نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه سمنان

چکیده

اقتصاد سایه‌ای بخش مهمی از اقتصاد کشورها را تشکیل می دهد. تولید کالاها وخدمات در این بخش عموماً با فرار از قوانین و مقررّات مثل قوانین زیست محیطی همراه است که بر این اساس فعالیّت اکثر واحدهای اقتصادی در این بخش دارای اثرات جانبی منفی زیست محیطی هستند. با توجه به موضوع توسعه پایدار توجه به عواملی که سلامت محیط زیست را در معرض تهدید قرار می دهد، از اهمیّت جدی برخوردار است که یکی از این عوامل رشد اقتصاد سایه است. اقتصاد سایه‌ای تابع عوامل مختلفی از جمله فساد اقتصادی است. در این پژوهش رابطه بین فساد اقتصادی، اقتصاد سایه‌ای و آلودگی محیط زیست با استفاده از الگوی ارتباطات خطی ساختاری (LISREL) برای کشورهای عضو اوپک از جمله ایران طی دوره (2012-2000 ) مورد بررسی و تحلیل تجربی قرار گرفته است. نتایج حاصل از تخمین مدل نشان می‌دهد اولاً: رابطه مثبت و معنی داری بین فساد اقتصادی و اقتصاد سایه‌ای وجود دارد؛ به‌طوری که افزایش فساد اقتصادی به اندازه یک واحد، اقتصاد سایه‌ای به اندازه 73/0 واحد افزایش می‌یابد. ثانیاً: افزایش فعالیت‌های غیر قانونی در بخش اقتصاد سایه‌ای بر رشد شاخص‌های آلوده‌کنندۀ محیط زیست اثر مثبت و معنی‌‌داری دارد؛ به‌طوی‌که با رشد اقتصاد سایه‌ای، متغیّرهای آلوده کننده محیط زیست مثل انتشار دی اکسید کربن، مصرف سوخت فسیلی و مساحت جنگل با ضرایب (0.91) ، (0.47) ، (0.53-) تحت تأثیر قرار می‌گیرند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Empirical Analysis the Relationship among corruption, Shadow Economy and Environmental pollution (LISREL Approach)

نویسنده [English]

  • majid maddah

چکیده [English]

Sector of countries economy related to shadow economy. Production in sector of the shadow economy associated with evading rules such as environmental laws. On this basis, activity of most economic units in the shadow economy have the negative externalities. In Program of the sustainable development, has been considered environmental quality. The growth of shadow economy is one of the factors that destroys environmental quality which depends to various factors such as corruption. In this paper, has been studied the relationship among corruption, shadow economy and environmental pollution using linear structural relationship pattern for OPEC like Iran countries over (2000-2012). The results from estimated models show that i) there is a positive relationship between corruption and the shadow economy; so that increasing corruption by one unite lead to rise the shadow economy by 73/0, ii) increasing illegal activities in sector of the shadow economy have the significant and positive effect on the environmental pollution indexes; so that, with growth of the shadow economy by one unite, are affected environmental pollution indexes include carbon dioxide emissions, consumption of fossil fuels and forest area by (0.91), (0.47) and (-0.53), respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Corruption
  • Shadow Economy
  • Environmental pollution
  • OPEC countries
استیگلیتز، ژوزف ای، (1391). اقتصاد بخش عمومی، جلو اول، ترجمه محمد مهدی عسگری، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه­ها (سمت). ##توماس، جی، جی و دیگران. (1376). اقتصاد غیر رسمی، ترجمه و تلخیص منوچهر نوربخش و کامران سپهری، تهران مؤسسه تحقیقت پولی و بانکی. ##سلطانی تیرانی، فلورا. (1378). کاربرد تجزیه و تحلیل علی در پژوهش­های علوم اجتماعی و رفتاری همراه با معرفی نرم افزار لیزرل، مرکز آموزش مدیریت دولتی. ##متوسلی، محمود. (1382). توسعه اقتصادی مفاهیم، مبانی نظری، رویکرد نهادگرایی و روش شناسی، انتشارات سمت. ##مدّاح، مجید، نوع ایران، فروغ السادات. (١۳۹١). تخمین ارزش اقتصاد غیررسمی در ایران بر مبنای متغیرهای زیست محیطی، رهیافت فیلتر کالمن، فصلنامه تحقیقات مدل سازی اقتصادی، ۳(١۰). 20-1. ##نصراللهی، زهرا، اردکانی، سمانه. (١۳۹١). تخمین اقتصاد سایه­ای و بررسی اثرات آن بر آلودگی هوا مطالعه موردی: اقتصاد ایران، فصلنامه پژوهش­های اقتصادی، ۴(١۲). 54-27. ##
Baksi, S. & P. Bose. (2010). Environmental Regulation in the Presence of an Informal Sector. Working Paper Number: 2010-03, Department of Economics, The University of Winnipeg. ##Biswas, A., M.R. Farzanegan & M. Thum. (2012). Pollution, Shadow Economy and Corruption: Theory and Evidence, Ecological Economics, 75: 114- 125. ##Blackman, A. (2000). Informal Sector Pollution Control: What Policy Options Do We Have? World Development 28: 2067–2082. ##Blackman, A. & G. Bannister. (1998). Community Pressure and Clean Technologies in the Informal sector: An Econometric Analysis of the Adoption of Propane by Traditional Mexican Brickmakers. Journal of Environmental Economics and Management, 35 (1): 1-21. ##Ehrlich, I. & F. Lui. (1999). Bureaucratic Corruption and Endogenous Economic Growth. Journal of Political Economy, 107(S6): S270-29.  ##Everhart, S.S., J.M. Vazquez & R.M. McNab. (2009). Corruption, Governance, Investment and Growth in Emerging Markets. Applied Economics, 41(13): 1579-1594. ## Farzanegan, M.R. (2010). The Effects of the Shadow Economy on the Environment: an Empirical Investigation. Fourth World Congress of Environmental and Resource Economists, Montreal, Canada. ## Loayza, N.V. (1996). The Economics of the Informal Sector: A Simple Model and Some Empirical Evidence from Latin America. Carnegie-Rochester Conf. Series Public Policy, 45:  29–62. ##Mauro, P. (1997). Why Worry about Corruption? International Monetary Fund.   Economic Issues, No.6. ##Schneider, F. (2010). The Influence of Public Institutions on the Shadow Economy: An Empirical Investigation for OECD Countries; Department of Economics, University of Linz. ##Schneider, F., A. Buehn & C.E. Montenegro. (2010). Shadow Economies All Over the World, New Estimates for 162 Countries from 1999 to 2007. Policy Research Working Paper, WPS5356. ##Schneider, F. & D. Enste. (2002). Hiding in the Shadows the Growth of the Underground Economy. International Monetary Fund, Economic Issues, No.30. ##Sheifer, A. & R. Vishny. (1993). Corruption. Quarterly Journal of Economics, 108(3): 599- 617. ##Yabuta, M. & K. Nakamura. (2003). Governmence, Pollution Control and the Environmental Kuznets Curve. Discussion Paper Series, 48:1-34. ##