TY - JOUR ID - 17064 TI - سنجش انرژی مصرفی و انتشار گازهای گلخانه‌ای بخش‌های اقتصادی استان کردستان JO - فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد مقداری JA - JQE LA - fa SN - 2008-5850 AU - جواهری, بختیار AU - مسعودی, روژینا AU - فقه مجیدی, علی AD - دانشیار، گروه علوم اقتصادی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران AD - کارشناسی ارشد علووم اقتصادی، ، گروه علوم اقتصادی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران. AD - دانشیار، گروه علوم اقتصادی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران. Y1 - 2023 PY - 2023 VL - 20 IS - 2 SP - 100 EP - 128 KW - جدول داده-ستانده KW - محتوای گازهای گلخانه‌ای KW - استان کردستان KW - جنگل‌ها DO - 10.22055/jqe.2021.37619.2379 N2 - چکیده گسترده معرفی: یکی از موضوعات چالش برانگیز عصر حاضر تغییرات آب و هوایی و اثرات سوء آن می­باشد که ناشی از انباشت گازهای گلخانه ای در جو زمین است. از جمله راه­حل­های پیشنهادی برای مقابله با این چالش حرکت به سمت منابع انرژی پاک و جذب دی اکسید کربن به عنوان مثال از طریق جنگل­کاری است.  لذا پژوهش حاضر درصدد سنجش انرژی مصرفی و انتشار گازهای گلخانه­ای بخش­های اقتصادی استان کردستان و تعیین سهم جذب CO2 جنگل­های استان می­باشد. در مطالعات پیشین تاکنون الگوی مصرف انرژی در سطح بخش­ها و در قالب محتوای انرژی در سطح استان مورد توجه قرار نگرفته است و نتوانسته­اند اثرات زیست­محیطی آن را برجسته سازند. از این رو این پژوهش در حال حاضر درصدد است در چارچوب الگوی داده-ستانده، وضعیت انرژی و گازهای گلخانه­ای استان کردستان را مورد سنجش قرار دهد و اثرات زیست محیطی حاصل از انتشار دی اکسیدکربن را برجسته سازد.    متدولوژی: هدف این پژوهش سنجش محتوای انرژی و گازهای گلخانه‌ای بخش‌های مختلف اقتصادی استان کردستان بر مبنای جدول داده-ستانده و تعیین سهم جذب دی‌اکسید کربن جنگل‌های استان است. مزیت تهیه جدول داده-ستانده منطقه‌ای این است که می­توان با اتکا بر آن توانمندی­های تولیدی منطقه، امکانات و محدودیت­های تولید و ساخت اقتصادی هر منطقه را شناسایی کرد و از آن­ها در توسعه منطقه استفاده کرد و با توسعه منطقه‌ای به توسعه ملی رسید. برای این منظور از جدول داده-ستانده و ترازنامه هیدروکربوری استفاده‌شده است. با استفاده از تکنیک تفکیک واردات و روش MFLQ و با توجه به آمارهای مربوط به حساب­های ملی و منطقه‌ای، جدول داده-ستانده استان کردستان برای سال­های 1395 (جهت نشان دادن جهت­گیری و سیاست­گذاری­های بخش­های اقتصادی)برآورد گردیده است. سپس با استفاده از این جدول، محتوای گازهای گلخانه‌ای مدنظر موردسنجش قرار گرفته شده است. در بحث ظرفیت جذب CO2 جنگل‌های استان نیز با استفاده از مساحت پوشش گیاهی و میزان جذب سالانه هر هکتار جنگل، دی‌اکسید کربن منتشرشده و مقدار جنگل موردنیاز برای جذب دی‌اکسید کربن محاسبه شده است.   یافته­ها: نتایج پژوهش نشان می­دهند که به ترتیب بخش‌های حمل­ونقل و نیروگاه دارای بیشترین سهم در مصرف گازهای گلخانه‌ای استان هستند و بخش‌هایی که دارای تراز تجاری مثبت هستند، از مهم­ترین بخش‌هایی هستند که نیازمند تجدیدنظر و برنامه‌ریزی دقیق­تر می­باشند. همچنین، ظرفیت زیستی کردستان قریب به 560 هزار هکتار است. حال آن­که مقدار جنگل لازم برای جذب بیش از 6 میلیون هکتار است که با کسری مواجه می­باشد. لذا استان کردستان نیازمند سیاست­گذاری بلندمدت با استفاده از مطالعه ماهیت بخش‌ها از منظر میزان انتشار آلاینده­ها و تشخیص روابط بین فعالیت­های اقتصادی می­باشد.   نتیجه: در این پژوهش به­طور اجمالی محتوای گازهای گلخانه­ای کالاها و خدمات صادراتی، واردات (از دنیای خارج، از سایر مناطق)تقاضای نهایی و تراز تجاری برای سال 1395 با استفاده از جدول داده-ستانده در سطح بخش­های اقتصادی محاسبه شد. همچنین، میزان انتشار گاز دی­اکسید کربن و مقدار جذب جنگل­های استان موردبررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که بخش­های حمل­ونقل و نیروگاه دارای بیشترین سهم در مصرف گازهای گلخانه­ای استان هستند و همچنین بخش­هایی که دارای تراز تجاری مثبت هستند، از مهم­ترین بخش­هایی هستند که نیازمند تجدیدنظر و برنامه­ریزی دقیق­تر هستند. UR - https://jqe.scu.ac.ir/article_17064.html L1 - https://jqe.scu.ac.ir/article_17064_05a11358f1eb33f8eeca681f05940175.pdf ER -