نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز

2 دکتری دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

هدف اصلی در این پژوهش برآورد شاخص اقتصاد زیرزمینی در ایران با تأکید بر جرایم اخلاقی و اقتصادی، با استفاده از روش شاخص‌های چند گانه-علل چندگانه (MIMIC) و به روش حداکثر راست نمایی طی دوره زمانی 1390-1363 است. نتایج تحقیق نشان می دهد که افزایش جرایم اخلاقی پنهان موجب افزایش حجم اقتصاد زیرزمینی خواهد شد. افزایش جرایم فساد اداری و طلاق، افزایش شاخص فلاکت و بی سوادی مهمترین علت افزایش جرایم اخلاقی پنهان است. همچنین، افزایش فساد اداری، طلاق، بی سوادی، شاخص باز بودن اقتصاد، حجم دولت و درآمد سرانه مهمترین عوامل افزایش اقتصاد زیرزمینی است. این بررسی نشان می دهد که افزایش امنیت در جامعه مهمترین عامل کاهش اقتصاد زیرزمینی و جرایم اخلاقی پنهان است. فساد اداری تأثیرگذارترین متغیر افزایش جرایم اخلاقی پنهان و بی سوادی تأثیرگذار ترین متغیر افزایش اقتصاد زیرزمینی است. به علاوه افزایش جرایم اخلاقی پنهان موجب افزایش قتل، سرقت و آزار و اذیت و افزایش بخش اقتصاد زیرزمینی باعث افزایش مصرف شرب خمر، نقدینگی و مصرف انرژی می گردد. یافته های دیگر این تحقیق نشان می دهد که کمترین و بیشترین رشد بخش جرایم اخلاقی پنهان به ترتیب در سال 1367 و 1388 و کمترین و بیشترین رشد اقتصاد زیرزمینی در سال های 1365 و 1385 اتفاق افتاده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The impact and relationship between moral and economic crimes on the size of the underground economy by MIMIC Method

چکیده [English]

The main objective of this study is estimating the underground economic indicators with emphasize on moral and economic crimes, using multiple indicators, multiple-causes (MIMIC) and maximum likelihood approaches during 1984-2011. The results of the research show that as hidden moral crimes is increased, underground economics amount will increase in the size. In addition, increase in administration corruption, divorce, illiteracy, Index of economic openness, size of government and per capita income are among the most important factors for the increased size of the underground economy. This study shows that the increased security in society, is the most important factor for decline in the underground economy and hidden crimes. Corruption is the most effective variable for increased hidden crimes, and illiteracy is the most effective variable on increased underground economy. In addition, increased hidden crimes will result in increased murder, theft and harassment, and as the underground economy size gets bigger, it will result in increased consumption of alcohol, liquidity, and energy consumption. Other findings of the research show that the less and most growth in hidden crimes were being in 1988 and 2009, respectively hidden and the less and the most underground economic growth was happened in years of 1987 and 2006, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Underground Economic
  • MIMIC
  • Security
  • Corruption
  • Drinking alcohol
باقری گرمارودی، احمدرضا. (1377). اقتصاد زیرزمینی، تخمین و آثار آن بر کسری بودجه و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی طی سال‌های 1374-1350، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی تهران. ##بانک مرکزی ایران. (1386- 1338). اداره حساب‌های ملی، حساب‌های ملی ایران. ##بانک مرکزی ایران. (1386- 1368). شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در ایران. ##حسینی نژاد، مرتضی. (۱۳۸۴). بررسی علل اقتصادی جرم در ایران با استفاده از یک مدل داده‌های تلفیقی مورد سرقت. مجله برنامه‌وبودجه، 10(6): 81-35. ##زراعت، عباس. (1379). شرح قانون مجازات اسلامی، جلد2، نشر فیض، چاپ سوم، ص 427. ##شامبیاتی، هوشنگ. (1377)، حقوق کیفری اختصاصی، تهران، انتشارات ژوبین، چ 2، ج 3، ص 544 . ##شکیبایی، علی‌رضا و علی‌محمد احمدی. (1378). اقتصاد زیرزمینی، علل، آثار و شاخص‌های اندازه‌گیری آن. مجموعه مقالات سومین همایش ملی بررسی پدیده اقتصاد زیرزمینی و راه‌های پیشگیری آن. تهران: دانشگاه تربیت مدرس، پژوهشکده اقتصاد. ##صادقی، حسین، وحید شقاقی شهری و حسین اصغر پور. (۱۳۸۴). تحلیل عوامل اقتصادی اثرگذار بر جرم در ایران، مجله تحقیقات اقتصادی، ۶۸: 90-63. ##صامتی، مجید، مرتضی سامتی و علی دلائی میلان. (1388). برآورد اقتصاد زیرزمینی در ایران (84-1344)، به روش MIMIC، مجله مطالعات اقتصاد بین‌الملل20 (35): 114-89. ##صبری، نور محمد. (1378). جرم سرقت در حقوق کیفری ایران، تهران، انتشارات وزیری. ##عرب مازار یزدی، علی (1380). اقتصاد سیاه در ایران: اندازه، علل و آثار آن در سه دهه اخیر. فصلنامه برنامه‌وبودجه 6 (63 و 62): 60-3. ##کوتر، رابرت، توماس یولن. (۱۳۸۸). حقوق و اقتصاد. ترجمه یدالله دادگر، حامد اخوان هزاوه. همدان: انتشارات نور علم. ##محمد نبی، حسین. (1380). فساد اداری و مبارزه با آن ازنظر سازمان ملل متحد، وکالت، ص 23. ##مرکز آمار ایران. (1389- 1363). پرونده‌های مختومه در دادگاه‌های عمومی برحسب موضوع. ##ملکمیان، لینا و سعید شریفیان. (۱۳۸۸). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر جرم در زنان زندانی، پژوهش اجتماعی، 2(5): 169-143. ##
Aigner, D., F. Schneider & GH. Ghosh. (1988). Me and my Shadow: Estimating the Size of the US Hidden Economy From Time Series Data, In W. A. Barnett; E. R. Berndt and H. White (eds.): Dynamic econometric modeling, Cambridge (Mass.): Cambridge University Press, pp. 224-24. Www. doingbusiness. Org/Documents /Country Profiles /IRN. Pdf. ##Alderslade, J., J. Talmage & Y. Freeman. (2006). Measuring the Informal Economy- One Neighborhood at a Time. Metropolitan Policy Program. ##Amir, A., T. A. Masron & H. Ibrahim. (2009). An Analysis of the Underground Economy in Malaysia. ##Becker, G. (1968). Crime and Punishment. Journal of Political Economy, 76(2): 162-217. ##Bhagwati, J. & T.N. Srinivasan. (1974). Illegal Transaction in International Trade, Oxford. ##Bhagwati, J. (1964). On the Under Invoicing of Imports, Bulletin of the Oxford University Institute of Statistics, November 1964. ##Bhagwati, J. & B. Hansen. (1973). A Theoretical Analysis of Smuggling, Quarterly Journal of Economics, 87: 171-198. ##Biswas, A. & S. Marjit. (2007). Preferential Trade and Mis-invoicing: Some analytical implications, International Review of Economics & Finance. 16: 130-138. ##Brush, J. (2007). Does Income Inequality Lead to More Crime? A Comparison of Cross-Sectional and Time-Series Analyses of United States Counties. Economics letters, 96: 264-268. ##Buonanno, P. & L. Leonida. (2009). Non-Market Effects of Education on Crime: Evidence from Italian Regions. Economics of Education Review, 28: 11-17. ##Choe, J. (2008). Income Inequality and Crime in the United States. Economics. ##Dell’Anno. R. & F. Schneider. (2003). A Complex Approach to Estimate Shadow Economy: The Structural Equation Modelling, Universit degli Studi di Foggia – Italia. ##Frey, B.S. & H. Weck-Hannemann. (1984). The hidden economy as an unobserved variable, European Economic Review, 26/1:33-53. ##Giles, D. E. A. (1999). Modeling the Hidden Economy and the Tax –Gap in New Zealand, Empirical Economics. 24: 627-640. ##Marinov, A. (2008). Hidden Economy in The Rural Regions of Bulgaria.. International Review on Public and Nonprofit Marketing. 5, 71-80. Doi: 10.1007/s12208-008-0002-9. ##Norton, Desmond. (1988). On the Economic Theory of Smuggling, Journal of Economical, 55: 43-62. ##Öğünç, F. & G. Yilmaz. (2000). Estimating the Underground Economy in Turkey. ##Phylaktis, K. (1992). The Black Market for Dollars in Chile, Journal of Development Economy, 37: 155-172. ##Pitt, M. (1981). Smuggling and Price Disparity, Journal of International Economics, Xl. ##Schneider, F. (2006). Shadow Economies of 145 Countries all over the World: what do we really know?, University of Linz: Department of Economics , Discussion paper Linz , Austria. ##Schneider, F. & D.H. Enste. (2000). Shadow Economies: Size, Causes, and Consequences. Journal of Economic Literature. 38: 77–114. ##Schneider, F. & Enste, D.H. (2002). The Shadow Economy: An International Survey. United Kingdom: Cambridge University Press. ##Sheikh, M. (1974). Smuggling, Production and Welfare, Journal of International Economics. ##Smith, R. & M.L. Christou. (2009). Extracting Value from Their Environment: Some Observations on Pimping and Prostitution as Entrepreneurship. Journal of Small Business and Entrepreneurship. 22(1): 69–84. ##Tanzi Vito. (1999). Uses and Abuses of Estimates of the Underground Economy, The Economic Journal, 109: 338-347. ##Treisman, D. (2000). The Causes of Corruption: A Cross-National Study, Journal of Public Economics. 76: 399-457. ##United Nations Convention Against Corruption. (2003). Criminalization and Law Enforcement Chapter III, Articles 15-44. ##United Nations Convention against Corruption, 2003. ##