ORIGINAL_ARTICLE
تخصیص بهینه درآمدهای نفتی در قالب یک مدل تعادل عمومی پویا
یکی از مسایل مهم در کشورهای صادر کننده نفت، تخصیص بهینه درآمدهای نفتی در راستای دست یابی به رشد و توسعه پایدار است. در این مقاله یک مدل تعادل عمومی قابل محاسبه پویای بهره برداری منابع پایان پذیر ارایه می شود. مدل تعادل عمومی قابل محاسبه ی پویا دارای دو بخش پویا و ایستا است که بخش پویای مدل نسبت به مدل ایستا حل می شود. بخش ایستای مدل حاضر، یک مدل تعادل عمومی قابل محاسبه استاندارد است. در قالب مدل تعادل عمومی قابل محاسبه ی استاندارد، دولت در هر دوره با استفاده از سیاست های اقتصادی نرخ پس انداز اجتماعی، میزان بهره برداری از ذخایر نفت و گاز را به نحوی تعیین می کند که تابع رفاه اجتماعی بین زمانی حداکثر شود. سپس در قالب یک مدل فنی- مهندسی نفت میزان سرمایه گذاری در بخش نفت و گاز را تعیین می کند. وجوه قابل سرمایه گذاری باقی مانده بر اساس سودآوری بخش های مختلف اقتصادی تخصیص داده می شود. مدل با استفاده از ماتریس حسابداری اجتماعی ایران 1380 کالیبره شده و از حل مساله ی بهینه سازی بین زمانی، مسیر بهینه برداشت ذخایر هیدروکربوری، سرمایه گذاری بخش نفت و گاز و تشکیل سرمایه در سایر بخش ها استخراج شده است.
https://jqe.scu.ac.ir/article_10684_c09c5f9ecf7509ababe9016d13630cc5.pdf
2009-12-22
1
28
10.22055/jqe.2009.10684
تخصیص بهینه درآمدهای نفتی
مدل تعادل عمومی قابل محاسبه پویا
مدل فنی- مهندسی نفت
ماتریس حسابداری اجتماعی
حمید
ناظمان
dr_nazeman@yahoo.com
1
دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی
AUTHOR
مرتضی
بکی حسکوئی
baky5@yahoo.com
2
عضو هیئت علمی دانشگاه رجاء
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تخمین ریسک سیتماتیک در مقیاس های زمانی مختلف با استفاده از آنالیز موجک برای بورس اوراق بهادار تهران
در مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای (CAPM) بازده ی انتظاری دارایی ها به سطح ریسک سیستماتیک شان بستگی دارد، به طوری که ریسک سیستماتیک دارایی، در ارتباط با پرتوفولیوی بازار اندازه گیری می شود. از این رو، هدف این مقاله تخمین مدل CAPM در مقیاسه ای زمانی مختلف است. آنالیز موجک، روشی جدید در زمینه ی مالی است و به عنوان روش تجربی در بررسی رابطه ی میان بازده سهام و ریسک سیستماتیک در مقیاس زمانی مختلف در این مقاله استفاده شده است. نمونه ی مورد استفاده در این تحقیق متشکل از 15 سهام، در فاصله ی سال های 1388-1383 در بورس اوراق بهادار تهران است. نتایج تحقیق نشان داد که رابطه ی بین بتای سهام و بازده آن در مقیاس کوتاه مدت و میان مدت قوی تر است. بنابراین، بورس اوراق بهادار تهران در مقیاس 1 تا 4 (2-32 روزه) کاراتر بوده است. از این رو، پیش بینی CAPM در چهارچوب چندمقیاسی، در افق های کوتاه مدت و میان مدت، در مقایسه با دیگر افق ها مناسب تر است.
https://jqe.scu.ac.ir/article_10685_ddf5706115edbb4c9c498915c467d688.pdf
2009-12-22
29
50
10.22055/jqe.2009.10685
موجک
CAPM
ریسک سیستماتیک
بورس اوراق بهادار تهران
علی
قنبری
dr_alighanbari@yahoo.com
1
استادیار اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس
AUTHOR
محسن
خضری
2
دانشجویان کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس
AUTHOR
رقیه
ترکی سمایی
3
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
اثرات درآمدهای نفتی و تزریق آن به اقتصاد بر توزیع درآمد: مطالعه ی موردی کشور ایران
افزایش قیمت نفت باعث افزایش ذخایر ارزی کشورهای صادر کنندهی نفت می شود و قدرت تجویز این درآمدها را به اقتصاد داخلی افزایش میدهد. تزریق نادرست این منابع به اقتصاد ملی، می تواند اقتصاد کشورهای صادر کننده ی نفت را دچار پدیدهای به نام بیماری هلندی میکند. از سوی دیگر، در صورت اتخاذ سیاستهای پولی و مالی نامناسب، نابرابری درآمد در این کشورها افزایش مییابد. اقتصاد ایران نیز به علت اینکه یکی از عرضهکنندگان اصلی نفت در اقتصاد جهانی است، ممکن است که دچار چنین پدیدهای شود. این مطالعه سعی درآشکار ساختن اثر رشد چشمگیر حجم پول طی سالهای گذشته بر متغیرهای نابرابری در اقتصاد ملی دارد. نتایج حاصل از این تحقیق گواه بر این مطلب است که مصارف و درآمدهای دولتی باعث افزایش نابرابریها شده است. همچنین، اثر درآمدهای نفتی بر نابرابری در توزیع درآمد تا حدودی مبهم است و خود این متغیر باعث کاهش نابرابریها میشود، ولی نظام توزیع موجود این اثر را کاهش می دهد و به طور آشکار نرخ رشد عرضه پول، باعث افزایش نابرابری شده است.
https://jqe.scu.ac.ir/article_10686_9c4329bd454edc660c14d0feb6ea27c2.pdf
2009-12-22
51
72
10.22055/jqe.2009.10686
درآمدهای نفتی
نابرابری در توزیع درآمد
مرتضی
سامتی
1
دانشیار اقتصاد دانشگاه اصفهان
AUTHOR
آزاد
خانزادی
azadkhanzadi@gmail.com
2
دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه اصفهان
AUTHOR
مهدی
یزدانی
3
دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه اصفهان
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
اثرات نقش حاکمیتی و تصدی گری دولت در اقتصاد بر توزیع درآمد به روش ARDL : مطالعه ی موردی ایران
میزان و نوع دخالت دولت در مسائل اقتصادی و چگونگی اثرگذاری آن بر متغیرهای کلان اقتصادی از جمله مباحث مورد بحث در چند دهه ی اخیر در میان اقتصاددانان است. توزیع درآمد از جمله مباحث مهم اقتصادی - اجتماعی است که سنجش اثرات مذکور بر آن، هدف کلی این پژوهش را تشکیل داده است. فرضیه ی اصلی این پژوهش این است که تمایز نوع دخالت دولت در امور اقتصادی (تصدی گرایانه و حاکمیتی)، تاثیرات متفاوتی را بر توزیع درآمد جامعه بر جای می گذارد. در این پژوهش ابتدا چارچوب تحلیلی بحث ارائه شده است. سپس اقدام به استخراج شاخص های تقریبی از دو نقش تصدی گری و حاکمیتی برای دولت در مسائل اقتصادی شده است و در ادامه با استفاده از برخی از شاخص های توزیع درآمد، نوع اثرات این دو نقش متفاوت دولت بر توزیع درآمد ایران در سری زمانی 1385-1348 توسط مدل ARDL مورد برآورد قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان داد که افزایش اندازه ی دولت در بُعد تصدی گری باعث بدتر شدن شاخص های توزیع درآمد و افزایش اندازه ی دولت در بُعد حاکمیتی منجر به بهبود این شاخص ها شده است.
https://jqe.scu.ac.ir/article_10687_2cd6b5e23d099d5b361a9511c5787f61.pdf
2009-12-22
73
100
10.22055/jqe.2009.10687
دولت
توزیع درآمد
نقش حاکمیتی
نقش تصدی گری
مدل ARDL
مهدی
صادقی شاهدانی
sadeghi@isu.ac.ir
1
دانشیار اقتصاد دانشگاه امامصادق(ع)
AUTHOR
کامران
ندری
knadri@yahoo.com
2
استادیار اقتصاد دانشگاه امام صادق(ع)
AUTHOR
وهاب
قلیچ
3
کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه امامصادق(ع)
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تأثیر حمایت از تأمین حقوق مالکیت فکری بر رشد اقتصادی
در سالهای اخیر حمایت از حقوق مالکیت فکری اهمیت بیشتری یافته است. حقوق مالکیت فکری را میتوان حقوق قانونی ناشی از فعالیتهای فکری در زمینههای صنعتی، علمی، ادبی و هنری دانست. امروزه بسیاری از کشورها در جستجوی اطلاعات عملی برای چگونگی استفاده از مالکیت فکری برای ارتقای رشد اقتصادی هستند. این تحقیق به بررسی ابعاد تأثیر مالکیت فکری در ارتقای رشد اقتصادی، از منظر مخارج تحقیق، توسعه و تعداد محققان می پردازد. این تحقیق با استفاده از روش دادههای ترکیبی(پانل) تأثیر حمایت از تأمین حقوق مالکیت فکری بر رشد اقتصادی را به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم بررسی می کند. نمونه ی مورد بررسی شامل 35 کشور در دوره ی زمانی 2005- 1985 است. نتایج تحقیق نشان داد که حمایت از تأمین حقوق مالکیت فکری به طور مستقیم تأثیر مثبتی بر رشد اقتصادی دارد. همچنین حمایت از تأمین حقوق مالکیت فکری به طور غیر مستقیم (از طریق R&D و تعداد محققان) تأثیر مثبت و معنی داری بر رشد اقتصادی دارد.
https://jqe.scu.ac.ir/article_10688_b63954581d5f7984e4ac49d654a5354f.pdf
2009-12-22
101
123
10.22055/jqe.2009.10688
حقوق مالکیت فکری
رشد اقتصادی
سازمان جهانی حقوق مالکیت فکری
دادههای ترکیبی (پانل)
مهدی
خداپرست مشهدی
m_khodaparast@um.ac.ir
1
استادیار اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
سارا
صمدی
2
کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
محمود
هوشمند
m-hoshmand@ferdowsi.um.ac.ir
3
دانشیار اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
مصطفی
سلیمیفر
4
دانشیار اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
توسعه ی مالی و رشد اقتصادی: مورد کشورهای در حال توسعه
در این مقاله به بررسی تأثیر توسعه ی مالی بر رشد اقتصادی کشورهای درحال توسعه طی دوره ی 2004-1960 با استفاده از روش داده های تابلویی نامتوازن پرداخته شده است. نتایج این تحقیق نشان داد که در دوره ی مورد بررسی توسعه ی مالی تأثیر مثبت و معنی دار بر رشد اقتصادی کشورهای درحال توسعه داشته است. همچنین، نتایج تحقیق نشان داد که استفاده از معیارهای مختلف توسعه ی مالی، افزودن سایر متغیرهای موثر بر رشد اقتصادی و نمونه های آماری و دوره های زمانی متفاوت تأثیری بر نتایج تحقیق ندارد و نتایج تحقیق از استحکام برخوردار است.
https://jqe.scu.ac.ir/article_10689_e79d42818a61294da8c3dc80f26d2930.pdf
2009-12-22
125
145
10.22055/jqe.2009.10689
توسعه ی مالی
رشد اقتصادی
توسعه ی اقتصادی
بهزاد
سلمانی
behsalmani@gmail.com
1
استادیار اقتصاد دانشگاه تبریز
AUTHOR
بهزاد
امیری
2
کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه تبریز
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی بیماری هلندی در اقتصاد ایران: تاثیرگذاری رابطه ی مبادله بر ساختار سرمایه گذاری
یکی از ویژگی های اقتصادهای نفتی وجود بیماری هلندی در این اقتصادها است. با افزایش قیمت نفت و درآمدهای نفتی، ثروت یک کشور افزایش می یابد، افزایش ثروت موجب تقویت و رشد بخش غیرقابل مبادله ی اقتصاد و تضعیف بخش قابل مبادله ی اقتصاد می شود. در این حالت، فعالیت هایی از قبیل بخش خدمات و ساختمان رشد می کنند و در عوض فعالیت هایی مانند بخش صنعت دچار رکود می گردند، در این زمان بیماری هلندی اتفاق می افتد. هدف اصلی این پژوهش بررسی بیماری هلندی در اقتصاد ایرانبا ملاحظه ی سرمایه گذاری قابل مبادله و غیر قابل مبادله است. برای این منظور از تکنیک هم جمعی برای دوره ی زمانی 86-1350 استفاده شده است. برای رسیدن به این هدف ابتدا تابع سرمایه گذاری بر اساس نظریه های متعارف سرمایه گذاری و همچنین با ملاحظه ی مکانیزم تاثیرگذاری رابطه ی مبادله بر سرمایه گذاری تصریح گردید. به منظور برآورد الگوی تصریح شده از روش جوهانسن- جوسلیوس استفاده شد. بردارهای هم جمعی برآورد شده نشان دهنده ی تاثیر مثبت تولید ناخالص داخلی و سطح عمومی قیمت ها و تاثیر منفی نرخ بهره بر سرمایه گذاری هر دو بخش بود. از طرفی دیگر، تاثیر گذاری رابطه ی مبادله بر سرمایه گذاری بخش قابل مبادله و غیر قابل مبادله متفاوت بود، به طوری که رابطه ی مبادله بر سرمایه گذاری بخش قابل مبادله تأثیر منفی و بر سرمایه گذاری بخش غیر قابل مبادله تاثیر مثبت داشت. به عبارتی دیگر، نتیجه بررسی حاکی از تایید وجود بیماری هلندی در اقتصاد ایران بود.
https://jqe.scu.ac.ir/article_10691_e7f60ab0c1645c3f8a78e899db436a4b.pdf
2009-12-22
147
172
10.22055/jqe.2009.10691
بیماری هلندی
رابطه ی مبادله
سرمایه گذاری بخش قابل مبادله و غیر قابل مبادله
نظریه ی کوردن و نیری
مصطفی
کریم زاده
karimzadehmostafa@yahoo.com
1
استادیار گروه اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
خدیجه
نصراللهی
2
استادیار گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان
AUTHOR
سعید
صمدی
samadi_sa@yahoo.com
3
استادیار گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان
AUTHOR
رحیم
دلالی اصفهانی
4
دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان
AUTHOR
مجید
فخار
5
استادیار گروه ریاضی دانشگاه اصفهان
AUTHOR