نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه بو علی سینا

2 دانشگاه بوعلی سینا

چکیده

واگنر معتقد است، با افزایش درآمدهای سرانه، اندازه نسبی هزینه‏های بخش عمومی جهت بسترسازی زیرساختهای اقتصادی از جمله انرژی ارزان افزایش ‏می‏یابد. هدف از این پژوهش، ‌برآورد اثرات بلندمدت و کوتاه‌مدت رشد اقتصادی و فن‏آوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) بر مصرف انرژی (برق) با استفاده از داده‏های سالانه‌ی سری زمانی در ایران طی دوره‌ زمانی 1350 تا 1393 است. برای این منظور، از آزمون‌ خودتوضیح برداری با وقفه‌های توزیعی (ARDL) جهت نشان دادن روابط بلندمدت، از آزمون تصحیح خطای برداری (ECM) برای بیان روابط کوتاه‌مدت و نیز از آزمون علیت گرانجر به‌منظور تعیین رابطه‌ی علیت، استفاده شد. نتایج نشان داد که در دوره‌ بلندمدت، رشد اقتصادی و فن‏آوری اطلاعات و ارتباطات، موجب تحریک مصرف برق در کشور ایران شده است. آزمون علیت چندمتغیره مؤید رابطه‌ی علی یک‏طرفه از طرف رشد اقتصادی و فن‏آوری اطلاعات و ارتباطات، به‌سمت مصرف برق است. نتایج همچنین نشان داد که در بلندمدت، یک درصد افزایش در متغیرهای رشد اقتصادی و فن‏آوری اطلاعات و ارتباطات، مصرف برق را به‌ترتیب به‌میزان 78/0 و 028/0 درصد افزایش می‌دهد. ضریب تصحیح خطا نیز نشان می‏دهد که در هر دوره 7/9 درصد از عدم تعادل در مصرف حقیقی سرانه برق تعدیل شده و به‌سمت روند بلندمدت خود نزدیک می‌شود. نتایج موید برقراری نظریه واگنر، مبتنی بر وجود رابطه بین رشد درآمد سرانه و پیچیدگی اقتصادی و به‏نبال آن افزایش تقاضا برای کالاها و خدمات رفاهی جدید از جمله فراهم آوری انرژی ارزان توسط دولت است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Impact of Economic Growth and ICT on Energy Consumption in Iran; Wagner Theorem Test

نویسنده [English]

  • Morteza Ghorbanseresht 2

1

2 Bu-Ali-Sina University

چکیده [English]

Wagner believes that with the increase in per capita incomee of the society, the relative size of the public sector's spending on infrastructure development, including cheap energy will increase. The purpose of this study is to estimate the long-term and short-term effects of economic growth and Information and communication Technology (ICT) on energy (electricity) consumption; using annual time series data in Iran during the period 1971 to 2014. For this purpose, autoregressive distributed lag (ARDL) and the error correction (ECM) methods are used to show the long-term and short-term relationships and further Granger's causality test is used to determine the causality relationship. The results showed that in the long run, economic growth and information and communication technology have stimulated the consumption of electricity in Iran. Multivariate causality test confirms the one-way causal relationship of economic growth and information and communication technology to power consumption. The results also showed that, in the long run, a one percent increase in economic growth and information and communication technology would increase electricity consumption by 0.78% and 0.028%, respectively. The error correction coefficient also shows that in each period 9.7 percent of the imbalance in real per capita consumption is adjusted and approaches its long-term trend. The results affirm the Wagner theory based on the relationship between the growth of per capita income, economic complexity, and the increase in demand for new goods and services, including cheap energy supply by the state.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Internet Usage
  • Economic Growth
  • Electricity Consumption
  • Iran
  • Granger causality
-          آرمن، سیدعزیز و روح­الله زارع. (1388). «مصرف انرژی در بخش­های مختلف و ارتباط آن با رشد اقتصادی در ایران: تحلیل علّیت بر اساس روش تودا و یاماموتو». فصلنامهمطالعاتاقتصادانرژی، 6(21): صص 92-67.## احمدی­شادمهری، محمد­طاهر، اعظم قزلباش و محمد دانش­نیا. (1392). «بررسی رابطه­ی  علّیت بین مصرف انرژی و رشد اقتصادی: با استفاده از داده­های پانل بر مبنای مدل تصحیح خطای برداری در کشورهای عضو آسه آن». مجله اقتصاد و توسعه منطقه‏ای، 20(6): صص 180-157. ##اسدی، علی و سیدمیثم اسماعیلی. (1392). «بررسی وجود رابطه پویا میان مصرف انرژی و توسعه مالی در ایران. فصلنامه سیاست­های راهبردی و کلان. 1(3): صص 38-17. ##بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (1393). « آمار سری زمانی اقتصاد کلان ج.ا.ا. ». سال‏های 1393-1350. ##پاکرو، بهنام. (1393). «تأثیر سرمایه‌گذاری فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) بر تقاضای برق بخش‌های مصرفی ایران با رویکرد مدل رشد لجستیک».پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده علوم اداری و اقتصاد. ##حشمت­پور، معصومه. (1390). «بررسی اثر سرمایه­گذاری فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) بر مصرف برق در ایران». پایان­نامه کارشناسی ارشد اقتصاد. دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس. ##حیدری، حسن، محمد نجارفیروزجایی و لسیان سعیدپور. (1390). «بررسی رابطه بین مصرف برق، قیمت برق و رشد اقتصادی در ایران». فصلنامه­یپژوهش­هاوسیاست­هایاقتصادی، 19(59): صص 200-175. ##زنگویی­نژاد، ابوذر و شهرام وصفی. (1388). «تأثیر رشد اقتصادی بر مصرف حامل­های انرژی در ایران». هفتمین همایش ملی انرژی. دانشگاه تربیت مدرس. ##فطرس، محمدحسن و حامد ­گرگی. (1388). «بررسی رابطه علی بین مصرف حامل­های انرژی و ارزش‌افزوده در بخش صنعت ایران طی سال­های 1385-1346». فصلنامه اقتصاد مقداری (بررسی­های اقتصادی سابق)، 6(3): صص 53-27. ##فطرس، محمدحسن، اکبر آقازاده و سودا جبرائیلی. (1390). «تأثیر رشد اقتصادی بر مصرف انرژی تجدیدپذیر و مقایسه تطبیقی کشورهای منتخب عضو سازمان همکاری‏های اقتصادی و توسعه (شامل ایران)». فصلنامه پژوهش و سیاست­های اقتصادی، 19(60): صص 98-81. ##کرامتی، عباس، ابوالقاسم گل­خندان و مجتبی خوانساری. (1393). «تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) بر مصرف انرژی در ایران». فصلنامه­یتحقیقاتتوسعهاقتصادی. 21(8): صص 126-103. ##محمودزاده، محمود و حامد شاه­بیگی. (1390). «آثار فناوری اطلاعات و ارتباطات بر شدت انرژی در کشورهای درحال‌توسعه». فصلنامه اقتصاد و تجارت نوین، 6(23 و 24): صص 88-68. ##ملکی، رضا. (1383). «بررسی رابطه علیت بین مصرف انرژی و تولید داخلی در ایران». فصلنامه برنامه­ریزی و بودجه، 9(6): صص 121-81. ##مهرآرا، محسن و محمود زارعی. (1390). «اثرات غیرخطی مصرف انرژی بر رشد اقتصادی مبتنی بر رویکرد حدآستانه­ای». فصلنامهپژوهش­هایرشدوتوسعهاقتصادی.2(5): صص 11-43. ##مهرآرا، محسن، راضیه فرمهینی­فراهانی و آیت حسن­زاده. (1390). «رابطه میان رشد مصرف برق و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب صادرکننده نفت». فصلنامه مدل‌سازی اقتصادی. 5(2) پیاپی 14: صص 90-69. ##والی، سمانه. (1391). «اثر سرمایه برق در کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه». پایان‏نامه کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی. ##همتی، عبدالناصر. (1383). اقتصاد انرژی. تهران: موسسه مطالعات بین المللی انرژی. ##
-          Akinlo, E. (2008). Energy Consumption and Economic Growth, Evidence From 11 Sub-Saharan Africa Countries, Energy Economics, Vol. (30), pp:2391-2400. ##Ayres, R. & I. Nair. (1984). Thermodynamics and Economics. Physics Today, Vol.35, pp: 62-71. ##Berndt, E.R. & D.O. Wood. (1978). Technology, Prices and the Derived Demand for Energy, Review of Economics and Statistics, Vol.57, pp: 259-268. ##Bozoklu, S. & V. Yilanci. (2014). Energy Consumption And Economic Growth for Selected OECD Countries: Further Evidence from The Granger Causality Test in The Frequency Domain. Energy Policy, Vol.63, pp: 881-877. ##Cho, Y., J. Lee & T. Kim. (2007). The Impact of ICT Investment and Energy Price On Industrial Electricity Demand: Dynamic Growth Model Approach, Energy Policy, Vol.35, pp: 4730–4738. ##Collard, F., P. Feve & F. Portier. (2005). Electricity Consumption and ICT in the French service sector, Energy Economics, Vol.27(3), pp: 550-541. ##European Commission e-Business Watch. (2008). The Implications of ICT for Energy Consumption, Impact Study. No.09/2008.Books on Demand. ##Hamdi, H., R. Sbia & M. Shahbaz. (2014). The Nexus between Electricity Consumption and Economic Growth in Bahrain. Economic Modeling, Vol.38, pp: 237. ##Ishida, H. (2015). The Effect of ICT Development on Economic Growth and Energy Consumption in Japan, Telematics and Informatics, Telematics and Informatics Vol.32(1), pp: 79-88.‏ ##Ishida, H. & A. Yanagisawa. (2003). Impact Assessment of Advancing ICT Orientation on Energy Use: Consideration of Marco Assessment Method. IEEJ. ##Jumbe, C. (2004). Cointegration and Causality between Electricity Consumption and Economic Growth Empirical Evidence from Malawi. Energy Economic, Vol. 26, pp: 61-68. ##Kraft, J. & A. Kraft. (1978). On the Relationship Between Energy and GNP. J. Energy Dev. Vol.3, pp: 401–403. ##Lee, C. (2005). Energy Consumption and GDP in Developing Countries: A Co Integrated Panel Analysis. Energy Economics, Vol.27, pp: 415-427. ##Narayan, P.K., S. Narayan & S. Popp. (2010). Does Electricity Consumption Panel Granger Cause GDP? New Global Evidence. Appl. Energy, Vol.87, pp: 3294–3298. ##Ozturk, I., A. Aslan & H. Kalyoncu. (2010). Energy Consumption and Economic Growth Relationship: Evidence from Panel Data for Low and Middle Income Countries. Energy Policy, Vol.38, pp: 4428-4422. ##Sadorsky, P. (2012). Information Communication Technology and Electricity Consumption in Emerging Economies, Energy Policy, Vol.48, pp: 130–136. ##Salahuddin, M. & K. Alam. (2015). Internet Usage, Electricity Consumption and Economic Growth in Australia: Time Series Evidence. Telematics and Informatics. Vol.32, pp: 878-862. ##Stern, D.I. (2004) .Energy and Economic Growth. Rensselaer Working Paper, No: 0410. ##Takase, K. & Y. Murota. (2004). The Impact of ICT Investment on Energy: Japan and US Comparison in 2010, Energy Policy, Vol.32(11), pp: 1291–1301. ##Tan, C.F. & C. E. Tan. (2013). Exploring the Nexus of Electricity Consumption, Economic Growth, Energy Prices and Technology Innovation in Malaysia. Applied Energy. Vol.104, pp: 297–305. ##Tang, C.F., M. Shahbaz & M. Arouri. (2013). Re-Investigating the Electricity Consumption and Economic Growth Nexus in Portugal. Energy Policy, Vol.62, pp: 1524-1515. ##