نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• داود منظور ¹
• سجاد رجبی ²
• رضا رنجبران ³

¹ دانشیار اقتصاد، گروه اقتصاد انرژی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران.

² دانشجوی دکتری اقتصاد نفت و گاز، گروه اقتصاد انرژی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه امام صادق(ع) تهران، ایران.

³ دانشجوی دکتری مدیریت قراردادهای بین‌المللی نفت و گاز، گروه اقتصاد انرژی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه امام صادق(ع) تهران، ایران.

چکیده

چکیده گسترده
معرفی:
یکی از مهم‌ترین سؤالات اقتصاد‌دانان تبیین رابطه بین بخش حقیقی  و بخش مالی در اقتصاد است. چراکه درک این رابطه اقتصاددانان را جهت برنامه‌ریزی برای نیل به رشد اقتصادی یاری می‌نماید. بخش مالی یکی از مهم‌ترین عوامل در شکل‌دهی تولید و همچنین یکی از ضروری‌ترین حلقه‌های ایجاد بخش‌های مختلف اقتصادی است، لذا شناخت اثر تغییر این بخش بر سایر بخش‌های اقتصاد ضروری است. در این راستا هدف این مقاله ارزیابی جایگاه واسطه‏های مالی در کشور و تبیین تأثیر و تأثرات آن بر سایر بخش‌های اقتصادی است.
متدولوژی:
 این مقاله با استفاده از روش حذف فرضی جزئی دیازنباخر و لهر (2013) که نسخه‌ای تعمیم‌یافته از روش‌های حذف فرضی در ارزیابی بخش‌های اقتصادی جدول داده-ستانده استفاده و به بررسی آثار و تبعات بروز شوک مثبت 10 درصدی در زیربخش‌های مالی اقتصاد ایران شامل زیربخش بانک، زیربخش بیمه و زیربخش واسطه‌های مالی پرداخته‌شده است. جدول مورداستفاده در این پژوهش جدول داده-ستانده سال 1396 می‌باشد که از طریق روش نیمه آماری راس و بر مبنای جدول داده-ستانده 1390، محاسبه‌شده است. جدول تحلیلی داده-ستانده، یک جدول متقارن بخش در بخش با کالا در کالا است.
 
یافته:
در اثر بروز شوک مثبت در عرصه خدمات بانکی 5 بخش با بیشترین ارزش افزوده مواجه خواهند شد که عبارتند از ساختمان های مسکونی، ساختمان‌های غیر مسکونی، تأمین اجتماعی اجباری، دامداری و امور انتظامی. در اثر بروز شوک مثبت به بخش واسطه‌های مالی 5 بخش با بیشترین ارزش افزوده مواجه خواهند شد که عبارتند از:  ساخت محصولات اساسی آهن و فولاد، ساخت سایر فلزات اساسی و ریخته‌گری فلزات،  ساخت، تعمیر و نصب محصولات رایانه‌ای، الکترونیکی و نوری، ساخت وسایل نقلیه‌ی موتوری و سایر تجهیزات حمل‌ونقل و قطعات و وسایل الحاقی آن‌ها و دامداری.  در اثر بروز شوک مثبت به بخش بیمه بخش‌هایی که بیشترین ارزش افزوده را ایجاد خواهند کرد عبارتند از: ساختمان‌های غیرمسکونی، استخراج زغال‌سنگ و لینیت، ساخت، تعمیر و نصب محصولات رایانه‌ای، الکترونیکی و نوری، استخراج سنگ، شن و خاک رس و حمل و نقل آبی.
نتیجه:
نتایج این مطالعه نشان می‌دهند در صورت افزایش 10 درصدی عرضه خدمات بانکی (با کدهای 6411 و 6419 ISIC) در اقتصاد ایران، بخش «ساختمان‌های مسکونی» با افزایش 12/1 درصدی ارزش‌افزوده که برابر 2851589 میلیون ریال می‌باشد، مواجه خواهد شد به‌طوری‌که ستانده واسطه‌ای آن 1982931 میلیون ریال معادل 52/0 درصد افزایش را شاهد بوده است. پس‌ازاین بخش نیز فعالیت‌های «ساختمان‌های غیرمسکونی»، «تأمین اجتماعی اجباری» و «دامداری» به ترتیب با 01/1و 85/0 و 79/0 درصد افزایش ارزش‌افزوده روبه رو می‌شوند. در صورت افزایش 10 درصدی عرضه خدمات واسطه‌های مالی (با کدهای 642، 643، 649، 661، 662 و 663 ISIC) در اقتصاد ایران، بخش «ساخت محصولات اساسی آهن و فولاد» با افزایش 6/0 درصدی ارزش‌افزوده که برابر 751357 میلیون ریال می‌باشد، مواجه خواهد شد به‌طوری‌که ستانده واسطه‌ای آن 161748 میلیون ریال معادل 06/0 درصد افزایش را شاهد بوده است. پس‌ازاین بخش نیز فعالیت‌های «ساخت سایر فلزات اساسی و ریخته‌گری فلزات»، «ساخت، تعمیر و نصب محصولات رایانه‌ای، الکترونیکی و نوری» و «ساخت وسایل نقلیه‌ی موتوری و سایر تجهیزات حمل‌ونقل و قطعات و وسایل الحاقی آن‌ها» به ترتیب با 52/0 و 48/0 و 47/0 درصد افزایش ارزش‌افزوده روبه‌رو می‌شوند. در صورت افزایش 10 درصدی عرضه خدمات بیمه (با کدهای 651، 652 و 653 ISIC) در اقتصاد ایران، بخش «ساختمان‌های غیرمسکونی» با افزایش 53/0 درصدی ارزش‌افزوده که برابر 1940166 میلیون ریال می‌باشد، مواجه خواهد شد به‌طوری‌که ستانده واسطه‌ای آن 1224203 میلیون ریال معادل 26/0 درصد افزایش را شاهد بوده است. پس‌ازاین بخش نیز فعالیت‌های «استخراج زغال‌سنگ و لینیت»، «ساخت، تعمیر و نصب محصولات رایانه‌ای، الکترونیکی و نوری» و «استخراج سنگ، شن و خاک رس» به ترتیب با 46/0 و 39/0 و 30/0 درصد افزایش ارزش‌افزوده روبه رو می‌شوند. درنهایت تمام انواع خدمات مالی تجمیع و افزایش عرضه 10 درصدی  بخش مالی در اقتصاد ایران مورد تدقیق قرار گرفت و نتایج نشان داد بخش «ساختمان‌های غیرمسکونی» با افزایش 69/1 درصدی ارزش‌افزوده که برابر 614627 میلیون ریال می‌باشد، مواجه خواهد شد به‌طوری‌که ستانده واسطه‌ای آن به میزان 3878263 میلیون ریال (82/0درصد) با افزایش روبه رو می‌شود. پس‌ازآن نیز بخش‌های «ساخت، تعمیر و نصب محصولات رایانه‌ای، الکترونیکی و نوری»، «ساختمان‌های مسکونی» و «دامداری» به ترتیب با 57/1 و 50/1 و 40/1 درصد افزایش ارزش‌افزوده روبه‌رو می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

• شوک مثبت
• بانک
• بیمه
• نهاد مالی
• داده-ستانده

موضوعات

• اقتصاد مالی

عنوان مقاله [English]

Modeling and Measuring the Effectiveness of Positive Shocks in the Financial Sector of Iran's Economy

نویسندگان [English]

• Davood Manzoor ¹
• Sajad Rajabi ²
• Reza Ranjbaran ³

¹ Associate Professor, Department of Energy Economics, Faculty of Economics, Imam Sadiq University, Tehran, Iran.

² PhD student in Oil and Gas Economics, Department of Energy Economics, Faculty of Economics, Imam Sadiq University, Tehran, Iran.

³ PhD Student in Management of international oil and gas contracts, Department of Energy Economics, Faculty of Economics, Imam Sadegh (AS) University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

EXTENDED ABSTRACT
INTRODUCTION
One of the most important questions for economists is to explain the relationship between the real and financial sectors in economicsbecause understanding this link helps them to plan for economic growth. financial sector is one of the most critical factors in developing products and an essential link in creating different economic sectors, so it is necessary to understand the impact of changing this sector on other sectors. In this regard, the purpose of this article is to evaluate the position of financial intermediations in the country and explain its impact and effects on other economic sectors.
 
METHODOLOGY
This article, using the Partial Extraction Method of Dietzenbacher & Lahr (2013) ,which is a modified version of Extraction Methods in evaluating economic sectors of the Input-Output table, studies the effects and consequences of 10% positive shock in the financial sub-sectors of Iran including bank, sub-sector insurance, and sub-sector financial intermediations. The table used in this research is the input-output table of 2017, which has been calculated through the semi-statistical method of RAS based on the input-output table of 2011. The input-output analytical table is an industry-industry symmetric table or a commodity-commodity one. The industry-industry table demonstrates what each economic sector has given to other sectors (supply of products) and what it has taken or received from them (demand for inputs).
 
FINDINGS
Due to the positive shock in the field of banking services, 5 sectors will face the most added value; dwelling constructions, other constructions, compulsory social security activities and farming of animals. As a result of a positive shock to the financial intermediation services, 5 sectors will face the most added value;manufacturing iron and steel, manufacturing other basic metals and casting metal, the manufacture, repair and installation of computer, electronic and optical products, manufacturing motor vehicles, trailers, and semi-trailers. Due to the positive shock to the insurance services, the sectors that will create the most added value are: other constructions, coal and lignite mining, manufacturing, repair and installation of computer, electronic and optical products, stone, sand and clay mining and transportation.
 
CONCLUSION
The results of this study show that in case of a 10% increase in the supply of banking services (with codes 6411 and 6419 ISIC) in Iran economy, the "dwelling constructions" sector will face a 1.12% increase in value-added, which is equal to 2851589 million Rials. Its intermediate output has witnessed a growth of 1982931 million Rials, equivalent to 0.52%. After this sector, the activities of "other constructions," "compulsory social security activities," and "farming of animals" face 1.01, 0.85, and 0.79 percent increase in value-added. In case of a 10% increase in the supply of financial intermediations services (with codes 642, 643, 649, 661, 662, and 663 ISIC), the "manufacture of basic iron and steel" with a 0.6% increase in value-added equal to 751357 million Rials will face an intermediate output of 161748 million Rials, equivalent to 0.06% increase. After this section,there are the activities of "Manufacture of other basic metal and casting metals," "manufacture, repair, and installation of computer, electronic and optical products," and "manufacture of motor vehicles, trailers, and semi-trailers" with 0.52 and 0.48% and 0.47% increase in value-added. If the supply of insurance services (with codes 651, 652, and 653 ISIC) in the Iran economy increases by 10%, the "other constructions" sector will face a 0.53% increase in value-added, which is equal to 1940166 million Rials as its intermediate output is 1224203 million. Rials have witnessed a rise of 0.26%. After this sector, the activities of "coal and lignite mining," "manufacturing, repair and installation of computer, electronic and optical products," and "stone, sand and clay mining" activities will face 0.46%, 0.39%, and 0.30% increase in value-added. Finally, all types of financial services were aggregated, and a 10% increase in the supply of the financial sector in Iran economy was studied. The results showed that "other constructions" sector faces a 1.69% increase in value-added, equivalent to 614627 million Rials, as its intermediate output will increase by 3878263 million Rials (0.82%). After that, the sectors "Construction, repair, and installation of computer, electronic and optical products," "dwelling constructions," and "farming of animals" face 1.57, 1.50, and 1.40 percent will increase in  added value.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• positive shock
• supply
• Bank
• Insurance
• Financial institution
• input-output