نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمد طاهر احمدی شادمهری ¹
• محمد احمدی ²

¹ استادیار دانشگاه فردوسی مشهد

² دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

آزمون انتفال نامتفارن قیمت در طول زنجیره­ ی تولید، از تولیدکننده به مصرف­ کننده، برای اندازه گیری درجه ­ی رقابت پذیر بودن بازارهای مختلف و کاربردهای رفاهی و سیاستی، جایگاه ویژه­ای در اقتصاد کاربردی دارد.  در این مقاله انتقال عمودی قیمت (بین دو سطح تولیدکننده و مصرف­ کننده) برای محصول شیر در ایران بررسی می­ شود.  داده ­های مورد استفاده در این تحقیق شامل شاخص قیمت تولیدکننده و مصرف­ کننده برای محصول شیراست که به صورت ماهانه، دوره­ ی زمانی 91 ماهه را از فروردین سال 1380 تا مهر 1387 پوشش می ­دهد.  از روش هم انباشتگی یوهانسن - جوسیلیوس و رابطه ­ی علیت گرنجری برای آزمون وجود رابطه بین دو شاخص و تعیین جهت علیت استفاده شده است.  تحلیل رفتار انتقال قیمت نیز برمبنای روش سنتی هاک و به کارگیری مدل ECM ون کرامون تابادل - لوی است.  نتایج نشان می­ دهد که رابطه­ ی بلند مدت بین قیمت­ های تولیدکننده و مصرف­ کننده وجود دارد.  در بلندمدت یک رابطه­ ی علیت دو طرفه بین قیمت مصرف­کننده و قیمت تولیدکننده وجود دارد.  نتایج تقارن در انتقال قیمت از تولیدکننده به مصرف ­کننده در دوره ­ی بلندمدت رد می­ شود، ولی در دوره کوتاه­ مدت رد نمی­ شود.  لحاظ کردن این نتیجه در مداخلات سیاستی دولت و مطالعات بیشتر در مورد حاشیه­ ی بازار و تغییرات رفاهی تولیدکنندگان و مصرف ­کنندگان پیشنهاد می ­شود.

کلیدواژه‌ها

• انتقال عمودی قیمت
• رابطه ی علیت
• تقارن قیمت
• یوهانسن - جوسیلیوس
• شیر

عنوان مقاله [English]

Vertical Asymmetric Price Transmission on the Iran’s Milk Market

نویسندگان [English]

• Mohammad Taher Ahmadi Shadmehri ¹
• Mohammad Ahmadi ²

¹

²

چکیده [English]

Testing the asymmetric price transmission along supply chain from producer through consumer has great important in economic applied for measuring competitiveness degree of different markets. The present study, investigate the price relations between the producer level and the consumer level for milk in Iran. Data used in the research include consumer price index and producer price index for Milk covering monthly periods of 91 months since March 2001 to October 2008. Johansen's and Juselius's cointegration technique and Grenger causality test were used to examine whether there is a relationship between the two indices and to determine causality direction. The behavior of price transmission was analyzed based on the Hack's traditional method and utilizing Von Cramon-Loy ECM model (1998). The results indicate that there is a long-term relationship between each pair of producer and consumer prices. There is a two-way relation between consumer prices and producer prices in both short-term and long-term periods. The results reject the hypothesis of asymmetry in price transmission in short-term but it confirm the hypothesis of asymmetry in price transmission in long-term. The article suggests the implication of its results in the government policy intervention and more study around marketing margin and changing in producer-consumer welfare.

کلیدواژه‌ها [English]

• Vertical price transmission
• causality relation
• price symmetry
• johansen and juselius
• milk