نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 معاونت استانداری

2 دارایی

3 هیئت علمی دانشگاه ایلام

چکیده

با توجه به اهمیت صادرات نفت و اشتراک کشورهای عضو اوپک در مسأله نفت و نیز اهمیت فرآیند همگرایی و واگرایی به‌عنوان یکی از نتایج مدل‌های رشد اقتصادی، بررسی تأثیر صادرات نفت بر همگرایی GDP سرانه کشورهای عضو اوپک حائز اهمیت است؛ بنابراین در این تحقیق تلاش بر این است که فرضیه‌های وجود همگرایی در بین کشورهای اوپک، تأثیر مثبت صادرات نفت بر همگرایی GDP سرانه و تأثیر فضا در رشد اقتصادی کشورهای عضو با استفاده از الگوی اقتصادسنجی فضایی مورد آزمون قرار گیرد. بدین منظور به بررسی همگرایی سیگما و بتا در داده‌های ترکیبی GDP سرانه 12 کشور اوپک طی دوره 2014-1990 با استفاده از مدل آنسلین برای آزمون اقتصادسنجی فضایی پرداخته می‌شود. یافته‌های تحقیق حاکی از وجود همگرایی در بین کشورهای اوپک، تأثیر مثبت صادرات نفت بر مدل و افزایش‌دهنده سرعت همگرایی است. در ضمن بررسی مدل‌های فضایی تأییدکننده فرضیه وجود وابستگی فضایی در مدل می‌باشد. به‌طوری‌که مجاورت اثر مثبت و معنی‌داری بر رشد اقتصادی در بین کشورهای اوپک دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect Of Oil Exports On The Convergence Or Divergence Of Per Capita GDP Member countries OPEC With The combines Spatial econometric approach

چکیده [English]

Given the importance of oil exports and the share the OPEC countries on oil issue And the importance of the process of convergence and divergence as a result of the economic growth models, Investigate the effect oil exports on the convergence of per capita GDP OPEC countries is important;This Research Is That Based On Assumptions Of Convergence Among Opec Countries, The positive impact of oil exports on the convergence of per capita gdp and the impact of space in economic growth of member states using spatial econometric model be tested. For this purpose to investigate the sigma and beta convergence of per capita gdp a combination data 12 countries opec during the period 2014-1990 using the anselin model to test spatial econometric will be discussed. Research findings indicate that there is convergence in between countries opec, the positive impact of oil exports on the model and increase the speed of convergence also reviews space models confirmed the hypothesis is to model the spatial dependence; So that vicinity are positive and significant effect on economic growth in among the opec countries.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Convergence
  • Divergence
  • spatial econometrics
  • Oil Exports
  • OPEC
اکبری، نعمت اله و رزیتا مؤیدفر. (1383). بررسی همگرایی درآمد سرانه بین استانهای کشور (یک رهیافت اقتصادسنجی فضایی)، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی، 13: 13-1.## پور جعفری مقدم، معصومه. (1391). بررسی  GDPسرانه کشورهای منتخب منطقه منا با رهیافت سیستم دینامیکی. پایان‌نامه فوق‌لیسانس، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران. ##دائی کریم زاده، سعید. آذربایجانی، کریم و محمد جوانمردی. (1392). آزمون همگرایی درآمدی کشورهای دی هشت: رهیافت‌های همگرایی سیگما، شاخص‌های تایل و آزمون‌های ریشه واحد در داده‌های تابلویی، پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 10: 72-59. ##رنجبر، امید و زهرا علمی. (1387). تحلیل شکل‌گیری همگرایی اقتصادی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، یافته‌های جدید، نامه مفید، ٦٦: 86-49. ##سوری، علی. (1394). اقتصادسنجی همراه با کاربرد 12Ststa&8Eviews، جلد دوم، چاپ سوم، نشر فرهنگ شناسی، تهران. ##شاکری، عباس. (1391). نظریه‌ها و سیاست‌های اقتصاد کلان. چاپ سوم. نشر رافع. تهران. ##شکیبایی، علیرضا. کمال‌الدینی، زهرا. طالقانی، فاطمه و محمدرضا احمدی‌نژاد. (1394). تأثیر شهرنشینی بر سرعت همگرایی توزیع درآمد شهری و روستایی در استان‌های منتخب کشور ایران (با رویکرد اقتصادسنجی فضایی)، فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، 15(57): 140-109. ##شهبازی، کیومرث. رضایی، ابراهیم و داود حمیدی رزی. (1394). بررسی همگرایی اقتصادی کشورهای عضو سازمان اقتصادی (اکو): رهیافت اقتصادسنجی فضایی تابلویی، فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، 74: 196-155. ##عسگری، علی و نعمت اله اکبری. (1380). روش‌شناسی اقتصادسنجی فضایی؛ تئوری و کاربرد. مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان. ##عسگری، حشمت اله. تقوی، مهدی و اصغر زارع برات پور. (1385). بررسی روند همگرایی درآمد سرانه در بین کشورهای جهان با استفاده از مفهوم همگرایی سیگما و بتا در داده‌های مقطعی و ترکیبی، فصلنامه بررسیهای اقتصادی، ٤: 143-117. ##فروغی پور، الهام. (1385). بررسی همگرایی سیگما و بتا (مطلق) بین کشورهای عضو اوپک (آزمون فرضیه سولو و سوان)، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، ٣٩: 156-135. ##کسرایی، اسرافیل. (1385). نظریه همگرایی، وابستگی فضایی و رشد اقتصادی، مجله تحقیقات اقتصادی، 77: 64-27. ##گجراتی، دامودار. (1393). مبانی اقتصادسنجی، جلد اول، ترجمه حمید ابریشمی، انتشارات دانشگاه تهران. تهران. ##محمودی، عبداله. (1393). تأثیرات همگرایی اقتصادی کشورهای عضو اکو در یک مدل عمومی استاندارد (مدل GTAP)، فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 70: 30-5. ##لسیج، جمیز. (1392). نظریه‌ها و تکنیک‌های اقتصادسنجی فضایی در نرم‌افزار MATLAB. ترجمه سید عبدالمجید جلائی، آرش جمشید نژاد و فاطمه طالقانی. چاپ اول. نشر نور علم. تهران. ##
Anselin, L.(1988). Spatial econometrics: Methods and models. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht. ##Anselin, L & D.A. Griffith. (1988). Do Spatial effects really matter in regression analysis? Papers of the Regional Science Association, 65: 11-34. ##Barro, R. j & X. Sala-i-Martin. (1992).  Convergence.Journal of Political Economy, 100(2):.223-251. ##Barro, R. j & X. Sala-i-Martin.(2004). Economic Growth, Second Edition. MIT Press. ##Cashin, P.(1995). Economic Growth and Convergence across the Seven Colonies of Australasia: 1861-1991. The Economic Record, 71: 132-144. ##Cem, E & K. Wilfried. (2006). Regional Disparities in the European Union and the Enlargement Process: An Exploratory Spatial Data Analysis, 1995–2000, The Annals of Regional Science, 40: 723-765. ##Chong, T. T. L.,  M. J. Hinich., V. K. S. Liew & K. P. Lim.  (2008).  Time Series Test of Nonlinear Convergence and Transitional Dynamics, Economics Letters, 100: 337-339. ##Egger, P. & M. Pfaffermayr. (2006). Spatial Convergence, Papers in Regional Science, no, 85 (2): 199–215. ##Elhorst, J.P. (2014). Spatial Econometrics From Cross-Sectional Data To Spatial Panels, Springer Heidelberg New York Dordrecht London, Library Of Congress Control Number: 2013946223. ##Freeman, Donald G. and David B. Yerger. (2001). Interpreting Cross-Section and Time-Series Tests of Convergence: The Case of Labor Productivity in Manufacturing, Journal of Economics and Business, 53:593-607. ##Herrerias, M. J. & G. Liu (2013). Electricity Intensity across Chinese Provinces: New Evidence on Convergence and Threshold Effects, Energy Economics, 36: 268–276. ##Ho, Ch. Yu., Wang, W., Yu, J. (2013). Growth Spillover through Trade: A Spatial Dynamic Panel Data Approach, Economics Letters,120: 450–453. ##Jarita, D. (2008). Income Convergence of Divergence? Study on Selected Muslim Countries, Mpra Paper, no.11563: 1-10. ##Lee, J.(2009). Trade, FDI, and Productivity Convergence: A Dynamic Panel Data Approach in 25 Countries, Japan and World Economy, 21: 226-238. ##Liew, V., & Y. Ahmad. (2009). Income Convergence: Fresh Evidence from the Nordic Countries, Applied Economics Letters, 16:1245-1248. ##Molho, I.(1995). Spatial Autocorrelation in British Unemployment, Journal of Regional Science,.35: 641-658. ##OPEC Annual Statistical Bulletin. ##Rahmani, T. and Hans-Friedrich Eckey.(2004). Testing Regional Convergence in Iran,s Economy, Iranian Economic Review, Vol. 19, 1-25. ##Seya, H., Tsutsumi, M., Yamagata, Y. (2012); “Income Convergence in Japan: A Bayesian Spatial Durbin Model Approach”, Economic Modeling, no. 29: 60-71. ##Stattev, S. & S. Raleva. (2006), " Bulgarian GDP Structures  Convergence With The Eu", South-Eastern Europe Journal of Economics, 2: 193-207. ##Tian, L., Wang, H. H., Chen, Y. (2010). Spatial Externalities in China Regional Economic Growth”, China Economic Review, no. 21: S20–S31. ##www.opec.org##www.worldbank.org. ##