نوع مقاله : مقاله مستخرج از طرح پژوهشی

نویسندگان

• میلاد شهرازی ¹
• مهدی شهرازی ²

¹ دکترای اقتصاد و مدرس موسسه آموزش عالی آزاد مدرسان شریف، تهران، ایران.

² استادیار اقتصاد گروه مدیریت و اقتصاد، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران.

چکیده

چکیده

ارتباط میان حجم معاملات و قیمت (بازده) سهام از دهه 1960 میلادی مورد توجه محققان مالی و اقتصادی قرار گرفته و روش‏های مختلفی مطرح شده است. هدف این تحقیق، بررسی همبستگی بین بازدهی سهام و حجم معاملات در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی فروردین 1388 تا اسفند 1400 است. پژوهش حاضر از یک رهیافت اکونوفیزیکی با عنوان "تحلیل همبستگی متقاطع روندزدایی‌شده (DCCA)" به منظور شناسایی ارتباط احتمالی بین بازدهی قیمت سهام و حجم معاملات بهره می‌گیرد. برخلاف روش‎های پیشین، طبق این روش امکان تغییر هم در مقدار و هم در جهت همبستگی در پی تغییر در زمان و مقیاس وجود خواهد داشت. این روش بر روی پنجره‎های کشویی با اندازه‎های متغیر و به صورت غلتان اجرا شده است. جهت بررسی ریزبینانه‎تر، نتایج به دست آمده از پنجره‏های با 20، 60 و 241 مشاهده (براساس تعداد روزهای تقریبی کاری به ترتیب در هر ماه، فصل و سال پس از حذف روزهای تعطیل) مورد مقایسه قرار گرفته است. یافته‌ها نشان داد زمانی‌که طول پنجره‏ها برابر 20 و 60 است، مقادیر همبستگی بسیار پایین و در بسیاری از سال‌ها نزدیک به صفر بوده است، اما با افزایش چشمگیر تعداد مشاهدات و لحاظ پنجره‏های با طول 241، همبستگی افزایش پیدا کرده است. در واقع، الگوی تغییرات زمانی مشاهده شده پیرامون ضریب همبستگی بین این دو متغیر نشان‌دهنده وابسته بودن این ارتباط به طول پنجره‎های غلتان و تعداد مشاهدات است. براساس نتایج پژوهش، همبستگی‌های متقاطع ثابت نیستند و با تغییر در زمان و مقیاس دچار تغییرات مهمی می‎شوند، به طوری که با افزایش قابل توجه طول مقیاس و تعداد مشاهدات، شدت همبستگی به مراتب افزایش یافته و در اغلب سال‌ها مثبت ولی با روندی نزولی بوده است.

کلیدواژه‌ها

• واژه‌های کلیدی: اکونوفیزیک، بازدهی قیمت سهام، حجم معاملات، تحلیل همبستگی متقاطع روندزدایی&rlm
• شده (DCCA)، بازار بورس اوراق بهادار تهران

موضوعات

• اقتصاد مالی

عنوان مقاله [English]

An Application of Econophysics to Study the Relationship between trading volume and stock returns in Tehran Stock Exchange

نویسندگان [English]

• Milad Shahrazi ¹
• mahdi shahrazi ²

¹ PhD in economics and lecturer at Modaresan Sharif Institute of Higher Education.

² Assistant Prof., Department of Management and Economics, Faculty of Humanities and Social Sciences, Golestan University, Gorgan, Iran.

چکیده [English]

Abstract

Since the 1960s, the relationship between trading volume and stock price (return) has been the focus of financial and economic researchers, and various methods have been proposed. The purpose of this research is to investigate the correlation between stock returns and trading volume in Tehran Stock Exchange during the period from March 2009 to March 2021. This study uses an econophysical approach, titled “Detrended Cross Correlation Analysis (DCCA)” method to identify the possible relationship between trading volume and stock price returns in Tehran Stock Exchange market. Unlike the previous methods, according to this method, it will be possible to change both the amount and the direction of correlation due to the change in time and scale. The DCCA method is implemented based on sliding windows with variable sizes and rolling. For a more detailed analysis and comparison, the results obtained from the windows with 20, 60 and 241 observations (based on the approximate number of working days in each month, season and year after excluding holidays) have been analyzed and compared. The obtained results showed that when the window length is equal to 20 and 60, the correlation values are very low and they are close to zero in many years. But with the significant increase in the number of observations and considering the windows of length 241, the intensity of correlation has increased and has been positive in most years with a downward trend. in other words, the pattern of time changes observed around the correlation coefficient between these two variables indicates that this relationship is dependent on is the length of the rolling windows and the number of observations. Accordingly, cross-correlations are not constant and exhibit considerable variations with the change in time and scale, so that with a significant increase in the length of the scale and the number of observations, the correlation has increased and is positive in most years, but it has been in a downward trend.

کلیدواژه‌ها [English]

• Keywords: Econophysics
• Stock price returns
• Trading volume
• Detrended Cross-Correlation Analysis (DCCA)
• Tehran stock exchange