نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• اقدس قمشه ¹
• شهرام فتاحی ²

¹ استادیارگروه اقتصاد، دانشگاه رازی،کرمانشاه

² دانشیارگروه اقتصاد، دانشگاه رازی،کرمانشاه

چکیده

مقارن با رشد جمعیت جهانی و نیاز به تأمین امنیت غذایی، افزایش فعالیت‌های تولیدی با پیامدهای نامطلوب زیست‌محیطی مانند تغییر اقلیم، گرم شدن کره زمین و باران‌های اسیدی همراه شده است. از این رو ضروری است تا این اثرات بر اساس تئوری‌های اقتصادی-زیست‌محیطی مورد بررسی قرار گیرد. بر این اساس می‌توان مدل‌های کارایی را با وجود همزمان ستاده مطلوب و ستاده نامطلوب اصلاح نمود. در این مطالعه به ارزیابی کارایی عملیاتی و کارایی زیست‌محیطی بخش کشاورزی استان‌های کشور طی سال‌های 98-1393 با وجود هشت آلاینده (NOX، SO2 SO3، CO، SPM، CO2، CH4 و N2 O) و با بهره‌گیری روش تحلیل پوششی داده‌ها پرداخته شد. نتایج نشان داد، در ناحیه یک، همواره استان‌های البرز، خراسان‌رضویی، بوشهر، سیستان‌و‌بلوچستان، خوزستان، کهکیلویه‌و‌بویراحمد، قم و هرمزگان از کارایی عملیاتی و کارایی زیست‌محیطی بالا برخوردار بوده‌اند. در ناحیه دوم، برای هیچ استانی کارایی زیست‌محیطی بیشتر از کارایی عملیاتی نبود. در ناحیه سوم و در بیشتر سال‌های مورد بررسی، کارایی عملیاتی استان‌های ایلام و تهران از کارایی زیست‌محیطی آنها بیشتر بود. بیشترین فراوانی استان‌ها همواره در تاحیه چهارم دیده شد. کمترین میزان کارایی زیست‌محیطی از نظر انتشار کلیه آلاینده‌ها، همواره مربوط به استان یزد بود. کمترین میزان کارایی زیست‌محیطی از نظر انتشار آلاینده‌های مختلف عمدتاً برای CO2 و SO3 ارزیابی گردید و به طور کلی میانگین کارایی عملیاتی استان‌های کشور، بیشتر از میانگین کارایی زیست‌محیطی آنها بود.

کلیدواژه‌ها

• کارایی زیست‌محیطی
• کارایی عملیاتی
• گاز گلخانه‌ای
• حامل‌های انرژی
• روش تحلیل پوششی داده‌ها

موضوعات

• اقتصاد انرژی، محیط زیست و منابع طبیعی

عنوان مقاله [English]

Classification of Iranian provinces based on the operational and environmental efficiency of the agricultural sector

نویسندگان [English]

• Aghdas Ghomsheh ¹
• Shahram Fattahi ²

¹ Assistant Professor of Economics, Razi University

² Associate Professor of Economics, Razi University

چکیده [English]

Parallel to the growth of the world population and the need to ensure food security, the increase in production activities has been associated with adverse environmental consequences such as climate change, global warming, and acid rain. Therefore, it is necessary to analyze these effects based on economic-environmental theories. Based on this, the efficiency models can be modified with the simultaneous presence of good and bad output. In this study, the operational efficiency and environmental efficiency of Iran's provinces were evaluated during the years 2013-2018 with the presence of eight pollutants (NOX، SO2 SO3، CO، SPM، CO2، CH4 and N2 O) and using data envelopment analysis. The results showed that in the first region, the provinces of Alborz, Bushehr, Khorasan-Razavi, Khuzestan, Sistan and Baluchistan, Qom, Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad and Hormozgan have always had high operational and environmental efficiency. In the second region, environmental efficiency was not higher than operational efficiency for any province. In the third region and in most of the studied years, operational efficiency of Ilam and Tehran provinces was higher than their environmental efficiency. The highest frequency of provinces was always seen in the fourth region. The lowest level of environmental efficiency in terms of the emission of all pollutants was always related to Yazd province. The lowest level of environmental efficiency in terms of the emission of all pollutants was always related to Yazd province. The lowest level of environmental efficiency in terms of emission of various pollutants was evaluated mainly for CO2 and SO3. In general, the average operational efficiency of the provinces was higher than their average environmental efficiency.

کلیدواژه‌ها [English]

• Environmental Efficiency
• Operational Efficiency
• Greenhouse Gas
• Energy Carriers
• Data Envelopment Analysis Method