نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• بختیار جواهری ¹
• روژینا مسعودی ²
• علی فقه مجیدی ³

¹ دانشیار، گروه علوم اقتصادی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

² کارشناسی ارشد علووم اقتصادی، ، گروه علوم اقتصادی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.

³ دانشیار، گروه علوم اقتصادی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.

چکیده

چکیده گسترده
معرفی:
یکی از موضوعات چالش برانگیز عصر حاضر تغییرات آب و هوایی و اثرات سوء آن می­باشد که ناشی از انباشت گازهای گلخانه ای در جو زمین است. از جمله راه­حل­های پیشنهادی برای مقابله با این چالش حرکت به سمت منابع انرژی پاک و جذب دی اکسید کربن به عنوان مثال از طریق جنگل­کاری است.  لذا پژوهش حاضر درصدد سنجش انرژی مصرفی و انتشار گازهای گلخانه­ای بخش­های اقتصادی استان کردستان و تعیین سهم جذب CO₂ جنگل­های استان می­باشد. در مطالعات پیشین تاکنون الگوی مصرف انرژی در سطح بخش­ها و در قالب محتوای انرژی در سطح استان مورد توجه قرار نگرفته است و نتوانسته­اند اثرات زیست­محیطی آن را برجسته سازند. از این رو این پژوهش در حال حاضر درصدد است در چارچوب الگوی داده-ستانده، وضعیت انرژی و گازهای گلخانه­ای استان کردستان را مورد سنجش قرار دهد و اثرات زیست محیطی حاصل از انتشار دی اکسیدکربن را برجسته سازد. 
 
متدولوژی:
هدف این پژوهش سنجش محتوای انرژی و گازهای گلخانه‌ای بخش‌های مختلف اقتصادی استان کردستان بر مبنای جدول داده-ستانده و تعیین سهم جذب دی‌اکسید کربن جنگل‌های استان است. مزیت تهیه جدول داده-ستانده منطقه‌ای این است که می­توان با اتکا بر آن توانمندی­های تولیدی منطقه، امکانات و محدودیت­های تولید و ساخت اقتصادی هر منطقه را شناسایی کرد و از آن­ها در توسعه منطقه استفاده کرد و با توسعه منطقه‌ای به توسعه ملی رسید. برای این منظور از جدول داده-ستانده و ترازنامه هیدروکربوری استفاده‌شده است. با استفاده از تکنیک تفکیک واردات و روش MFLQ و با توجه به آمارهای مربوط به حساب­های ملی و منطقه‌ای، جدول داده-ستانده استان کردستان برای سال­های 1395 (جهت نشان دادن جهت­گیری و سیاست­گذاری­های بخش­های اقتصادی)برآورد گردیده است. سپس با استفاده از این جدول، محتوای گازهای گلخانه‌ای مدنظر موردسنجش قرار گرفته شده است. در بحث ظرفیت جذب CO₂ جنگل‌های استان نیز با استفاده از مساحت پوشش گیاهی و میزان جذب سالانه هر هکتار جنگل، دی‌اکسید کربن منتشرشده و مقدار جنگل موردنیاز برای جذب دی‌اکسید کربن محاسبه شده است.
 
یافته­ها:
نتایج پژوهش نشان می­دهند که به ترتیب بخش‌های حمل­ونقل و نیروگاه دارای بیشترین سهم در مصرف گازهای گلخانه‌ای استان هستند و بخش‌هایی که دارای تراز تجاری مثبت هستند، از مهم­ترین بخش‌هایی هستند که نیازمند تجدیدنظر و برنامه‌ریزی دقیق­تر
می­باشند. همچنین، ظرفیت زیستی کردستان قریب به 560 هزار هکتار است. حال آن­که مقدار جنگل لازم برای جذب بیش از 6 میلیون هکتار است که با کسری مواجه می­باشد. لذا استان کردستان نیازمند سیاست­گذاری بلندمدت با استفاده از مطالعه ماهیت بخش‌ها از منظر میزان انتشار آلاینده­ها و تشخیص روابط بین فعالیت­های اقتصادی می­باشد.
 
نتیجه:
در این پژوهش به­طور اجمالی محتوای گازهای گلخانه­ای کالاها و خدمات صادراتی، واردات (از دنیای خارج، از سایر مناطق)تقاضای نهایی و تراز تجاری برای سال 1395 با استفاده از جدول داده-ستانده در سطح بخش­های اقتصادی محاسبه شد. همچنین، میزان انتشار گاز دی­اکسید کربن و مقدار جذب جنگل­های استان موردبررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که بخش­های حمل­ونقل و نیروگاه دارای بیشترین سهم در مصرف گازهای گلخانه­ای استان هستند و همچنین بخش­هایی که دارای تراز تجاری مثبت هستند، از مهم­ترین
بخش­هایی هستند که نیازمند تجدیدنظر و برنامه­ریزی دقیق­تر هستند.

کلیدواژه‌ها

• جدول داده-ستانده
• محتوای گازهای گلخانه‌ای
• استان کردستان
• جنگل‌ها

موضوعات

• اقتصاد انرژی، محیط زیست و منابع طبیعی

عنوان مقاله [English]

Measurement of Energy Consumption and GHG Emissions of Kurdistan’s Economic Sectors

نویسندگان [English]

• Bakhtiar Javaheri ¹
• Rozhina Masodi ²
• Ali Fegheh Majidi ³

¹ Associate Professor, Department of Economics, Faculty of Humanities and Social Sciences, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran.

² M.Sc. in Economics, Department of Economics, Faculty of Humanities and Social Sciences, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran.

³ Associate Professor, Department of Economics, Faculty of Humanities and Social Sciences, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran.

چکیده [English]

EXTENDED ABSTRACT
INTRODUCTION
One of the challenging issues of the present era is climate change and its adverse effects due to the accumulation of greenhouse gases in the earth's atmosphere. One of the proposed solutions to this challenge is to move towards clean energy sources and absorb carbon dioxide, for example, through foresting. Therefore, the present study aimed to measure the energy consumption and greenhouse gas emissions of economic sectors of Kurdistan province and determine the contribution of CO₂ uptake in the province’s forests. In previous studies, the pattern of energy consumption at the sector level and in the form of energy content in the region has yet to be considered. They have not been able to highlight its environmental impacts. Therefore, this study is currently trying to measure the energy and greenhouse gases of Kurdistan province within the framework of the input-output model and highlight the environmental impacts of co2 emissions.
 
METHODOLOGY
This study aims to measure the energy and greenhouse gas content of different economic sectors of Kurdistan province based on the input-output table and determine the contribution of carbon dioxide uptake in the province’s forests. The advantage of preparing a regional input-output table is that it is possible to identify each region's facilities and limitations of production and economical construction by relying on them and using them in the region’s development and achieving national development with regional development. For this purpose, an input-output table and hydrocarbon balance sheet have been used. Using the import separation technique and MFLQ method and according to the statistics related to national and regional accounts, the input-output table of Kurdistan province for 2016 (to show the orientation and policies of economic sectors) has been estimated. Then, using this table, the content of greenhouse gases is measured. In discussing the CO₂ absorption capacity of forests in the province, using vegetation area and annual absorption rate per hectare of forest, carbon dioxide emitted and the amount of forest needed for carbon dioxide absorption have been calculated.
 
FINDINGS
The results show that transportation and power plants have the province's most significant share in greenhouse gas consumption, respectively. Those with positive trade balances are among the most critical sectors requiring careful revision and planning. Also, Kurdistan's biological capacity is about 560,000 hectares. However, the forest necessary to attract more than 6 million hectares is facing a deficit. Therefore, Kurdistan Province needs long-term policy-making by studying the nature of sectors in terms of emissions and identifying the relationships between economic activities.
 
CONCLUSION
This study seeks to measure the greenhouse gas emissions content of different economic sectors of Kurdistan province based on the input-output table and determine the contribution of carbon dioxide absorption in the province’s forests, i.e. the amount of energy consumed in the production of goods and services directly and indirectly. Here are three greenhouse gases CO₂, NO_X, and SO₂. The aim of comparing the direct and indirect content of greenhouse gases in 2001 and 2011 is to show the direction and policy-making of economic sectors.

کلیدواژه‌ها [English]

• Input-output table
• Greenhouse gases
• Kurdistan province
• Forests