نوع مقاله : مقاله مستخرج از رساله دکتری

نویسندگان

• سیده فاطمه نجفی زاده ¹
• محمد علیزاده ²
• محبوبه دلفان ³

¹ دانشجوی دکتری دانشگاه لرستان

² دانشیار اقتصاد، گروه آموزشی اقتصاد و حسابداری، دانشکده اقتصاد، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران

³ استادیار دانشگاه لرستان

چکیده

یکی از مهم‌ترین رویدادهای اقتصادی دهه‌های پایانی قرن بیستم پیدایش " مالیات بر ارزش‌افزوده" بود که هر روز به اهمیت آن افزوده می‌شود و به‌عنوان یک نظام مالیاتی نوین، مورد پذیرش اغلب کشورهای جهان قرار گرفته است. بنابراین، بررسی ماهیت مالیات بر ارزش‌افزوده و شناخت عوامل مؤثر بر آن ضروری است. باتوجه‌به اینکه در مطالعات گذشته در این زمینه با فروض اقتصادسنجی کلاسیک انجام شده است؛ در صورت وابستگی فضایی بین مشاهدات، روش تخمین اقتصاد‌سنجی مرسوم تورش دار خواهد بود و مدل دچار خطای تخمین خواهد شد؛ بنابراین هدف اصلی این مطالعه درنظرگرفتن وابستگی میان مشاهدات است. این مطالعه با استفاده از مدل‌های اقتصادسنجی فضایی به بررسی متغیرهای تأثیرگذار بر درآمدهای مالیات بر ارزش‌افزوده در میان 16 کشور منتخب آسیایی طی دوره زمانی (2021-1995) می‌پردازد.

یافته‌های این پژوهش بیانگر مثبت شدن اثرات سرریز و فاصله‌جغرافیایی بر درآمدهای مالیات بر ارزش‌افزوده در بین کشورهای تحت بررسی است. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده در کشورهای مجموعه متغیرهای لگاریتم باز بودن تجاری، لگاریتم تولید ناخالص داخلی و لگاریتم مصرف دارای اثر مثبت و معنادار، متغیر لگاریتم بیکاری اثر منفی و معناداری بر درآمدهای مالیات بر ارزش افزوده می باشند. همچنین متغیر لگاریتم شهری شدن در هیچ یک از سطوح معنادای، معنادار نمی باشد. بنابراین پیشنهاد می‌شود کشورهایی که دارای فاصله جغرافیایی کم یا دارای مجاورت با یکدیگر می‌باشند می‌توانند با تقویت روابط تجاری به دنبال افزایش و بهبود درآمدهای مالیات‌بر ارزش افزوده خود باشند.

کلیدواژه‌ها

• مالیات بر ارزش‌افزوده
• درآمد مالیات بر ارزش‌افزوده
• عوامل اقتصادی

موضوعات

• اقتصاد بخش عمومی و نهادهای مالی

عنوان مقاله [English]

An analysis of factors affecting value-added tax: a spatial econometric approach

نویسندگان [English]

• seyedeh Fatemeh NajafiZadeh ¹
• Mohamad Alizadeh ²
• mahboubeh delfan ³

¹ PhD student at Lorestan University

² Associate Professor of Economics, Department of Economics and Accounting, Faculty of Economics, Lorestan University, Lorestan, Iran (Corresponding Author)

³ lorestan univercity

چکیده [English]

One of the most important economic events of the last decades of the 20th century was the emergence of "value-added tax", which is increasing in importance every day and has been accepted by most countries of the world as a new tax system. Therefore, it is necessary to investigate the nature of value added tax and to know the factors affecting it. Considering the previous studies in this field, with the classic assumption and according to the fact existence of spatial dependence between the observations and disregarding these effects the method of estimation conventional econometrics will be biased. Therefore, the main aim of this study is to consider the spatial dependence between observations. We use spatial econometric model in order to analyze the effect variable on Value added tax revenue in 16 selected Asian countries during (1995-2021).

The findings of this research indicate the positive effects of spillover and geographical distance on value added tax revenues among the countries under study. The empirical results have indicated that trade openness, gross domestic product and consumption have a positive and significant effect, unemployment has a significant negative effect on value added tax revenues. Also, urbanization has no effect on value added tax revenues. Therefore, it is suggested that countries that have a small geographical distance or are close to each other can seek to increase and improve their value added tax revenues by strengthening trade relations.

کلیدواژه‌ها [English]

• Value added tax
• value added tax revenue
• economic factors