نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجو دکتری اقتصاد دانشگاه شیراز

2 دانشیار و عضو هیأت علمی دانشگاه شیراز

چکیده

اثر تغییرات رابطه مبادله به‌عنوان یک متغیر در تعدیلات توازن پرداخت‌ها و رشد بلندمدت، از دیرباز تاکنون موردتوجه قرارگرفته شده است. ازاین‌رو، هدف اصلی این مقاله، بررسی رفتار رشد اقتصادی و اثر رابطه مبادله بر آن در اقتصاد ایران با استفاده از داده‌های فصلی در دوره 1393:2-1369:1 است. بدین منظور، یک الگوی رگرسیونی طراحی و یک‌بار با روش الگوی چرخشی مارکوف با احتمال انتقال ثابت و بار دیگر با روش الگوی چرخشی مارکوف با احتمال انتقال متغیر با زمان، تحلیل و بررسی‌شده است.
به‌طورکلی نتایج برآورد حاکی از آن است که اثر تغییرات رابطه مبادله بر رشد اقتصادی ایران، یک اثر مثبت اما بسیار کم می‌باشد به‌طوری‌که این اثر قابل‌اغماض است. بنابراین، این نتیجه حاصل می‌شود که رفتار رشد اقتصادی در ایران، چندان متأثر از رابطه مبادله نمی‌باشد. همچنین، از بین تمام متغیرهای در نظر گرفته‌شده، اثر تغییرات قیمت حقیقی جهانی نفت بر رفتار رشد اقتصادی در ایران بیشتر بوده است. به علاوه، عامل مؤثر بر تغییر رژیم و یا به عبارتی، عامل مؤثر بر احتمال انتقال، نرخ ارز حقیقی مؤثر می‌باشد. همچنین، تخمین الگو توسط روش چرخشی مارکوف با احتمال انتقال ثابت بیشتر با اقتصاد ایران سازگار است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Terms of Trade Effect on Economic Growth in Iran: Markov Switching Model

نویسندگان [English]

  • Najmeh Sajedianfard 1
  • Reza Akbarian 2

1 Ph.D candidate in the field of economics, Shiraz University

2 associate professor of Economics, Shiraz University

چکیده [English]

Effect of terms of trade as a variable in balance of payments adjustment and long run growth, has been considered since a long time ago. Hence, main purpose of this article in analyzing behavior of economic growth and terms of trade effect on it in Iran's economy by using quarterly data in period 1990:2-2014:3. For this reason, a regression pattern is designed and then one time is analyzed by Markov Switching Model with Fixed Transition Probability and another time by Markov Switching Model with Time Varying Transition Probability.
Generally the result of estimation represent that terms of trade changes has a positive but very low impact on Iran economic growth which can be ignored. So, the behavior of economic growth in Iran is not affected by the behavior of terms of trade. What's more, among all the considered variables, the effect of real oil price is significant. In addition to this, the effective real exchange rate is the effective variable on switching regimes. Furthermore, estimation by Markov Switching Model with Fixed Transition Probability is more compatible with Iran's economy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Terms of trade
  • economics growth
  • Markov Switching Model
1.­ اسلاملوییان، کریم و عباس خدادادی. (1383). «تأثیر تنوع­سازی صادرات از کالاهای اولیه و کشاورزی به محصولات صنعتی بر روند بلندمدت رابطه­ی مبادله در ایران». پژوهشنامه بازرگانی. شماره­ی 32. صص 224-183. ##2. افشاری، زهرا و سمیه صادقی. (1389). «اثر تکانه‌های رابطه­ی مبادله بر متغیرهای کلان اقتصادی در کشورهای عضو اوپک». فصلنامه­ی مطالعات اقتصاد بین‌الملل. 37، صص 80-63. ##3. چابکرو، غلامرضا، علی حسین صمدی و وحید صفایی. (1389). «تأثیر تکانه‌های رابطه مبادله بر تراز تجاری ایران». مجله­ی مطالعات اقتصادی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز دانشکده­ی اقتصاد و مدیریت. 2، صص 141- 115. ##4. حسینی، میرعبداله و میرهادی سیدی. (1381). «بررسی رفتار رابطه مبادله­ی بازرگانی خارجی ایران». پژوهشنامه بازرگانی. 22. صص 80- 49. ##5. رحیمی بروجردی، علیرضا. (1390). اقتصاد بین‌الملل (تجارت و مالیه بین‌الملل). چاپ اول. تهران: سمت. ##6.­ عریانی، بهاره، حسن حیدری و سمیه نعمت اللهی. (1391). «شوک‌های رابطه­ی مبادله و تراز تجاری در ایران: آیا اثر هاربرگر-لارسن- متزلر وجود دارد؟». فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی. 63. صص 188-171. ##7. عسگری، منصور. (1379). «تعیین رابطه­ی متقابل علت و معلولی و پویا بین رابطه مبادله و کسری حساب‌جاری با روش همگرایی در ایران». پژوهشنامه بازرگانی. 17. صص 44- 1. ##8.­ قدیمی‌نیا، ناصر. (1386). «برآورد نتیجه­ی رابطه مبادله بازرگانی در ایران با توجه به انواع شاخص‌های تعدیل‌کننده». فصلنامه حساب‌های اقتصادی ایران. شماره­ی 5. صص 42- 28. ##9.­ کازرونی، علیرضا و سکینه سجودی. (1389). «بررسی اثر بی‌ثباتی رابطه­ی مبادله بر رشد اقتصادی ایران». تحقیقات اقتصادی. 90. صص 140-119. ##10.­ کاظمی، سیده فاطمه، نازنین حبشی زاده و مجید فشاری. (1393). «اثر رابطه­ی مبادله بر رشد اقتصادی ایران (آزمون نظریه رشد بگواتی)». کنفرانس ملی پویایی مدیریت، توسعه اقتصادی و مدیریت مالی. ##11. کریم زاده، مصطفی، خدیجه نصراللهی، سعید صمدی، رحیم دلالی اصفهانی و مجید فخار. (1388). «بررسی بیماری هلندی در اقتصاد ایران: تأثیر رابطه مبادله بر ساختار سرمایه‌گذاری». فصلنامه اقتصاد مقداری. شماره­ی 4. صص 172-147. ##12.­ مزینی، امیرحسین و کاظم یاوری. (1383). «اثر تغییرات نرخ ارز بر بخش تجاری کشور، مطالعه موردی رابطه مبادله و قیمت نسبی کالاهای قابل‌مبادله به غیرقابل‌مبادله». فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی. شماره­ی 14. صص 108-89. ##13.­ نظری، محمدرضا و مجتبی برزگردوین. (1393). «بررسی اثر تورم بر رشد در اقتصاد ایران». فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی. شماره­ی 73. صص 169- 145. ##
1. vila, D.R. (2009). Multiple Breaks, Terms of Trade Shocks and the Unit-Root Hypothesis for African per Capita Real GDP. World Development, 37(6), 1051-1068. ##2. AbuDalu, A., E.M. Ahmed, S.W. Almasaied & A.I. Elgazoli. (2010). The Real Effective Exchange Rate Impact on ASEAN-5 Economic Growth. International Journal of Economics and Management Sciences. ##3.­ Aghion, Ph. & P. Howitt. (1999). Endogenous Growth Theory. 3rd Ed. Cambridge: The MIT Press. ##4. Barro, R.J. & X. Sala-i-Martin. (2004). Economic Growth. 2nd Ed. Cambridge: The MIT Press. ##5.­ Barro, R.J. (1989). Economic Growth in a Cross Section of Countries. NBER Working Papers, 3120. ##6.­ Bouakez, H. & T. Kano. (2008). Terms of Trade and Current Fluctuations: The Harberger-Laursen-Metzler Effect Revisited. Journal of Macroeconomics, 30, 260-281. ##7.­ Deschamps, P.J. (2008). Comparing Smooth Transition and Markov Switching Autoregressive Models of US Unemployment. Journal of Applied Econometrica, 23, 435-462. ##8.­ Diebold, F.X., J.H. Lee & G.C. Weinbach. (1994). Regime Switching with Time-Varying Transition Probabilities. In C. Hargreaves (Ed.). Nonstationary Time Series Analysis and Cointegration, Oxford: Oxford University Press, 283-302. ##9.­ Dunn, R.M. & J.H. Mutti. (2004). International Economics. 6th Ed. New York: Taylor & Francis. ##10­. Erten, B. & J.A. Ocampo. (2013). Super Cycles of Commodity Prices since the Mid-Nineteenth Century. World Development, 44, 14-30. ##11. Feenstra, R.C., B.R. Mandel, M.B. Reinsdorf & M.J. Slaughter. (2013). Effects of Terms of Trade Gains and Tariff Changes on the Measurement of US Productivity Growth. American Economic Journal: Economic Policy, 5(1), 59-93. ##12. Filardo, A.J. (1994). Business Cycle Phases and Their Transitional Dynamics. Journal of Business & Economic Statistics, 12(3), 229-308. ##13. Fischer, S. (1993). The Role of Macroeconomic Factors in Growth. NBER Working Papers, 4565. ##14. Fry, M.J. (1985). Terms of Trade and National Saving Rates in Asia. Economics Letters, 17, 271-275. ##15. Gandolfo, G. (2002). International Finance and Open-Economy Macroeconomics. Berlin: Springer. ##16. Ghalayini, L. (2011). The Interaction between Oil Price and Economic Growth. Middle Eastern Finance and Economics, 13, 127-141. ##Goldfeld, S.M. & R.E. Quandt. (1973). A Markov Model for Switching Regressions. Journal of Econometrics, 1, 3-16. ##17. Grimes, A. (2006). A Smooth Ride: Terms of Trade, Volatility and GDP Growth. Journal of Asian Economics, 17, 583-600. ##18. Hamilton, J.D. (1989). A New Approach to the Economic Analysis of Nonstationary Time Series and the Business Cycle. Econometrica, 57(2), 357-384. ##19. Hamilton, J.D. (1990). Analysis of Time Series Subject to Changes in Regime. Journal of Econometrics, 45, 39-70. ##20. Hamilton, J.D. (1994). Time Series Analysis. Princeton: Princeton University Press. ##21. Hensley, R.J. & E. Schwartz. (1968). the Terms of Trade and Balance of Payments and Development Problems. Weltwirtschaftliches Archiv, 100, 87-112. ##22. Hirose, K.I. & S. Ikeda. (2012). Decreasing and Increasing Marginal Impatience and the Terms of Trade in an Interdependent World Economy. Journal of Economic Dynamics & Control, 36, 1551-1565. ##23. Huang, K.X.D. & Q. Meng. (2007). the Harberger-Laursen-Metzler Effect under Capital Market Imperfections. Journal of International Money and Finance, 26, 1001-1015. ##24. Ingham, B. (2004). International Economics A European Focus. London: Prentice Hall. ##25. Jawaid, S.T. & S.A. Raza. (2013). Effect of Terms of Trade on Growth Performance of India. Economic Modelling, 33, 940-946. ##26. Jones, R.W. & P.B. Kenen. (1988). Handbook of international Economics. North-Holland, 1, 185-236. ##27. Kapur, B.K. (1986). Open- Economy Response to a Terms of Trade Shock in a Growth Context. Journal of International Economic Integration, 1(1), 59-70. ##28. Keesing, D.B. (1979). Trade Policy for Developing Countries. World Bank Staff Working Paper, 353. ##29. Khondker, B.H., S.H. Bidisha & M.A. Razzaque. (2012). the Exchange Rate and Economic Growth: An Empirical Assessment on Bangladesh. International Growth Centre. ##30. Kim, S.W. & R. Bhattacharya. (2009). Regional Housing Prices in the USA: An Empirical Investigation of Nonlinearity. Journal of Real Estate Financial Economics, 38, 443-460. ##31. Kohli, U. (2004). Real GDP, Real Domestic Income, and Terms-of-Trade Changes. Journal of International Economics, 62, 83-106. ##32Laursen, S. & L.A. Metzler. (1950). Flexible Exchange Rates and the Theory of Employment. The Review of Economics and Statistics, 32(4), 281-299. ##33. Luo, R. & N. Visltanachoti. (2010). Real Exchange Rates, Asset Prices and Terms of Trade: A Theoretical Analysis. Economic Modelling, 27, 143-151. ##34. Mansoorian, A. (1993). Habit Persistence and the Harberger-Laursen-Metzler Effect in an Infinite Horizon Model. Journal of International Finance, 34, 153-166. ##35. Mendoza, E.G. (1995). The Terms of Trade, the Real Exchange Rate, and Economic Fluctuations. International Economic Review, 36(1), 101-137. ##36. Obstfeld, M. (1982). Aggregate Spending and the Terms of Trade: Is There a Laursen-Metzler Effect?. The Quarterly Journal of Economics, 97(2), 251-270. ##37. Otto, G. (2003). Terms of Trade Shocks and the Balance of Trade: There is a Harberger-Laursen-Metzler Effect. Journal of International Money and Finance, 22, 155-184. ##38. Paliouras, D.V. (2007). Comparing Regime-Switching Models in Time Series: Logistic Mixture vs. Markov Switching. Master of Science Thesis, University of Marylanda. ##39. Pilbeam, K. (2006). International Finance. New York: Palgrave Macmillan. ##40. Rodr guez, R.J. & M. S nchez. (2004). Oil Price Shocks and Real GDP Growth: Empirical Evidence for some OECD Countries. European Central Bank Working Paper Series, 362. ##41. Rodrik, D. (2008). The Real Exchange Rate and Economic Development. Brookings Papers on Economic Activity, 2, 365-412. ##42. Rybczynski, T.M. (1955). Factor Endowment and Relative Commodity Prices. Economica, 88(22), 336-341. ##43. Sarantis, N. (1990-1991). Distribution and Terms of Trade Dynamics, Inflation, and Growth. Journal of Post Keynesian Economics, 13(2), 175-198. ##44. Svensson, L.E.O. & A. Razin. (1983). the Terms of Trade and the Current Account: The Harberger- Laursen-Metzler Effect. Journal of Political Economy, 91(1), 97-125. ##45. Tarawalie, A. (2010). Real Exchange Rate Behavior and Economic Growth: Evidence from Sierra Leone. South African Journal of Economic and Management Sciences, 13(1). ##46. Turnovsky, S.J. (1993). The Impact of Terms of Trade Shocks on a Small Open Economy: A Stochastic Analysis. Journal of International Money and Finance, 12, 278-297. ##47. Wong, H.T. (2010). Terms of Trade and Economic Growth in Japan and Korea: An Empirical Analysis. Empirical Economics, 38, 139-158. ##48. Yamada, H. & G. Yoon. (2014). When Grilli and Yang Meet Perbisch and Singer: Piecewise Linear Trends in Primary Commodity Prices. Journal of International Money and Finance, 42, 193-207. ##49. Zou, H.F. (1997). Dynamic Analysis in the Viner Model of Mercantilism. Journal of International Money and Finance, 16(4), 637-651. ##