نوع مقاله : مقاله مستخرج از رساله دکتری

نویسندگان

• مریم خداوردی سامانی ¹
• محمد علیزاده ²
• محمد حسن فطرس ³

¹ دانشجوی دکتری اقتصاد، گروه آموزشی اقتصاد و حسابداری، دانشکده اقتصاد، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران.

² دانشیار اقتصاد، گروه آموزشی اقتصاد و حسابداری، دانشکده اقتصاد، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران(نویسنده مسئول).

³ استاد تمام اقتصاد، گروه اقتصاد، دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، همدان، ایران.

چکیده

اجرای تمرکززدایی مالی باهدف بهبود فرآیندهای مدیریتی و انتقال مدیریت منابع و انجام مخارج، از دولت مرکزی به دولت‌های محلی یکی از عوامل بهبود کارایی خدمات عمومی ازجمله خدمات بهداشتی مطرح می‌شود. بر این اساس هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر شاخص‌های تمرکززدایی مالی بر کارایی ارائه خدمات بهداشتی در استان‌های ایران به روش اقتصادسنجی فضایی طی سال‌های ۱۳۸۵-۱۳۹۵است پژوهش حاضر رویکرد دومرحله‌ای اتخاذشده است: در مرحله اول ضرایب کارایی در بخش بهداشت از طریق روش تحلیل مرزی تصادفی برآورد می‌شود. در مرحله دوم برای بررسی اثر تمرکززدایی مالی بر ضرایب برآورد شده کارایی از روش سنجی فضایی استفاده می‌شود. نتایج نشان می‌دهد که رابطه غیرخطی بین تمرکززدایی و کارایی وجود دارد و بنابراین مقدار بهینه‌ای برای تمرکززدایی می‌توان به دست آورد. به‌بیان‌دیگر تمرکززدایی مالی بیش از مقدار بهینه تأثیری معکوس بر کارایی خدمات بهداشتی خواهد داشت. درواقع سطوح اولیه تمرکززدایی مالی تأثیر مثبت بر کارایی دارد اما پس از عبور از نقطه ماکزیمم، افرایش تمرکززدایی مالی به منجر کاهش کارایی ارائه خدمات بهداشت عمومی می‌شود..حد بهینه تمرکززدایی مخارجی در این پژوهش7.75 است که اکثر استان‌های کشور ازنظر تمرکززدایی خارجی در حد بهینه هستند بنابراین افزایش تمرکززدایی مخارجی به بهبود کارایی خدمات بهداشت و سلامت منجر نخواهد شد .در مقابل حد بهینه تمرکززدایی درآمدی 44.36 است که استان تهران و اصفهان بالاتر از این حد قرارگرفته‌اند و سایر استان‌ها زیر مقدار بهینه تمرکززدایی درآمدی قرار دارند بنابراین اجرای سیاست تمرکززدایی درآمدی می‌تواند به کاراتر شدن ارائه خدمات بهداشت و درمان منجر شود همچنین شاخص رفاه و تراکم نسبی جمعیت، تأثیر مثبت بر کارایی خدمات بهداشتی دارد و اندازه دولت و نرخ باسوادی رابطه منفی با کارایی ارائه خدمات بهداشتی دارند. تأثیر مجاورت فضایی بین استان‌های کشور بر کارایی خدمات بهداشت مثبت و معنی‌دار بود .مثبت شدن ضریب فضایی نشان می‌دهد که افزایش یا کاهش کارایی در یک استان بر استان‌های مجاور تأثیر می‌گذارد. بنابراین برای بالا بردن کارایی در بخش بهداشت و درمان نیاز است که به کارایی استان‌های مجاور نیز دقت شود . نتایج دیگر این پژوهش نشان می‌دهد که علاوه بر تمرکززدایی اندازه دولت، رفاه اجتماعی و تراکم نسبی جمعیت و نرخ باسوادی نیز بر سطح کارایی خدمات بهداشت و درمان تأثیرگذار است و برای سیاست‌گذاری‌ها باید به این موارد نیز توجه کرد. استان‌هایی که بیشترین کارایی خدمات بهداشتی را در سال 1395 داشته، تهران، مازندران، کهگیلویه و بویر احمد، خوزستان خراسان رضوی ، اردبیل و آذربایجان شرقی هستنددر استان‌های خراسان رضوی، مازندران، تهران، اصفهان، خوزستان وفارس تمرکززدایی مخارجی بیشتر است
بحث: هدف از تمرکززدایی مالی افزایش بهره وری خدمات درمانی است، اما اجرای مؤثر آن مستلزم شناسایی ظرفیتهای استانی است. بنابراین توصیه می‌شود قبل از اقدام به تمرکززدایی مالی ابتدا حد بهینه آن مشخص و شناسایی شود بدین ترتیب با تعیین سطح مشخص از تمرکززدایی برای هر استان، تمرکززدایی مالی بر پایه اهداف معین و مبتنی بر قابلیت‌ها و ظرفیت‌های استان‌ها عملیاتی و از برخورد مشابه و یکسان در این زمینه خودداری شود.

کلیدواژه‌ها

• تمرکززدایی مالی
• کارایی خدمات بهداشتی
• اقتصاد سنجی فضایی

موضوعات

• اقتصاد شهری

عنوان مقاله [English]

The effect of Financial Decentralization on Efficiency of Health Services Delivery in the Provinces of Iran during 2006-2016: Using Spatial Econometrics

نویسندگان [English]

• Maryam Khodaverdi Samani ¹
• Mohamad Alizadeh ²
• mohammad hassan fotros ³

¹ PHD Student of Economics, Department of Economics and Accounting, Faculty of Economics,Lorestan University, Lorestan, Iran.

² Associate Professor of Economics, Department of Economics and Accounting, Faculty of Economics, Lorestan University, Lorestan, Iran (Corresponding Author).

³ full Professor of Economics, Department of Economics, Faculty of Economics and Social Sciences, Bu-Ali Sina University, Hamadan, Iran.

چکیده [English]

Introduction: Fiscal decentralization can improve the efficiency of public service delivery through preference matching and allocative efficiency. Local governments possess better access to local preferences and, consequently, have an informational advantage over the central government in deciding which provision of goods and services would best satisfy citizens’ needs The implementation of financial decentralization, with the aim of improving management processes and transferring resource management and spending, from the central government to local governments is one of the factors improving the efficiency of public services, including health services. so, the aim of the present study is to investigate the effect of financial decentralization indicators on the efficiency of providing health services in Iran's provinces by spatial econometric method in 2006-2016.

Method: The methodology is based on a two-step approach, estimating efficiency coefficients and analyzing the impact of fiscal decentralization on the latter. In a first step, the efficiency of public service delivery is estimated using stochastic frontier techniques. In a second step, this paper estimates the effects of fiscal decentralization on the estimated efficiencies.

Finding: The results show that there is a nonlinear relationship between decentralization and efficiency, and therefore the optimal value for decentralization can be achieved. Provinces below the optimal value can improve the efficiency of their health services by increasing decentralization. In fact, the initial levels of financial decentralization have a positive effect on efficiency, but after passing the maximum point, the increase in financial decentralization leads to a decrease in the efficiency of public health services.
Discussion :The goal of financial decentralization is to increase the efficiency of health services. But its effective implementation requires the identification of provincial capacities; Therefore, it is recommended that the optimal limit be determined and identified before attempting to decentralize financially.
Thus, by determining an optimal level of decentralization for each province, financial decentralization based on certain goals and based on the capabilities and capacities of the provinces will be operational and similar and equal treatment in this field will be avoided.Financial decentralization emphasizes the proper transfer of taxes and expenditures to different levels of government to improve the production of public goods and services. nonlinear relationship between financial decentralization and the efficiency of health care services indicates the optimal level of financial decentralization. Financial decentralization, if more than the optimal amount, will worsen the efficiency of service delivery due to the cost of decentralization through factors such as increasing corruption, increasing regional inequalities and lack of necessary infrastructure, lack of favorable political and economic environment. Findings under expenditure decentralization and under revenue decentralization point to the need for a favorable institutional and political environment. Effective autonomy of local governments is required to allow preference matching and the allocative efficiency hypothesis to operate. Strong accountability of local authorities vis-à-vis the local population is necessary to allow the productive efficiency hypthesis to operate. Corruption needs to be tackled to prevent misuse of public resources. And capacity needs to be strengthened at the local level. Absent those conditions, fiscal decentralization can worsen public service delivery.

کلیدواژه‌ها [English]

• Financial Decentralization
• Efficiency of Health Services
• Spatial Econometrics