نوع مقاله : مقاله مستخرج از رساله دکتری

نویسندگان

• رضا اشرف گنجویی ¹
• حسین اکبری فرد ²
• سید عبدالمجید جلایی ³
• ماشا.. الله ماشین چی ⁴

¹ * استادیار اقتصاد، گروه علوم اقتصادی، دانشکده‌ی اقتصاد و مدیریت، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

² دانشیار اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان،ایران.

³ استاد اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان ، کرمان،ایران.

⁴ استاد آمار، دانشکده ریاضی و علوم کامپیوتر، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان،ایران.

چکیده

چکیده گسترده
 
معرفی:
پس از رکود بزرگ و برجسته شدن نقش دولت در مدیریت اقتصاد در چارچوب اقتصاد کینزی، یکی از موضوعات مهم در بحث اقتصاد کلان، بررسی رابطه بین عدم قطعیت متغیرهای اقتصاد کلان و نابرابری درآمد است که از ویژگی های توسعه است. عدم قطعیت متغیرهای اقتصاد کلان چالش های بزرگی را برای کشورهای در حال توسعه به ویژه برای مسائل نابرابری درآمد ایجاد می کند. با توجه به ادبیات موجود در این زمینه عوامل مختلفی از جمله نرخ تورم بالا، بدهی عظیم خارجی، نوسان زیاد نرخ ارز واقعی و کسری تراز پرداخت­ها و بسیار از متغیرهای دیگر عامل نابرابری درآمد در کشورهای در حال توسعه هستند. مشاهده شده است که کشورهای توسعه یافته ای که حداقل عدم قطعیت متغیرهای اقتصاد کلان را دارند، نابرابری درآمد نسبتاً کم و رشد اقتصادی پایدار را تجربه کرده اند. با توجه به اهمیت موضوع سوالی که در این تحقیق مورد توجه قرار گرفته آن است که عدم قطعیت متغیرهای اقتصاد کلان و تجارت خارجی به چه میزان و با چه احتمالی بر کران های نابرابری درآمد بین دهک های درآمدی تاثیر می گذارند.  از آن جا که مدل سازی بر اساس منطق فازی از جنبه های گوناگون اهمیت فراوانی دارد و با توجه به اهمیت موضوع در این مقاله سعی شده است برای پاسخ به این سوال با استفاده از مدلسازی غیرخطی فازی در قالب اعداد – Zبه محاسبه کران های بالا، متوسط و پایین نابرابری درآمد بین دهک های درآمدی به همراه درجه اعتبار پیش بینی کران ها (احتمال هر کران) پرداخته می شود. این مقاله در پنج بخش سازماندهی شده است. بعد از مقدمه در بخش دوم ادبیات موضوع بررسی می شود. در بخش سوم روش شناسی تحقیق، بخش چهارم یافته های تحقیق و در بخش پنجم نتیجه گیری و توصیه های سیاستی بیان می شود.
متدولوژی:
سیستم بر اساس قوانین نامعین به شکل اعداد Z (Z-FRBS): یک مدل غیرخطی رگرسیون فازی است که در آن از قوانین فازی استفاده می شود. Z-FRBS یک روش مدلسازی است برای بررسی رفتارهای نامعین متغیرهای اقتصادی، که یکی از اصول اصلی و نوآوری های این مطالعه است. مراحل چرخه مدلسازی برای مدل LSTAR به شرح زیر است. برای ایجاد یک مدل Z-FRBS، ابتدا باید رفتار غیرخطی متغیرها را مورد بررسی قرار دهیم، بنابراین مراحل هماهنگی یک مدل غیرخطی (مدل ESTAR یا LSTAR) ارائه شده است.
 
 یافته­ها:
با توجه به نتایج این مطالعه تورم که یکی از شاخص های مهم بی ثباتی متغیرهای کلان است، تاثیر دوگانه ای بر توزیع درآمد افراد در جامعه می گذارد و موجب نابرابری درآمدی دهک های پایین می شود در واقع تورم برای بعضی از افراد به منزله یارانه و برای برخی از افراد دیگر مانند مالیات تلقی می شود به افرادی که درآمد ثابت دارند آسیب جدی می زند و به افرادی که صاحب سرمایه و دارای هستند مانند زمین، ساختمان و غیره سود سر شاری می رساند از این رو دولت می تواند با هدف گیری گروه های که کم درآمد یا درآمد ثابت دارند برای آنها برنامه ی ویژه ای داشته باشد از جمله با پرداخت های انتقالی، تخفیف های مالیاتی و برای افرادی که دارای هایی مانند زمین و مسکن بیش از نیاز دارند از طریـق مالیات بر درآمد و ثروت تصاعدی اشخاص به توزیع مجدد درآمد کمک کند.
 
نتیجه:
نتایج بررسی تاثیر عدم قطعیت متغیرها نشان می دهد که سرمایه گذاری خارجی موجب نابرابری درآمدی دهک ها به ویژه درون دهک های نهم و دهم می شود. از دلایل این نابرابری با توجه به مطالعات تجربی انجام آن است که با افزایش سرمایه گذاری خارجی به دلیل امکان بهره گیری از سرمایه بیشتر میزان تولید نهایی نیروی کار افزایش یافته و در نتیجه دستمزد نیروی کار نیز افزایش می یابد که این افزایش سرانجام به کاهش نابرابری درآمد منجر خواهد شد. از طرفی می توان به تاثیر پذیر بودن بازار داخلی از تحولات بازارهای بین المللی اشاره کردکه تاثیر چشمگیری بر تغیرات نرخ ارز، نرخ تورم و بی ثباتی بازدهی سهام داشته است که موجب افزایش بی‌ثباتی سیاست‌های اقتصاد کلان و اختلاف بین دهک­های درآمدی می‌گردند. با توجه به اهمیت نابرابری در بین دهک های درآمدی بی ثبات متغیرهای کلان اقتصادی که ناشی از سیاست گذاری است موجب فزایش بیشتر نابرابری در بین دهک های درآمدی بالا نسبت به دهک های درآمدی پایین می شود و طی زمان سیاست های جبرانی هم کارایی لازم برای کاهش دامنه نابرابری را نداشته اند، بنابراین توجه ویژه مسولان به سیاست گذاری و تبعات آن اثار جبران ناپذیری در اقتصاد بجای می­گذارد. با توجه به نتایج این تحقیق شاید بحث سرمایه گذاری مستقیم خارجی به عنوان چالشی برای سیاست گذاران جلوه کند اما با توجه به اجتناب ناپذیر بودن همراهی با فرآیند جهانی شدن  برنامه ریزهای مناسب برای رفع این چالش لازم است از جمله حمایت های لازم از نیروی کار و گسترش خدمات اجتماعی و سازوکارهای کنترل کننده سرمایه خارجی و نهادی متکی بر مردم در راستای توانمند سازی نیروی کار در مواجهه با سرمایه، توجه به بنیاد های نابرابری از قبیل بی سوادی و کم مهارتی، ایجاد فرصت های اجتماعی برای کسب آموزش و مهارت است تلاش دولت در جهت رفع این معضلات از جمله مهم ترین گام های موثر در رفع نابرابری درآمد در ایران در صورت همراه شدن با  جهانی شدن است. از طرفی با توجه به اینکه سرمایه گذاری مستقیم خارجی و گسترش تجارت خارجی به عنوان نمودهایی از جهانی شدن جزء ضروریات اقتصادی بوده و دولت ها با توجه به فوایدی نظیر انتقال تکنولوژی و افزایش بهره وری سیاست های گسترش جهانی سازی را دنبال می کنند، توصیه می شود همراه با جهانی شدن دولت ها با اقداماتی نظیر ایجاد ثبات اقتصادی و سیاسی، تقویت پایه های اقتصاد داخلی، تسهیل شرایط سرمایه گذاری جهت کاهش آثار منفی جهانی شدن اقدام نمایند.

کلیدواژه‌ها

• دهک های درآمدی
• عدم قطعیت متغیرهای کلان
• تجارت خارجی
• رگرسیون غیرخطی فازی

موضوعات

• اقتصاد کلان

عنوان مقاله [English]

Estimating the Impact of Uncertainty of Macroeconomic and Foreign Trade Variables on Income Distribution among Income Deciles

نویسندگان [English]

• reza ashrafganjoee ¹
• Hossein Akbari Fard ²
• Sayyed Abdol Majid Jalaee Esfandabadi ³
• Mashaallah Mashinchi ⁴

¹ Assistant Professor, Economics Department, Faculty of Economics and Management, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran

² Associate Professor of Economics, Faculty of Management and Economics, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran.

³ Professor of Economics, Faculty of Management and Economics, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran

⁴ Professor of Statistics, Faculty of Mathematics and Computer Science, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman

چکیده [English]

EXTENDED ABSTRACT
INTRODUCTION
After a significant recession and the prominent role of the government in managing the economy within the framework of Keynesian economics, one of the important issues in macroeconomics is examining the relationship between the uncertainty of macroeconomic variables and income inequality, which is a characteristic of development. The uncertainty of macroeconomic variables poses significant challenges for developing countries, especially regarding income inequality issues. Based on the literature in this area, various factors such as high inflation rates, massive external debt, significant fluctuations in real exchange rates, payment deficits, and many other variables contribute to income inequality in developing countries. It has been observed that developed countries with minimal uncertainty in macroeconomic variables have relatively low income inequality and experience stable economic growth. Considering the importance of the subject, the question addressed in this study is the extent to which uncertainty in macroeconomic variables and foreign trade affect income inequality between income deciles and with what probability they influence income inequality thresholds. Since fuzzy logic modelling is important in various aspects and due to the significance of the subject in this article, an attempt has been made to answer this question using non-linear fuzzy modelling in the form of numerical computation to calculate the upper, middle, and lower limits of income inequality between income deciles along with the degree of predictive credibility of these limits (probability of each threshold). This article is organized into five sections. Following the introduction, the second section reviews the literature on the subject. The third section discusses the research methodology, the fourth section presents the research findings, and the fifth section provides conclusions and policy recommendations.
 
METHODOLOGY
Fuzzy rule-based system in the form of Z-numbers (Z-FRBS): is a fuzzy nonlinear regression model in which fuzzy rules are used. Z-FRBS is a modeling method to investigate the uncertainty behaviors of economic variables, which is one of the main ideas and innovations of this study. The modeling cycle steps for the LSTAR model are as follows. To create a Z-FRBS model, it is first necessary to examine the non-linear behavior of the variables, hence the steps of fitting a non-linear model (ESTAR or LSTAR model) are presented.
 
FINDINGS
Based on the results of this study, inflation, which is an important indicator of the instability of macro variables, has a dual impact on income distribution in society, causing income inequality to widen. In fact, inflation is seen as a subsidy for some individuals and as a tax for others. It adversely affects individuals with fixed incomes and benefits those who own assets such as land, buildings, etc. Therefore, the government can target groups with low incomes or fixed incomes by implementing special programs for them, including transfer payments, tax reductions, and by redistributing income through progressive income and wealth taxes for individuals who possess more assets than they need.
 
CONCLUSION
The results of investigating the impact of variable uncertainty show that foreign investment leads to income inequality, especially in the ninth and tenth deciles. The reasons for this inequality, based on empirical studies, are that an increase in foreign investment, due to the possibility of utilizing more capital, increases the final production labor force, thereby increasing labor wages, which ultimately leads to a reduction in income inequality. On the other hand, the susceptibility of the domestic market to international market developments has had a significant impact on exchange rate fluctuations, inflation rates, and stock yield instability, leading to increased macroeconomic policy instability and income inequality differences between income deciles. Considering the importance of inequality among income deciles due to macroeconomic unstable variables resulting from policies, further increases in inequality among higher-income deciles compared to lower-income deciles occur over time, and compensatory policies have not been sufficient to reduce the extent of inequality. Therefore, special attention of policymakers to policy-making and its implications leads to inevitable consequences in the economy. Based on the results of this research, the issue of direct foreign investment may pose a challenge for policymakers, but given the inevitable nature of globalization, appropriate plans are necessary to address this challenge, including necessary support for labor, expanding social services, controlling foreign capital, and relying on people-oriented institutions to empower the workforce in dealing with capital, focusing on inequality foundations such as illiteracy and lack of skills, creating social opportunities for education and skill acquisition. The government's efforts to address these problems are among the most effective steps in reducing income inequality in Iran in the face of globalization. Moreover, considering that direct foreign investment and expansion of foreign trade are essential aspects of globalization and governments follow policies to promote globalization due to benefits such as technology transfer and increased productivity, it is recommended that governments, along with globalization, take actions such as creating economic and political stability, strengthening the foundations of the economy.

کلیدواژه‌ها [English]

• Income deciles
• Uncertainty
• EPU index
• Open economy indicators
• Fuzzy nonlinear regression