نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشیار دانشگاه ارومیه

چکیده

سرمایه‌گذاری از منابع اصلی رشد و توسعه اقتصادی است. از این‌رو بررسی عوامل جذب سرمایه‌گذاری از مهم‌ترین زمینه‌های مطالعاتی اقتصاددانان است. هدف اصلی این مقاله بررسی تأثیر آزادی اقتصادی بر روی جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی است. برای این منظور از یک نمونه کشورهای منتخب در بین دوره زمانی 1985-2014 با استفاده از رویکرد پانل پویا و روش گشتاورهای تعمیم‌یافته (GMM) بهره گرفته‌شده است. برای حصول به نتایج قابل‌اعتمادتر از هر دو شاخص آزادی اقتصادی بنیاد هریتیج (شاخص ترکیبی از 10 گروه شاخص‌های مربوط به آزادی اقتصادی) و بنیاد فریزر (شاخص ترکیبی از 5 گروه شاخص‌های مربوط به آزادی اقتصادی) استفاده‌ شده است. نتایج برآورد مدل‌های موردنظر، نشان می‌دهد که شاخص‌های آزادی اقتصادی و در مقابل حضور کمتر دولت در اقتصاد، تاثیر مثبت و معنی‌دار بر روی جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی داشته است. همچنین در این مقاله به‌طور ضمنی به بررسی تأثیر سایر متغیرها نیز بر روی جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی پرداخت ‌شده است. نتایج نشان می‌دهد شاخص جهانی‌شدن و سرمایه انسانی تأثیر مثبت و معنی‌داری و شاخص تورم تأثیر منفی و معنی‌دار بر روی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی داشته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The impact of economic freedom on foreign direct investment in selected countries with a dynamic panel approach

نویسنده [English]

  • Jafar Yahyavi

چکیده [English]

Investment of the main sources of growth and economic development. Therefore, the investment determinants is one of the most important fields of economists staduies. The aim of this paper is to examine the impact of economic freedom to attract foreign direct investment. For this purpose, we used a sample of selected countries in the period 1985-2014 with dynamic panel data approach and generalized method of moments (GMM). For the accurate measurement of both the Heritage Foundation Index of Economic Freedom (Index combines 10 indicators of economic freedom) and Fraser Foundation (index composed of 5 groups of indicators of economic freedom) is used. The results of desired models, show a significant and positive impact of economic freedom (with both define) In contrast, less government presence in the economy on attracting FDI. In this study also examines the effects of other variables effect on by FDI. The results show that globalization human capital have a significant and positive impact on foreign direct investment in the sample and ultimately inflation have a changing negative effect and significant on FDI.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Economic freedom
  • foreign direct investment
  • government intervention
اصغری، مریم و سمیه رفسنجانی پور. (1392). تأثیر جریان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر کیفیت محیط‌زیست کشورهای منتخب حوزه منا، فصلنامه تحقیقات توسعه اقتصادی، 9: 30-1.## بختیاری، صادق. (1384). اقتصاد کلان. اصفهان. انتشارات دانشگاه اصفهان. 199- 200. ##بررسی شاخص‌های آزادی اقتصادی، فساد و کسب‌وکار ایران و کشورهای منتخب. (1388). معاونت برنامه‌ریزی و امور اقتصادی وزارت بازرگانی. ##بهرامی، جابر و مصیب پهلوانی. (1393). تأثیر جهانی‌شدن برجذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در کشورهای منتخب MENA با استفاده از روش GMM. اقتصاد و توسعه منطقه‌ای، 21: 9- 8. ##حیدری، پروین و زهرا افشاری. (1391). عوامل اقتصادی و اجتماعی مؤثر برجذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی با تأکید بر شاخص‌های حکمرانی در دوره زمانی (2007-1996). فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، 4(12): 170-141. ##درونبوش، رودریگر و استانلی فیشر. (1371). اقتصاد کلان. محمدحسین تیزهوش. تهران. سروش. ص 297. ##رجایی، فرهنگ. (1380). پدیده جهانی‌شدن و طبیعت بشری و تمدن اطلاعات. مترجم عبدالحسین آذرند. نشر آگه. تهران. ##سامتی، مرتضی و روح‌الله شهنازی. (1385). برسی تأثیرات آزادی اقتصادی بر فساد مالی. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، 8(28). ##شاه‌آبادی، ابوالفضل و عبداله محمودی. (1390). تعیین‌کننده‌های سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران. جستارهای اقتصادی، 3(5): 126-89. ##شهنازی، روح‌الله. (1384). تأثیر آزادی اقتصاد بر رشد و درآمد سرانه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم اقتصاد. دانشگاه اصفهان. ##فتحی، علیرضا. (1392). جایگاه بهبود فضای کسب‌وکار در جذب سرمایه­گذاری خارجی. مجله اقتصادی، (4): 20-5. ##فطرس، محمدحسن و معصومه امامی. (1390). بررسی عوامل مؤثر بر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران با تأکید براثر حق ثبت اختراع. مجله اقتصادی-ماهنامه بررسی مسائل و سیاست‌های اقتصادی،(12):72-53. ##کاظمی، اعظم و مجید بیک و الهام هادیان و فاطمه حکیمی. (1392). شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر برجذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی با استفاده از تکنیک TOPSIS. فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، 1(4): 72-45. ##کمیجانی، اکبر و پروانه سلاطین. (1389). تأثیر حکمرانی خوب بر رشد اقتصادی در گروه کشورهای منتخب  OPEC و OECD . فصلنامه مدل‌سازی اقتصادی2(6):24-1. ##گرجی، ابراهیم. (1379). اقتصاد کلان تئوری‌ها و سیاست‌گذاری‌های اقتصادی، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی، ص 54. ##مزینی، امیرحسین و نیلوفر مرادحاصل. (1387). بازشناسی عوامل مؤثر بر جریان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی. ویژه‌نامه بازار سرمایه،(7): 35-15. ##مشیری، سعید و سعید کیان­پور. (1391). عوامل مؤثر برجذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی: یک مطالعه بین کشوری (2007-1980). فصلنامه اقتصاد مقداری (بررسی‌های اقتصادی سابق)، 9(2): 16-1. ##مهدی رستمی، صادق رنجبر پادام، سجاد بررسی. (1394). عوامل مؤثر برجذب سرمای گذاری مستقیم خارجی (FDI) در صنعت نفت و گاز ایران. ماهنامه علمی - ترویجی اکتشاف و تولید نفت و گاز، 123: 25 -29. ##میرزا خانی، حسن. (1391). الزامات سرمایه­گذاری خارجی در سال تولید ملی. حمایت از کار و سرمایه ایرانی. مجله اقتصادی - دوماهنامه بررسی مسائل و سیاست‌های اقتصادی، 8: 112-93. ##نظری، محسن، اصغر مبارک. (1391). اثر سرمایه‌گذاری تحقیق و توسعه (D&R) بر بهره‌وری در صنایع ایران. پژوهشنامه‌ی اقتصاد کلان، 7:(14). ##هادی ذوالنوز، بهروز. (1389). سرمایه‌گذاری خارجی در ایران. تهران. نشر پژوهش فروزان فر. ##
Abramovitz, M., (1986). Catching up. Forging Ahead and Falling Behind. The Journal of Economic History 46: 385-408. ##Agiomirgianakis, G.M., (2006). The Determinants of Foreign Direct Investment: A Panel Data Study for the OECD Countries, Department of Economics Discussion Paper Series, No. 03/06. 1-20. ##Ajide, K.B., & P.B. Eregha. (2015). Foreign Direct Investment. Economic Freedom and Economic Performance in Sub-Saharan Africa. Managing Global Transitions, 13 (1): 43–57. ##Asiedu, E., (2002). On the Determinants of Foreign Direct Investment to Developing Countries: Is Africa Different? World Development, 30 :107–19. ##Ayal, E.B., & G. Karra. (1998). Components of Economic Freedom and Growth: An Empirical Study. Journal of Developing Areas, 32 : 327–38. ##Azman, W.N.W., A.Z. Baharumshah & S.H. Law. (2010). Foreign Direct Investment. Economic Freedom and Economic Growth: International Evidence. Economic Modelling, 27(5):1079-1089. ##Baltagi. B. (2005). Econometric Analysis of Panel Data, Third ed. John Wiley & Sons Ltd. London. ##Bengoa, M. & S.R. Blanca. (2002). Foreign Direct Investment. Economic Freedom and Growth: New Evidence from Latin America. European Journal of Political Economy, 529–545. ##Berggren, N. (2003). The Benefits of Economic Freedom-A Survey, The Independent Review, 193–211. ##Bissoon, O. (2011). Can Better Institutions Attract More Foreign Direct Investment (FDI)? Evidence from Developing Countries. International Conference On Applied Economics. ##Brenton, P., & A. Winters., (1987). Estimating The International Trade Effects of 1992: West Germany. JournalL of Common Market Studies. N. 30: 143-156. ##Burnetti, A., G. Kisunko & B. Weder. (1997). Credibility of Rules and Economic growth: Evidence from a Worldwide Survey of Private Sector. World Bank. Policy Research Working Paper No.1760. ##Casson, T., (1976). The Future of The Multinational Firm. London; Macmillan. Zed, 25(4): 703–728. ##Chaib. Pr.B., & M. Siham. (2014). The Impact of Institutional Quality in Attracting Foreign Direct Investment in Algeria. Topics in Middle E astern and African Economies, 16(2):142-163. ##Dunnig, J., (1997). The European International Market Programme and Inbound FDI. Journal of Common Market Studies. 35: 1- 30. ##Erdal, F., & E. Tatoglu (2002). The Determinants of Foreign Direct Investment in the Manufacturing Industry of Malaysia. Journal of Economic Cooperation, 26:91-110. ##Frawsen, G., & H. Josefsson. (2004). FDI & Developing Countries, How To Attract Trans- National Corporation? School of Economics and Management, LUND University. ##Haan. J., & J.E. Sturm. (2000). On the Relationship Between Economic Freedom and Economic Growth. European Journal of Political Economy, 16: 215–241. ##Heritage, F., (2013). 2013 Index of Economic Freedom. The Heritage Foundation and Dow Jones & Company. Inc. Washington. DC. USA. ##Jenkins C., & L. Thomas. (2002). FDI in Southern Africa: Determinants. Characteristics and Implications for Economic Growth and Poverty Alleviation. Working Paper. Oxford: Center for the study of African Economies. Oxford University. ##Lateef, K., (1992). Comment on Governance and Development. by Beetninger, proceedings of the world bank annual conference on Development Economics 1991. supplment to the world bank Economic review and research observer. the world bank, Washington D.C. p.295. ##Li, sh., & L. Filer. (2007). The effect of governance environment on the choice of investment mode and the strategic implications. Journal of world Business. pp: 80-98 Available online at www. Science direct. Com/ bam/ jwb. ##Morrisset, P., (2000). Foreign Direct Investment to Africa: Policies also matter. Trans-national Corporation, Vol. 9(2), PP: 107-125. ##Ngowi, H.P., (2001). Can Africa Increase its Global Share of FDI?. West African Review, 2(2):1 – 22. ##Rivlin, P., (2001). Economic Policy and Performance in the Arab World, London: Lynne Renner. ##Rivlin P., (2001). Economic Policy and Performance in the Arab World. London: Lynne Renner. ##Sekkat, K., & A.M. Varoudakis. (2007). Openness, Investment Climate and FDI in Developing Countries. Review of Development Economics, 11(4):607-620. ##Tiwari, A.K., (2011). Foreign Aid, fdi, Economic Freedom and Economic Growth in Asian Countries. Global Economy Journal 11 (3): 1–26. ##Vernon, R., (1960). International Investment and International Trade In Product Cycle. The Quarterly Journal of Economics, 80: 128- 231. ##World Bank., (2011). The Changing Wealth of Nations: Measuring Sustainable Development in the New Millennium. ##