نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مسلم انصاری نسب ¹
• پریسا پاس ²

¹ استادیار گروه اقتصاد دانشگاه ولیعصر رفسنجان

² کارشناس ارشد دانشگاه ولیعصر

چکیده

هدف اصلی این پژوهش بررسی سرعت انتقال رژیم در اثرگذاری نامتقارن نرخ ارز بر صادرات غیرنفتی ایران طی دوره زمانی 1396-1357 است. با توجه به اینکه نرخ ارز به‌عنوان یکى از مباحث اساسى سیاست‌هاى کلان اقتصادى در ادبیات اقتصادى هر کشوری ضرورى است لذا تنظیم مناسب، توجه به تغییرات و عوامل مؤثر بر آن، در هر شرایطی می‌تواند موضوعی قابل‌توجه می‌باشد. از سوی دیگر، گسترش صادرات غیرنفتی و رهایی از اقتصاد تک‌محصولی یکی از دغدغه‌های سیاست‌گذاران اقتصادی کشور در دهه اخیر بوده است، ازاین‌رو بررسی عوامل مؤثر بر این مهم اقتصادی ضرورت دارد و این امر توسعه‌ی صادرات غیرنفتی را در راستای کاهش وابستگی اقتصاد کشور به درآمدهای نفتی، ضروری ساخته است. ز سوی دیگر، گسترش صادرات غیرنفتی و رهایی از اقتصاد تک‌محصولی یکی از دغدغه‌های سیاست‌گذاران اقتصادی کشور در دهه اخیر بوده است، ازاین‌رو بررسی عوامل مؤثر بر این مهم اقتصادی ضرورت دارد و این امر توسعه‌ی صادرات غیرنفتی را در راستای کاهش وابستگی اقتصاد کشور به درآمدهای نفتی، ضروری ساخته است. ز سوی دیگر، گسترش صادرات غیرنفتی و رهایی از اقتصاد تک‌محصولی یکی از دغدغه‌های سیاست‌گذاران اقتصادی کشور در دهه اخیر بوده است، ازاین‌رو بررسی عوامل مؤثر بر این مهم اقتصادی ضرورت دارد و این امر توسعه‌ی صادرات غیرنفتی را در راستای کاهش وابستگی اقتصاد کشور به درآمدهای نفتی، ضروری ساخته است. ز سوی دیگر، گسترش صادرات غیرنفتی و رهایی از اقتصاد تک‌محصولی یکی از دغدغه‌های سیاست‌گذاران اقتصادی کشور در دهه اخیر بوده است، ازاین‌رو بررسی عوامل مؤثر بر این مهم اقتصادی ضرورت دارد و این امر توسعه‌ی صادرات غیرنفتی را در راستای کاهش وابستگی اقتصاد کشور به درآمدهای نفتی، ضروری ساخته است. برای برآورد سرعت انتقال رژیم در اثرگذاری نامتقارن نرخ ارز بر صادرات غیرنفتی در مطالعه حاضر از روش‌های غیرخطی مارکف-سوئیچینگ (MS) و رگرسیون انتقال ملایم (STR) استفاده می‌شود. نتایج تغییر رژیم یک‌باره مدل مارکف-سوئیچینگ (MS) نشان داد که تأثیر نرخ ارز در رژیم اول حدود 6/8 برابر رژیم دوم است که هر دو رژیم اثری مثبت بر صادرات غیرنفتی دارند لذا نتایج این روش حاکی از آن است که در ایران نرخ ارز بر صادرات غیرنفتی اثری غیرخطی، نامتقارن و مثبت دارد؛ اما در مدل رگرسیون انتقال ملایم (STR) ضرایب نرخ ارز اثری متفاوت در دو رژیم نشان دادند به‌نحوی‌که در رژیم اول متغیر نرخ ارز اثر منفی و بی‌معنی بر صادرات غیر‌نفتی و در رژیم دوم نرخ ارز اثر مثبت و معناداری بر صادرات غیرنفتی دارد. درمجموع می‌توان نتیجه گرفت که اثر نرخ ارز بر صادرات غیرنفتی غیرخطی و نامتقارن است که این اثر بستگی به‌سرعت انتقال رژیم دارد به‌نحوی‌که اگر سرعت انتقال از رژیمی به رژیم دیگر یک‌باره (مارکف-سوئیچینگ) باشد شدت اثر نرخ ارز بر صادرات غیرنفتی را با شتاب زیادی تغییر می‏دهد اما اگر این سرعت انتقال به آهستگی (رگرسیون انتقال ملایم) انجام شود می‏تواند اثر نرخ ارز بر صادرات غیرنفتی را معکوس ساخته و حتی نحوه این اثر را به کل تغییر دهد.

کلیدواژه‌ها

• صادرات غیرنفتی
• نرخ ارز
• مدل مارکوف- سوئیچینگ
• مدل رگرسیون انتقال ملایم

موضوعات

• تجارت بین الملل

عنوان مقاله [English]

Investigating the rate of transfer of regime in the asymmetric effect of exchange rate on Iran's non-oil exports

نویسندگان [English]

• Moslem Ansari Nasab ¹
• parisa pas ²

¹ Rafsanjan

² valie asr

چکیده [English]

The main purpose of this study is to testthe rate of transfer of the regime in the asymmetric effects of exchange rate on non-oil exports of Iran during the period of 1978-2017. Given that the exchange rate as one of the Basic topics of macroeconomic policies in the economic literature of Every country is necessary, so suitable regulation, attention to changes and factors affecting on it, in every situation can be a significant issue. On the other hand, the spread of non-oil exports and getting rid of the monopoly economy has been one of the concerns of economic policymakers in the last decade, So, it is necessary to study the factors affecting this important economic issue, and this has made it necessary to develop non-oil exports in order to reduce the dependence of the country's economy on oil revenues.
On the other hand, the spread of non-oil exports and getting rid of the monopoly economy has been one of the concerns of economic policymakers in the last decade, So, it is necessary to study the factors affecting this important economic issue, and this has made it necessary to develop non-oil exports in order to reduce the dependence of the country's economy on oil revenues.On the other hand, the spread of non-oil exports and getting rid of the monopoly economy has been one of the concerns of economic policymakers in the last decade, So, it is necessary to study the factors affecting this important economic issue, and this has made it necessary to develop non-oil exports in order to reduce the dependence of the country's economy on oil revenues. In this study, nonlinear Markov-switching (MS) and Smooth Transition Regression (STR) models are used to estimate the regime transfer rate in the asymmetric effect of exchange rate on non-oil exports. The results of sudden change of Markov-switching model (MS) show that the effect of the exchange rate in the first regime is about 8.6 times the second regime, both of which have a positive effect on non-oil exports, So, the results of this method show the nonlinear, asymmetric and positive effect of exchange rate on non-oil exports in Iran. But, in the Smooth Transition Regression model (STR), different exchange rate coefficients in two regimes show that the non-oil export response to the exchange rate varies so that the exchange rate in the first regime has a negative effect on non-oil exports, and the exchange rate in the second regime has a positive and significant effect on non-oil exports. Overall, the results show that the effect of the exchange rate on non-oil exports is nonlinear and asymmetric and this effect changes with the change in the rate of transfer of the regime. It is so that if the rate of transfer from a regime to another is immediate, the effect of the exchange rate on non-oil exports changes rapidly. But, if the transition rate is slow, it can even reverse the effect of the exchange rate on non-oil exports and completely change the effect.

کلیدواژه‌ها [English]

• Non-oil exports
• Exchange Rate
• Rate of transfer of regime
• Markov Switching (MS) model
• Smooth Transition Regression (STR) model