نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• وحید نیک پی پسیان ¹
• کیومرث شهبازی ²

¹ دانشجوی دکتری توسعه اقتصادی، گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه ارومیه، ارومیه، کشور، ایران

² استاد اقتصاد، گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه.ارومیه شهر، ارومیه، کشور. ایران.

چکیده

چکیده گسترده
معرفی:
خاورمیانه از جمله مناطقی است که دارای تنوع قومی و دینی گسترده­ای است. سهم بالای تامین انرژی نیز تمرکز قدرت­های منطقه­ای و فرامنطقه­ای را در این منطقه سبب شده است. طی سال­های اخیر سهم بالایی از حملات تروریستی در خاورمیانه شکل گرفته است که علاوه بر زیان­های انسانی، اثرات بزرگ و منفی بر سرمایه­گذاری، گردشگری و رشد اقتصادی در کشورهای خاورمیانه گذاشته است. بنابراین شناسایی اثر فعالیت­های تروریستی بر جذب سرمایه­گذاری مستقیم خارجی این کشورها در سیاست­ گذاری­های اقتصادی و امنیتی این کشورها مهم و ضروری است. سرمایه­گذاران خارجی اکثرا در تکاپو هستند تا از تمامی مخاطراتی که متوجه فعالیت آنان می­باشد، آگاهی داشته باشند. مخاطرات متاثر از حوادث تروریسم نیز از این اصل مستثنی نیست بخصوص موقعی که هدف حملات تروریستی، ایجاد رعب و ترس در سرمایه­گذار خارجی باشد. ریسک­های تروریسم باعث افزایش مخارج ایجاد کسب و کار از طریق صرف هزینه­های بسیار برای تأمین امنیت و بیمه فعالیت اقتصادی، پرهزینه بودن انجام اقدامات پیشگیرانه و نیز دستمزدهای بالا برای کارکنانی که در معرض مخاطرات هستند، می­شود. این مخارج کارکرد مورد انتظار فعالیت سرمایه­گذاری را کاهش می­دهد و چنان که مخاطرات تروریستی از حد مشخصی بالاتر روند، سرمایه­گذار خارجی مبادرت به جابجایی سرمایه خود به یک منطقه امن­تر خواهد کرد شرایط کشورهای در حال توسعه در ارتباط با عوامل سیاسی کمی متمایزتر از شرایط و کارکرد آن­ها در خصوص عوامل اقتصادی است. بنیان اقتصادی کشورها، علی الخصوص کشورهای در حال توسعه در مواجه عوامل نامقبول داخلی بسیار آسیب­پذیر است. ناپایداری سیاسی به­عنوان
اصلی­ترین عامل داخلی، نزدیک­ترین واکنش را با محتوای امنیت اقتصادی در اثربخشی بر عوامل تولید دارد. در کشورهای در حال توسعه، نااطمینانی که در فضای ناپایداری سیاسی و ارتکاب هنجارهای خشونت آمیز (نظیر حملات تروریستی) پدیدار می­شود، سبب کم شدن سرمایه­گذاری­ها، فقدان توانایی کشور در جذب موفق سرمایه­های خارجی و فرار سرمایه می­گردد. نمود تروریسم از زمره شاخص­های ناپایداری سیاسی می­باشد که امروزه به­عنوان یکی از مشکلات خطیر مجامع بین­الملل علی الخصوص کشورهای در حال توسعه مورد توجه قرار گرفته و نتایج آن بر تحولات پیوندهای اقتصادی و سیاسی جهانی گسترده است.
 
متدولوژی:
هدف از این پژوهش بررسی رابطه تروریسم و جریان ورودی سرمایه­گذاری مستقیم خارجی در کشورهای خاورمیانه با استفاده از روش اقتصادسنجی فضایی طی بازه زمانی 2008-2019 با به کارگیری الگوی خودهمبسته فضایی (SAC) می باشد. آمار و اطلاعات مورد نیاز برای سه متغیر سرمایه­گذاری مستقیم خارجی، نرخ تورم و درجه باز بودن تجاری از سایت بانک جهانی و برای متغیر تروریسم، از پایگاه جهانی داده­های تروریسم و برای شاخص بی­ثباتی سیاسی، حقوق مالکیت و دموکراسی از سایت ICRG وابسته به PRS GROUP[1] برای بازه زمانی 2008-2019 به تفکیک 15 کشور خاورمیانه استخراج گردیده است.
 
یافته­ها:
ابتدا جهت بررسی تشخیص وابستگی فضایی از آزمون موران و جری سی، وابستگی فضایی کشورها مورد تایید قرار گرفت و بر اساس معنی­داری آزمون موران، الگوی پژوهش در چارچوب خودهمبسته فضایی برآورد گردید. با توجه به نتایج تحقیق، فعالیت­های تروریستی، اثرات منفی و مخرب بر جذب سرمایه­گذاری مستقیم خارجی این مناطق را نشان می­دهد و این نتیجه سازگار با نتایج سایر مطالعات از جمله پناهی (Panahi ,2013) و سلمانی (Salmani ,2014) می­باشد. با عنایت به نتایج تحقیق، متغیرهای درجه باز بودن تجاری و دموکراسی دارای تاثیر مثبت و معنی­داری بر جذب سرمایه­گذاری مستقیم خارجی مناطق مورد تحقیق دارند در­حالی­که متغیرهای شاخص بی­ثباتی سیاسی، حقوق مالکیت و نرخ تورم دارای تاثیر منفی و معنی­داری بر جذب سرمایه­گذاری مستقیم خارجی مناطق مورد مطالعه را دارند که از این میان تعداد حملات تروریستی بیشترین تاثیر منفی در جذب سرمایه­گذاری مستقیم خارجی دارد و همچنین شاخص حقوق مالکیت، بی­ثباتی سیاسی، درجه باز بودن تجاری، دموکراسی و نرخ تورم به ترتیب دارای بیشترین تاثیر بر روی رشد اقتصادی کشورهای فوق دارد.
 
نتیجه:
سرمایه­گذاری مستقیم خارجی یکی از مولفه­های اصلی توسعه اقتصادی است و جریان آن تاثیرات بزرگی بر اقتصاد یک کشور دارد. به عبارت دیگر، فعالیت­های تروریستی امنیت و اعتماد سرمایه­گذاران را به کشورهای در معرض فعالیت­­های تروریستی کاهش می­دهد و جریان سرمایه­گذاری مستقیم خارجی را کاهش می­دهد. از سوی دیگر، هزینه­های امنیتی ضد تروریستی که بر اقتصاد تحمیل می­شود، پتانسیل اقتصادی را کاهش می­دهد. اثرات اقتصادی تروریسم بین­المللی را می­توان در کوتاه مدت و بلندمدت تحلیل کرد. در کوتاه­مدت تروریسم منجر به زیان­های مالی، تلفات و ایجاد یک محیط سرمایه­گذاری ناامن می­شود و در بلندمدت، تروریسم بین­المللی با افزایش هزینه­های امنیتی ملی و فعالیت­های ضد تروریستی سبب انحراف منابع سرمایه­گذاری به سمت این هزینه­ها و افزایش مالیات
می­شود. برای تبیین چرایی استفاده از رگرسیون فضایی در این تحقیق می­توان اضافه کرد که متغیر فعالیت­های تروریستی در ناحیه j تنها تحت تاثیر عوامل درونی آن ناحیه نخواهد بود. زمانی که در کشور همسایه تعداد فعالیت­های تروریسم افزایش یابد بر جذب
سرمایه­گذاری مستقیم خارجی کشورهای مجاور تاثیری منفی دارد (اثرات سرریز) و همچنین اگر فعالیت­های تروریسم در منطقه j  اثرگذار باشد، بیانگر پدیده وابستگی فضایی است که اقتصادسنجی مرسوم امکان تخمین و شناسایی این اثرات و عوامل را ندارد.
 
[1] https://www.prsgroup.com

کلیدواژه‌ها

• سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی
• تروریسم
• خاورمیانه
• اثرات فضایی

موضوعات

• اقتصاد توسعه و برنامه ریزی

عنوان مقاله [English]

Spatial analysis of the effect of terrorism on attracting foreign direct investment in the middle east

نویسندگان [English]

• VAHID NIKPEY PESYAN ¹
• kiumars shahbazi ²

¹ PhD student in Economic Development, Faculty of Economics and Management, University of Urmia, Tabriz. Iran

² Professor, Department of Economics and Management, Faculty of Economics and Management, University of Urmia, Urmia, Iran.

چکیده [English]

EXTENDED ABSTRACT
INTRODUCTION
The Middle East is one of the regions with a wide range of ethnic and religious diversity. The high share of energy supply has also led to the concentration of regional and supra-regional powers in the region. In recent years, a large share of terrorist attacks has taken place in the Middle East, which in addition to human losses, has had a major negative impact on investment, tourism and economic growth in the Middle East. Therefore, identifying the effect of terrorist activities on attracting foreign direct investment of these countries in the economic and security policies of these countries is important and necessary. Foreign investors are often reluctant to be aware of all the risks involved. The risks posed by terrorist incidents are no exception to this principle, especially when the target of terrorist attacks is to intimidate a foreign investor. The risks of terrorism increase the cost of starting a business by spending a lot of money on security and insurance of economic activity, the cost of preventive measures, and the high wages of employees who are at risk. These costs reduce the expected performance of investment activity, and as terrorist risks rise above a certain level, the foreign investor will move its capital to a safer area. Political factors are slightly different from their conditions and function in terms of economic factors. The economic base of countries, especially developing countries, is very vulnerable in the face of unacceptable domestic factors. Political instability, as the main internal factor, has the closest reaction to the content of economic security in terms of effectiveness on factors of production. In developing countries, uncertainties that arise in the face of political instability and the perpetration of violent norms (such as terrorist attacks) lead to declining investment, the country's inability to successfully attract foreign investment, and capital flight. د گردد. The manifestation of terrorism is one of the indicators of political instability that is considered as one of the serious problems of the international community, especially in developing countries, and its consequences are broad on the development of global economic and political ties.
METHODOLOGY
The purpose of this study is to investigate the relationship between terrorism and the inflow of foreign direct investment in the Middle East using spatial econometrics during the period 2008-2019 using the space autocorrelation model (SAC). Statistics and information required for the three variables of foreign direct investment, inflation rate and degree of trade openness from the World Bank website and for the variable of terrorism, from the global database of terrorism and for the index of political instability, property rights and democracy from The ICRG site affiliated with PRS GROUP has been extracted for the period 2008-2019 in 15 Middle Eastern countries.
FINDINGS
First, to investigate the spatial dependence of Moran and Jerry C tests, the spatial dependence of countries was confirmed and based on the significance of Moran test, the research model was estimated in the framework of spatial autocorrelation. According to the research results, terrorist activities show negative and destructive effects on attracting foreign direct investment in these areas and this result is consistent with the results of other studies such as Panahi (2013) and Salmani (Salmani, 2014) is. According to the research results, the variables of degree of trade openness and democracy have a positive and significant effect on attracting foreign direct investment in the study areas, while the variables of political instability, property rights and inflation have an impact. Negative and significant on attracting foreign direct investment in the study areas, among which the number of terrorist attacks has the most negative impact on attracting foreign direct investment, as well as property rights index, political instability, degree of trade openness. , Democracy and inflation rate have the greatest impact on the economic growth of these countries, respectively.
 
CONCLUSION
Foreign direct investment is one of the main components of economic development and its flow has great effects on a country's economy. In other words, terrorist activities reduce the security and confidence of investors in countries exposed to terrorist activities and reduce the flow of foreign direct investment. On the other hand, the anti-terrorist security costs imposed on the economy reduce the economic potential. The economic effects of international terrorism can be analyzed in the short and long term. In the short run, terrorism leads to financial losses, losses and the creation of an insecure investment environment, and in the long run, international terrorism diverts capital resources by increasing national security spending and counter-terrorism activities. The transition to these costs and tax increases. To explain why spatial regression is used in this study, it can be added that the variable of terrorist activities in area j will not be affected only by internal factors in that area. When the number of terrorist activities in the neighboring country increases, it has a negative effect on attracting foreign direct investment to neighboring countries (spillover effects) and also if the terrorist activities are effective in region j, it indicates the phenomenon of spatial dependence that conventional econometrics is possible. Does not estimate and identify these effects and factors.

کلیدواژه‌ها [English]

• Terrorism
• FDI
• Middle East
• Spatial econometrics