نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار گروه اقتصاد دانشگاه رازی کرمانشاه
2 دانشجو/ دانشگاه رازی دانشکده علوم اجتماعی
چکیده
مجموعه سیاستهای اقتصادی طی دهه‌های اخیر به گونه‌ای بوده‌است که چالش‌های زیست‌محیطی به یکی از مهمترین دغدغه‌های سیاست‌گذاران تبدیل شده‌است. اصلاح قیمت حامل‌های انرژی، یکی از سیاستهای اقتصادی دولت در چند سال اخیر بوده که اثرات اقتصادی و زیست‌محیطی گسترده‌ای تاکنون داشته‌است. در این مطالعه تلاش شده‌است با استفاده از روش حداقل مربعات پایدار (RLS)، اثر تغییر قیمت سوخت (بنزین و نفت‌گاز) بر میزان تولید گازهای گلخانه‌ای در بخش حمل و نقل جاده‌ای طی دوره 1392-1370 آزمون گردد. به منظور تحلیل دقیق اثرات زیست محیطی ناشی از اصلاح قیمت سوخت، بخش حمل و نقل جاده‌ای به چهار زیر بخش سواری، اتوبوس، مینی‌بوس، کامیون و کشنده‌ها تفکیک و میزان انتشار آلاینده‌ها به ازای تعداد ناوگان موجود در هر زیر بخش در نظر گرفته شده‌است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که با افزایش قیمت بنزین در زیر بخش سواری، میزان انتشار آلاینده‌ها به طور معناداری کاهش یافته ولی در سایر زیر بخش‌ها با افزایش قیمت نفت‌گاز، انتشار آلاینده‌ها نیز افزایش یافته است. از سوی دیگر با افزایش سهم سرمایه‌گذاری در بخش حمل و نقل به کل سرمایه‌گذاری، میزان انتشار آلاینده‌ها در هر زیر بخش به طور معناداری افزایش یافته است. افزایش تولید ناخالص داخلی سرانه و میزان شهرنشینی موجب اثرگذاری منفی و معناداری بر انتشار آلاینده‌ها در زیر بخش سواری، و اثر گذاری مثبت و معنادار در سایر زیر بخش‌ها شده‌اند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Studying the effects of fuel price changes on greenhouse gas emissions in the road transportation sector of Iran; approach of Robust Least Squares
نویسندگان [English]
- Sohrab Delangizan 1
- Azad Khanzadi 1
- maryam heidarian 2
1 Assistant Professor of Economics, Razi University of Kermanshah
2
چکیده [English]
Economic policies in recent decades so that environmental challenges have become one of the most important concerns of policy makers. Reform of energy carrier price, is one of the government's economic policies in recent years that so far had widely the economic and environmental effects. In this study, we have tried using Robust least squares method (RLS), the effect of changes in the fuel price (Gasoline and Diesel fuel) on greenhouse gas emissions in the road transport sector during 1991-2013 to be tested. In order to accurate assess the environmental impacts resulting from reform of the fuel price, the road transport sector is divided to four sub-sectors; cars, buses, minibuses, trucks and tractors and the amount of emissions for each sub-sector of the existing fleet is considered. The results shows that with the increasing of Gasoline price in cars sub-sector, significantly reduced greenhouse gas emissions. But in other sub-sectors with rising Diesel fuel price significantly rising greenhouse gas emissions. On the other hand, by increasing the share of investment in transport sector to total investment, emissions in each sub-sector significantly have increased. Increasing of GDP per capita and urbanization leads to negative and significant effects on emissions in cars sub-sector. While this relationship is positive and significant in buses, minibus and trucks sub-sector.
کلیدواژه‌ها [English]
- Fuel price
- Greenhouse Gases
- Road Transport
- Robust least squares method
جاده‌ای، 1370-1392. ## سوری، علی. (1393). اقتصادسنجی – جلد دوم، پیشرفته، انتشارات فرهنگ شناسی. ## شرزهای، غلامعلی و مجید حقانی. (1388). بررسی رابطه علی میان انتشار کربن و درآمد ملی، با تأکید بر نقش مصرف انرژی تحقیقات اقتصادی، 4 (87): 90-75. ## شهاب، محمدرضا و سیده مروه ناصر صدرآبادی. (1393). بررسی اثر سیاستهای اقتصادی دولت بر کیفیت محیط زیست در کشورهای منتخب. علوم و تکنولوژی محیط زیست،2:140-150. ## عباسینژاد، حسین و احمد تشکینی. (1392). کتاب اقتصادسنجی کاربردی، پیشرفته، انتشارات نور علم. ## قربانی، محمد و علی فیروز زارع. (1387). مقدمهای بر ارزشگذاری محیط زیست، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد. ## کتاب اطلاعات حمل و نقل سالهای مختلف، شرکت بهینهسازی مصرف سوخت، گزارشات اکونومیست، 2013. ## گزارشات کنفرانس سازمان ملل متحد درباره انسان و محیط زیست ، استکهلم، 1972: 18-1. ## مقیمی، مریم، ناصر شاهنوشی، شهناز دانش، بیتالله اکبری مقدم و محمود دانشور. (1390). بررسی آثار رفاهی و زیست محیطی مالیات سبز و کاهش یارانه سوخت در ایران با استفاده از مدل تعادل عمومی قابل محاسبه، اقتصاد کشاورزی و توسعه، 19(75): 108-79. ## منظور، داوود و حسین رضایی. (1392). بررسی اثرات اصلاح قیمت سوخت مصرفی نیروگاهها بر میزان انتشار گازهای آلاینده و گلخانه‌ای: رویکرد پویایی سیستم، فصلنامه اقتصاد انرژی ایران، 3(9):215-199. ## منظور، داوود. و حسین رضایی. (1389). پیشبینی تاثیر تغییر قیمت حامل‌های انرژی بر روند تقاضای انرژی الکتریکی با رویکرد پویایی سیستمی. هشتمین همایش بینالمللی انرژی، تهران. ## نسیمی، همایون. (1382). اصلاح یارانههای انرژی، انتشارات پیک ادبیات، چاپ اول، سازمان بهینهسازی و مصرف سوخت کشور. ## نصراللهی، زهرا و مرضیه غفاری گولک. (1389). آلودگی هوا و عوامل مؤثر بر آن (مطالعه موردی انتشار SPM و SO2 در صنایع تولیدی ایران)، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی، 10(3): 95-75. ## صفی اسفستانی، شهرام. (1385). بررسی کمی پیوند بین فعالیتهای اقتصادی، محیط زیست و انرژی با تأکید بر انتشار دیاکسیدکربن (co2)، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
)