نوع مقاله : زبان انگلیسی

نویسندگان

• عبدالکریم حسین پور ¹
• احمد قربان پور ²
• حمید شاهبندرزاده ³

¹ استادیار گروه اقتصاد، دانشکده کسب و کار و اقتصاد، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران

² استادیار گروه مدیریت صنعتی، دانشکده کسب و کار و اقتصاد، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران.

³ دانشیار گروه مدیریت صنعتی، دانشکده کسب و کار و اقتصاد، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران.

چکیده

چکیده گسترده
مقدمه
در دهه گذشته، نگرانی در مورد محیط زیست به طور فزاینده ای در سراسر جهان افزایش یافته است. یکی از چالش های جدی زیست محیطی پسماندهای جامد شهری است که مدیریت آن به عنوان یکی از دغدغه های اصلی جوامع بشری مطرح شده است. بر اساس گزارش بانک جهانی، تا سال 2025، بیش از 1.4 میلیارد نفر در شهرهای سراسر جهان زندگی خواهند کرد و هر یک از آنها به طور متوسط روزانه 1.42 کیلوگرم زباله شهری تولید خواهند کرد. برآوردها نشان می دهد که زباله های شهری در سراسر جهان هر سال سه برابر می شود. تولید سالانه زباله شهری در سراسر جهان از 0.68 میلیارد تن به 2.2 میلیارد تن افزایش یافته است. بر اساس داده های موجود از کشورها تا سال 2012، بانک جهانی گزارشی با تمرکز بر تولید زباله های جامد شهری منتشر کرده است. زباله مواد یا اشیایی است که دور انداخته یا دور ریخته می شود. زباله جامد زباله یا مواد دور ریخته شده و اشیاء به دست آمده از فعالیت های صنعتی، تجاری، معدنی، کشاورزی و به طور کلی روزانه است(اگو و همکاران، ۲۰۲۰). زباله های جامد یکی از مسائل جدی زیست محیطی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه است. مدیریت پسماند جامد یک چالش بزرگ در مناطق شهری در سراسر جهان، به ویژه در کشورهای در حال توسعه است. دلیل اصلی این چالش رشد سریع جمعیت همراه با گسترش شهرها، کاهش منابع مالی و ضعف برنامه ریزی شهری است. فعالیت های انسانی و تغییر در سبک زندگی و الگوهای مصرف منجر به افزایش نرخ تولید زباله شده است(بووارد و ایلانو، ۲۰۱۹). کنترل آلودگی های زیست محیطی از جمله پسماندها بخش مهمی از وظیفه انسان در حفظ سلامت انسان است که با توجه به استانداردهای بهداشت اقتصادی در علوم و فنون جدید جایگاه ویژه ای دارد. تولید زباله در زندگی روزمره انسان امری اجتناب ناپذیر است و افزایش جمعیت موجب افزایش آن خواهد شد. زباله های جامد شهری به عنوان زباله های تولید شده توسط
فعالیت­های انسانی، تجاری و ساختمانی که توسط شهرداری ها جمع آوری و تصفیه
می شود، تعریف می شود. ترکیب اصلی این زباله ها در کشورهای مختلف جهان تقریباً یکسان است. اما میزان ضایعات تولید، تراکم و سهم هر قسمت از آن کشور به کشور و شهر به شهر متفاوت است. این تفاوت ناشی از توسعه اقتصادی، موقعیت جغرافیایی، شرایط آب و هوایی و ملاحظات فرهنگی و اجتماعی است (افشار کاظمی و همکاران، 1393). سالانه حدود 2.01 میلیارد تن زباله جامد شهری در جهان تولید می شود که حداقل 33 درصد آن از نظر زیست محیطی مدیریت نمی شود. در سراسر جهان، زباله تولید شده برای هر نفر در روز به طور متوسط 0.74 کیلوگرم است اما به طور گسترده ای از 0.11 تا 4.54 کیلوگرم متغیر است. البته پیش بینی می شود تا سال 2050 میزان زباله تولیدی در جهان به 3.40 میلیارد تن افزایش یابد که معادل 2 برابر رشد جمعیت در آن سال است. منطقه شرق آسیا و اقیانوسیه با 23 درصد بیشترین زباله را در جهان تولید می کند در حالی که این رقم برای کشورهای خاورمیانه حدود 6 درصد است. البته پیش بینی می شود تا سال 2050 کل تولید زباله در این منطقه بیش از دو برابر شود. شایان ذکر است که در این مناطق بیش از نیمی از زباله ها بدون استفاده مجدد دور ریخته می شود. این رشد زباله پیامدهای نامطلوب زیست محیطی، بهداشتی و رفاهی بسیاری را به همراه خواهد داشت. بنابراین نیاز به اقدامات اساسی دارد. مطالعه دقیق ادبیات موجود نشان می دهد که دانش کمی از اقتصاد دایره­ای و مدیریت پسماند جامد شهری به خصوص در بحث بهبود عملکرد دایره­ای کشورها وجود دارد. بنابراین سنجش عملکرد کشورها در این زمینه می تواند بسیار حائز اهمیت باشد.
روش­شناسی تحقیق
  این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر گردآوری داده ها توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری، کشورهای حوزه خلیج فارس است. در این تحقیق از سرانه تولید پسماند جامد شهری و سه بعد شاخص پیشرفت اجتماعی «نیازهای اساسی انسان»، «مبانی رفاه» و «فرصت» به عنوان ورودی و بازیافت به عنوان خروجی در مدل استفاده شده است. داده­های این تحقیق مربوط به سال 2021 می باشد. مدل DEA در LINGO Softer پیاده سازی شده است.
 
یافته
یافته­ها نشان می دهد که کشورهای کویت (1)، امارات متحده عربی (0.952)، عربستان سعودی (0.654) و ایران (0.453) به ترتیب بالاترین عملکرد اقتصاد دایره ای را در مقایسه با سایر کشورهای حوزه خلیج فارس دارند. هدف این مطالعه تحلیل کارایی DMUها از منظر بازده متغیر به مقیاس است.
 
نتیجه­گیری
 هدف اصلی این مطالعه ارزیابی کارایی اقتصاد چرخشی کشورهای حوزه خلیج فارس از حیث مدیریت پسماند جامد شهری است. نتایج نشان می­دهد که کشورهای کویت و امارات متحده عربی به ترتیب بالاترین عملکرد اقتصاد دایره­ای را در مقایسه با سایر کشورهای حوزه خلیج فارس دارند. تجزیه و تحلیل داده­ها نشان می­دهد که طبق آمار بانک جهانی، این سه کشور به ترتیب 21 درصد و 20 درصد زباله های تولیدی را بازیافت می کنند. البته در شاخص­های ورودی نسبت به سایر کشورها عملکرد خوبی دارند. لازم به ذکر است که این نتایج می­تواند تا حدودی تحت تأثیر شرایط همه گیر کووید-19 باشد. به عنوان مثال، ایران با جمعیت بیشتر و رعایت پروتکل­های بهداشتی زباله­های جامد بیشتری تولید خواهد کرد. همین امر می­توانست باعث سقوط آن به رتبه چهارم شود. تجزیه و تحلیل داده ها نشان می دهد، سرانه تولید زباله در ایران بسیار کمتر از سایر کشورها است. ایران از نظر شاخص های SPI عملکرد متوسطی دارد. اما از نظر عملکرد دایره ای رتبه چهارم را به خود اختصاص داده است. دلیل این امر میزان بازیافت بسیار پایین آن است. سیاستگذاران باید از تبلیغات، آموزش و ... برای افزایش میزان جمع آوری زباله های قابل بازیافت استفاده کنند. کشورها به منظور بهبود عملکرد خود نیاز به کاهش تولید زباله و در عین حال افزایش نرخ بازیافت دارند. آموزش و سرمایه گذاری عمومی می تواند در این زمینه کمک کند. همچنین، آنها باید عملکرد خود را از نظر شاخص های SPI بهبود بخشند. کشورها همچنین دسترسی به مراقبت های اولیه پزشکی، غذا، آب و مسکن را بهبود می بخشند. همچنین، آنها باید دسترسی شهروندان را به آموزش ابتدایی و حتی آموزش پیشرفته برای کسانی که در کشور مایلند دانش و مهارت های خود را افزایش دهند، فراهم کنند. با توجه به نتایج، پیشنهاد می شود سایر کشورهای حوزه خلیج فارس عملکرد خود را در بازیافت بهبود بخشند. داده های این کشورها نشان می دهد که آنها چیزی کمتر از 10 درصد زباله های تولیدی خود را بازیافت می کنند. پیشنهاد می­شود برای تبیین بهتر عملکرد کشورهای حاشیه خلیج فارس با کشورهای اروپایی ارزیابی شود. همچنین پیشنهاد می شود در محاسبه عملکرد اقتصاد
دایره­ای از شاخص های دیگری مانند استفاده مجدد استفاده شود. از آنجایی که بحث مدیریت زیست محیطی و اقتصاد دایره­ای در سطح کشورهای مورد مطالعه جدید است. بدین منظور داده های این کشورها به ویژه شاخص نرخ بازیافت و شاخص های SPI در سال­های گذشته تفاوت چندانی با سال جاری نداشته و عملا به خروجی قابل مقایسه ای نخواهند رسید. برای این منظور پیشنهاد می شود پژوهشگران آینده بتوانند در سال­های مختلف با فاصله زمانی 5 سال در یک رشته مطالعه کرده و نتایج سال های مختلف را با هم مقایسه کنند. با این حال، در روایی و پایایی این تحقیق تردیدی وجود ندارد. اما در تعمیم نتایج به تفکر بیشتری نیاز است.

کلیدواژه‌ها

• اقتصاد چرخشی
• مدیریت پسماند جامد شهری
• تحلیل پوششی داده‌ها

موضوعات

• اقتصاد انرژی، محیط زیست و منابع طبیعی

عنوان مقاله [English]

Evaluating the Efficiency of Circular Economies in Persian Gulf Countries in Terms of Municipal Solid Waste Management

نویسندگان [English]

• Abdolkarim Hosseinpoor ¹
• ahmad ghorbanpour ²
• Hamid Shabandarzadeh ³

¹ Assistant Professor of Economics, Business and Economics School, Persian Gulf University, Bushehr, Iran

² Asistant Professor of Industrial Management, Business and Economics School, Persian Gulf University, Bushehr, Iran.

³ Associate Professor of Industrial Management, Business and Economics School, Persian Gulf University, Bushehr, Iran.

چکیده [English]

EXTENDED ABSTRACT
INTRODUCTION
In the last decade, concern about the environment has increased increasingly around the world. One of the serious environmental challenges is urban solid waste, the management of which has been raised as one of the main concerns of human societies. According to the World Bank, by 2025, more than 1.4 billion people will live in cities around the world, and each of them will generate an average of 1.42 kilograms of municipal waste per day. Estimates show that municipal waste worldwide triples every year. The annual generation of municipal waste worldwide has increased from 0.68 billion tons to 2.2 billion tons. Based on available data from countries up to 2012, the World Bank has published a report focusing on municipal solid waste generation. Waste is materials or objects that are discarded or thrown away. Solid waste is waste or discarded materials and objects obtained from industrial, commercial, mining, agricultural, and general daily activities (Ugwu, Ozoegwu & Ozor, 2020). Solid waste is one of the serious environmental issues in developed and developing countries. Solid waste management is a major challenge in urban areas around the world, especially in developing countries. The main reason for this challenge is the rapid population growth along with the expansion of cities, the reduction of financial resources, and the weakness of urban planning. Human activities and changes in lifestyle and consumption patterns have led to an increase in waste production rates (Bovard & ilanloo, 2019). Controlling environmental pollution, including waste, is an important part of human duty in maintaining human health, which has a special place in new sciences and techniques according to economic health standards. Waste production is inevitable in human daily life and population increase will increase it. Municipal solid waste is defined as waste generated by human, commercial, and construction activities that are collected and treated by municipalities (Xiao, Dong, Geng, Tian, Liu, & Li, 2020). The main composition of these wastes is almost the same in different countries of the world. However, the amount of production waste, density, and share of each part of it is different from country to country and city to city. This difference is caused by economic development, geographical location, weather conditions, and cultural and social considerations (Afshar Kazemi, Eftekhar & Omrani, 2014). About, 2.01 billion tons of municipal solid waste is produced annually in the world, of which at least 33% is not environmentally managed. Worldwide, waste generated per person per day averages 0.74 kg but varies widely from 0.11 to 4.54 kg. Of course, it is predicted that by 2050, the amount of waste produced in the world will increase to 3.40 billion tons, which is equivalent to 2 times the population growth in that year. The East Asia and Pacific region produces the most waste in the world at 23%, while this number for the Middle East countries is about 6%. Of course, it is expected that the total waste production in this region will more than double by 2050. It is worth noting that in these areas, more than half of the waste is discarded without reuse. This waste growth will bring many adverse environmental, health, and welfare consequences. Therefore, it requires basic measures.
 
 
METHODOLOGY
The purpose of this study is to evaluate the efficiency of circular economies in Persian Gulf countries in terms of Municipal Solid Waste Management. This research is applied in terms of purpose and descriptive survey in terms of data collection. Its statistical population was formed from Persian Gulf countries. In this research, the per capita value of MSW production and the dimensions of the social progress index "basic human needs", "basics of well-being" and "opportunity" are used as input and recycling as output in the model. SPI indicators show how well society can cover the needs of its members and improve their quality of life. Data on MSW generation and recycling rates were obtained from the World Bank and data on the three SPI indicators were extracted from the Essential Social Progress website. The data of this research is for the year 2021. The DEA model was implemented in LINGO Softer.
 
FINDINGS
The findings show that the countries of Kuwait (1), United Arab Emirates (0.952), Saudi Arabia (0.654) and Iran (0.453) respectively have the highest circular economy performance compared to other countries in the Persian Gulf. The aim of this study is to analyze the efficiency of DMUs from the perspective of variable returns to scale (VRS).
 
CONCLUSION
The main purpose of this evaluation is the efficiency of circular economy in the Persian Gulf region in terms of urban solid waste management. The results show that Kuwait and the United Arab Emirates respectively have the highest circular economy performance compared to other areas of the Persian Gulf. Data analysis shows that according to the statistics of the World Bank, these three countries recycle 21% and 20% of manufactured products respectively. They have good performance compared to other input indicators. It should be noted that these results can be partially under the conditions of the Covid-19 pandemic. As, Iran will produce more solid food with more population and monitoring of health protocols. This could have caused it to fall to fourth place. Data analysis shows that production per capita in Iran is much lower than other countries. Iran has an average performance in terms of SPI indicators. But in terms of long-term performance, it has been ranked fourth. The reason for this is its very low recycling. Policymakers should use advertising, education, etc. to increase the collection rate of recyclable products. In order to improve their performance, the system needs to produce and at the same time increase the recycling rate. Education and public investment can help in this regard. Also, it should improve its performance in terms of SPI indicators. The province also improves access to basic medical care, food, water and housing. Also, they should provide access to basic education and even advanced education for those in the country who wish to increase their knowledge and skills. According to the results, it is suggested that other Persian Gulf areas improve their performance in recycling. The country's data shows that they recycle less than 10% of their production. It is suggested to evaluate the performance of the Persian Gulf with Europe for a better explanation. It is also suggested to use other indicators of reuse in calculating circular economy performance. Since it is new for environmental management and circular economy at the study level. This means that the special indicators of recycling evaluation and SPI indicators in previous years are different from previous years and practically will not reach a comparative output. For this purpose, it is suggested that future researchers study in different years with an interval of 5 years in the same field and compare the results of different years. However, there is no validity and reliability of this research. But more thought is needed in generalizing the results.

کلیدواژه‌ها [English]

• Circular Economy Performance
• Municipal Solid Waste Recycling
• Persian Gulf Countries
• Data Envelopment Analysis