نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 عضو هیات علمی گروه اقتصاد/ دانشگاه مازندران
2 عضو هیات علمی گروه اقتصاد/دانشگاه مازندران
3 دانشجوی کارشناسی ارشد/ دانشگاه مازندران
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی مخارج مصرفی خانوارهای شهری در پنچ گروه عمده غذایی (نان و غلات، گوشت، لبنیات و تخم مرغ، میوه ها و خشکبار، انواع سبزی و حبوبات) و استخراج معیار تغییرات جبرانی در جهت ارزیابی زیان رفاهی می‌باشد. برای این منظور پارامترها در سیستم تقاضای تقریبا ایده‌آل (AIDS) بر اساس داده‌های بودجه خانوار شهری استان‌های کشور (93-1382) در قالب داده‌های تابلویی با روش رگرسیون‌های به ظاهر نامرتبط برآورد شد. نتایج نشان می‌دهد که مطابق با انتظارات نظری، کشش قیمتی گروه‌های مصرفی به جزء گروه میوه‌ها و خشکبار منفی بوده و اندازه‌ی حساسیت در استان‌های مختلف، متفاوت است. بر اساس کشش درآمدی گروه‌های نان و غلات و گوشت جزء کالاهای ضروری و گروه‌های لبنیات و تخم‌مرغ، میوه‌ها و خشکبار، انواع سبزی و حبوبات جزء کالاهای لوکس محسوب می‌شود.
محاسبه‌ی زیان رفاهی ناشی از تغییرات قیمت مواد غذایی با استفاده از معیار تغییر جبرانی (مثبت) نشان داد که طی دوره‌ی مورد بررسی خانوارها بدلیل افزایش قیمت مواد غذایی با کاهش رفاه مواجه شده اند. اندازه معیار محاسباتی تغییر جبرانی نشان می‌دهد که بطور متوسط خانوارها در استان تهران با 23 درصد و استان قم با 14 درصد به ترتیب از بالاترین و پایین‌ترین سطح در زیان رفاهی برخوردارند. به نحوی‌که در هر سال لازم است تا خانوارها در استان تهران و قم بطور متوسط به ترتیب معادل 5208093 و 2427796 ریال جبرانِ درآمد شوند تا در سطح مطلوبیت سال ماقبل قرار گیرند. همچنین رابطه‌ی یک به یکی بین تورم و معیار محاسباتیِ زیان رفاهی در استان‌های کشور ... (250 کلمه!!)
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Welfare Loss of Rising Food Prices: Application of Panel- SURE Regression in Iranian Provinces
نویسنده [English]
- shahryar zaroki 2
1
2
3
چکیده [English]
The aim of the present study is to evaluate the expenses of urban households in the provinces of Iran using the Almost Ideal Demand System (AIDS) based on the Panel Data method and extracting price and income elasticities in five food groups which possess a high degree of importance in the households ' food basket (bread and grains, meat, dairy and eggs, fruits and dried fruit, vegetables and legumes), and also extracting the Compensating Variation (CV) index in order to evaluate the welfare loss among these households. The results obtained from pattern analysis using the Seemingly Unrelated Regression (SUR) method for the budget data of the families in various provinces of the Iran from 2003 to 2014 revealed that the price elasticity of all the food groups except the fruit and dried fruit group is based on theoretical and negative expectations and there are different sensitivities to price variations for these food groups in different provinces. Also, based on the income elasticity, bread and grains and meat groups are considered necessity goods, and dairy and eggs, fruit and dried fruit, and vegetables and legumes groups are among luxury goods. The calculation of Compensating Variation also indicates that the households face a welfare loss as a result of the increase in the price of food. In average, the housholds in Tehran Province have the highest, and the families in Qom Province have the lowest welfare loss rates with 23 and 14 percent respectively. Also, a .... (250 Word!)
کلیدواژه‌ها [English]
- Urban Households
- Welfare Loss
- Almost Ideal Demand System (AIDS)
- Panel-SURE
گروه‌های مختلف کالایی بر رفاه خانوارهای روستایی کشور بر مبنای سیستم مخارج خطی. فصلنامه مدلسازی اقتصادی. 10(11): 106-89. ##خسروینژاد، علیاکبر و ابراهیم صیامی عراقی. (1391). برآورد تغییرات رفاهی
مصرفکنندگان در ایران با استفاده از شاخص درست هزینه زندگی. فصلنامه مدلسازی اقتصادی. 6(4): 74-57. ##خسروینژاد، علیاکبر، فرهاد خدادادکاشی و زهرا صحبتی. (1392). ارزیابی افزایش قیمت مواد غذایی بر رفاه خانوارهای شهری ایران. فصلنامهی راهبرد اقتصادی. 2 (4): 93-73. ##سوری، علی. (1394). اقتصادسنجی مقدماتی و پیشرفته. جلد 1 و 2، چاپ سوم. تهران: نشر فرهنگشناسی. ##صامتی، مجید و سعیده ایزدی. (1393). اثر هزینههای رفاهی تورم بر دهکهای هزینهای مختلف خانوارهای شهری استان اصفهان. فصلنامهی پژوهشهای اقتصادی، ایران، 19 (59): 152-117. ##فلاحی، فیروز، پرویز محمدزاده و صمد حکمتی فرید. (1392). بررسی آثار رفاهی افزایش قیمت گروه‌های کالایی در خانوارهای شهری کشور. مجلهی تحقیقات اقتصادی. 48 (2): 150-131. ##قهرمانزاده، محمد، محمدباقر ضیائی، اسماعیل پیش بهار و قادر دشتی. (1394). اندازهگیری تأثیر افزایش قیمت مواد غذایی بر رفاه خانوارهای شهری ایرانی. فصلنامه تحقیقات اقتصاد کشاورزی. 9(4): 119-97. ##گجراتی، دامودار. (1392). مبانی اقتصادسنجی. ترجمهی حمید ابریشمی. جلد 2. چاپ نهم. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. ## لیانی، قاسم و عبدالکریم اسماعیلی. (1394). تعیین میزان آسیبپذیری خانوارهای شهری ناشی از افزایش قیمت مواد غذایی وارداتی در ایران. فصلنامهی تحقیقات اقتصاد کشاورزی. 7 (3): 127-109. ##مرکز آمار ایران. نتایج تفصیلی از هزینه و درآمد خانوارهای شهری. سالهای 93-1382. ##وفرستی، محمد. (1391). ریشه واحد و همجمعی در اقتصادسنجی. چاپ چهارم. تهران: انتشارات فرهنگی رسا. ##هژبر کیانی، کامبیز و فرنوش حاجیها. (1390). آثار رفاهی اجرای سیاست حمایتی هدفمند در تأمین امنیت غذایی اقشار آسیبپذیر. فصلنامهی اقتصاد کاربردی. 7: 57-23. ##
)