نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• کریم اسلاملوئیان ¹
• حسن توکلی ²

¹ استاد اقتصاد، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

² دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

چکیده

نقش تکانه­های مخارج بخش عمومی در اقتصاد همواره مورد توجه سیاست‌گذاران و اقتصاددانان بوده است. مخارج دولت شامل مصرف و سرمایه­گذاری دولت است.  این پژوهش به بررسی اثرات انواع تکانه­های مخارج دولتبر متغیرهای کلان اقتصادی برای داده­های سالیانه 1395-1357 در ایران می­پردازد. به طور خاص اثرات تکانه­های مخارج دولت بر متغیرهای محصول، مصرف بخش خصوصی، سرمایه­گذاری بخش خصوصی، دستمزد واقعی و اشتغال بررسی می‌شود.
به علاوه در این پژوهش تاثیر مخارج دولت بر رفتار خانوار و بنگاه بررسی شده است. بنابراین، نقش­ سرمایه­گذاری دولت از طریق تابع تولید و نقش مصرف دولت از کانال تابع مطلوبیت وارد الگو شده است. الگو متناسب با اقتصاد ایران به­گونه­ای­ طراحی شده که قاعده پولی بانک مرکزی ایران بر اساس حجم پول و همچنین بودجه دولت بر اساس درآمدهای نفتی، مالیاتی، اوراق مشارکت و قرض از بانک مرکزی باشد. در نهایت الگو برای اقتصاد ایران برآورد شده است. مزیت این الگو نسبت به سایر پژوهش­ها در ایران، مطالعه همزمان تاثیر انواع مخارج دولت بر بهره­وری نهاده­های تولید ­و ترجیحات مصرف­کنندگان است. به عبارت دیگر، الگو در برگیرنده تأثیر سرمایه بخش عمومی در تقویت بهره­وری بنگاه­ها و وابستگی ترجیحات مصرف­کنندگان به مصرف دولت است.
الگوی بکار رفته در این تحقیق دارای ویژگی­هایی از­ قبیل داشتن پایه­های اقتصاد خرد، چسبندگی اسمی، بازار رقابت ناقص و تعادل عمومی است. بخش­های موجود در الگو شامل خانوارها، بنگاه­ها، دولت و بانک مرکزی است. با توجه به تصادفی بودن الگو، امکان بررسی اثرات تکانه­های اسمی و واقعی بر متغیرهای کلیدی اقتصاد فراهم می‌شود. به عبارت دیگر، برای حل و برآورد الگو از چهارچوب تعادل عمومی پویای تصادفی ((DSGE  کینزی‌های جدید استفاده شده است. پس از حل الگو، سیستم معادلات خطی با روش بیزی برای اقتصاد ایران برآورد شده است. نتایج برآورد بیزی نشان می‌دهد که سرمایه بخش عمومی بر تابع تولید و همچنین مصرف دولت بر تابع مطلوبیت تأثیر مستقیم دارد. از آزمون­های تشخیص همگرایی تک متغیره و چند متغیره مارکوف- چان- مونت- کارلو (MCMC)، مطابقت توزیع­های پیشین و پسین و همچنین مقدار نهایی درستنمایی برای ارزیابی الگو استفاده شده است. همچنین از طریق مطابقت نمودارهای شبیه­سازی متغیرها و تکانه­ها، الگو ارزیابی شده است. با توجه به نتایج بدست آمده از برازش الگو، این الگو برای اقتصاد ایران مناسب به نظر می­رسد. واکنش­های آنی تکانه­های مصرف دولت و سرمایه­گذاری دولت بر روی متغیرهای محصول، مصرف بخش خصوصی، سرمایه­گذاری بخش خصوصی، دستمزد واقعی و اشتغال بررسی شده است. همچنین اثرات تکانه­های مصرف و سرمایه­گذاری دولت مقایسه شده‌اند. نتایج نشان­ می­دهد که در ایران، انباشت سرمایه عمومی باعث تقویت بهره­وری بنگاه­ها می­شود. همچنین، ترجیحات مصرف­کنندگان تحت تاثیر مصرف دولت است. ملاحظه می­شود که بین مصارف عمومی و خصوصی رابطه جانشینی­ وجود دارد. به علاوه، تکانه مصرف دولت باعث افزایش سرمایه­گذاری بخش خصوصی، محصول، اشتغال و دستمزد واقعی می­­شود. تکانه­ی مثبت سرمایه­گذاری دولت نیز موجب افزایش محصول، اشتغال، دستمزد واقعی و کاهش مصرف خصوصی می­شود. همچنین یک رابطه­ی مکملی بین سرمایه­گذاری­های عمومی و خصوصی وجود دارد. به نظر می‌رسد که سرمایه­گذاری دولت، می‌تواند از طریق ایجاد و گسترش زیرساخت­ها باعث افزایش سرمایه­گذاری بخش خصوصی شود. نتایج بدست آمده، تاکید بر نقش تکانه مثبت سرمایه­گذاری دولت در بهبود شرایط اقتصادی تاکید دارد. بر اساس یافته­­ها، توجه به نقش سیاست­های مخارج دولت برای مقابله با رکود با اهمیّت به نظر می­­رسد.

کلیدواژه‌ها

• تکانه مخارج دولت
• بهره وری بنگاه
• ترجیحات مصرف کننده
• ایران

موضوعات

• اقتصاد کلان

عنوان مقاله [English]

The Effects of Government Expenditure Shocks on Input Efficiency and Consumer Preferences in Iran

نویسندگان [English]

• Karim Eslamloueyan ¹
• Tavakoli Hasan ²

¹ Professor of Economics, Department of Economics, Shiraz University, Shiraz, Iran.

² Ph.D. candidate, Department of Economics, Shiraz University, Shiraz, Iran..

چکیده [English]

The role of government expenditure in the economy is studied by many prominent economists. This study investigates the effects of government expenditure shocks on macroeconomic variables in Iran for the period 1978-2016. More specifically, we study the impact of two different government expenditure shocks, namely, government consumption and investment, on output, private consumption, private investment, real wages, and employment are investigated. Moreover, this study examines the relationship between government spending and the behavior of firms and consumers. Hence, our model explores the role of government investment and consumption in the production function and utility function, respectively. To this end, we model the behavior of firms, consumers, government, and monetary authority by using a New Keynesian dynamic stochastic general equilibrium (DSGE) framework. This framework allows us to examine the effects of both real and nominal shocks on macroeconomic variables when markets are imperfect and prices are not fully flexible. To apply the model to the Iranian economy, we assume that the monetary policy of the Central Bank of Iran is based on the money growth rule. Since the government in Iran finances part of its expenditures from oil exports, we assume that the Iranian government budget is financed by oil revenue, tax, issuing bonds, and borrowing from the central bank. The model allows us to examine the effect of different government expenditure shocks on firm productivity and consumer preferences. It shows how dependent is the firm productivity on public capital and the consumer preferences on government consumption.  
After solving the model and deriving the first-order conditions, we linearized the model around the steady state. The model is estimated by the Bayesian method. According to the estimation results of our model with price stickiness, public capital affects production function, and government consumption has a direct impact on the utility function. MCMC univariate and multivariate convergence diagnostic tests, matching priors and posteriors distributions, and the final value of likelihood ​​for pattern evaluation are used to evaluate the model. Moreover, the model is evaluated by matching smoothed shocks figures and historical and smoothed variables figures. The model passes the required diagnostic tests and seems to be appropriate to study the behavior of the Iranian economy. Finally, the impulse response functions for government consumption and investment shocks are used to examine the dynamics of macroeconomic variables, including output, private consumption, private investment, real wages, and employment in Iran. The results show that the accumulation of public capital enhances firm productivity in Iran. Moreover, we find out that consumer preferences are affected by government consumption. Based on our results, a shock to public consumption increases private investment, output, employment, and real wages. However, there is a substitution relationship between public consumption and private consumption. Moreover, a shock to public investment increases output, employment, and real wages and decreases private consumption. Furthermore, we find that there is a complementary relationship between public investment and private investment. Our findings underscore the role of public investment in boosting the economy. Hence, government investment in infrastructures might enhance private investment. This finding might have important policy implications for policymakers in Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

• Keywords: Government expenditure Shocks
• Firm productivity
• Consumer preferences
• Iran
• DSGE