نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 رئیس دایره مدلسازی اداره بررسی‌ها و سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی

2 دانشجوی دکتری مهندسی صنایع

3 عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه سمنان

چکیده

در مطالعه ­ی حاضر اندازه ­ی فعالیت ­های تجاری غیرقانونی (قاچاق) در ایران با استفاده از رویکرد منطق فازی برای دوره­ ی 85-1350 مدلسازی و نهایتاً شاخصی برای آن استخراج می‌شود.  برای این منظور سه شاخص بار مالیات وارداتی, نرخ بیکاری و میزان شکاف نرخ ارز (نرخ ارز رسمی و غیررسمی) به عنوان شاخص­ هایی که سهم بالایی در توضیح دهندگی میزان قاچاق در کشور دارند، تشخیص داده شدند و پایگاه قواعد با اتکا به نقطه نظرات خبرگان اقتصادی تشکیل شد.  در انتها شاخص قاچاق کالا استخراج گردید و با دو مطالعه دیگر صورت گرفته در این خصوص (هر دو از رویکرد MIMIC استفاده نموده ­اند) مقایسه گردید.  نتایج مطالعه­ ی حاضر بعضاً تخمین­ های نسبتاً متفاوتی را نسبت به مطالعات پیشین نشان می ­دهد که این موضوع عمدتاً به تفاوت در رویکرد بررسی و نیز دوره ­ی مدلسازی ارتباط می ­یابد.  هر چند در دو مطالعه ­ی پیشین نیز استفاده از یک رویکرد مشابه به نتایج متفاوتی انجامیده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Fuzzy Logic Approach to Modeling the Smuggling Index of Iran's Economy

نویسندگان [English]

  • Mohammad Akhbari 1
  • Mahdiyeh Akhbari 2
  • Reza Aghababaei 3

چکیده [English]

The availability of data for the size of the “Smuggling volume” is important for macroeconomic policy. We use fuzzy set theory and fuzzy logic to construct an annual time-series for the (unobservable) Iran Smuggling Index over the period 1350 to 1385. Three input variables are used - the tax burden, unemployment rate and an index of the exchange rate gap (i.e. the gap between market and interbank rates). The resulting smuggling index time-series is compared with one previously constructed by the second author using a structural “Multiple Indicators, Multiple Causes” (MIMIC) model. The two approaches each yield sensible, but somewhat different, pictures of the Iran smuggling index over this period.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Smuggling
  • Fuzzy Logic
  • Tax burden
  • exchange rate gap
  • unemployment rate