%0 Journal Article %T بررسی رفتار توده‌وار قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران %J فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد مقداری %I دانشگاه شهید چمران اهواز %Z 2008-5850 %A اسدی, غلامحسین %A عبده تبریزی, حسین %A حمیدی زاده, محمدرضا %A فرازمند, سجاد %D 2023 %\ 11/22/2023 %V 20 %N 3 %P 1-34 %! بررسی رفتار توده‌وار قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران %K بازار مالی %K رفتار توده‌وار قیمت %K تصمیم‌گیری %K مدل‌سازی %K روش مونت‌کارلو %R 10.22055/jqe.2021.36054.2310 %X چکیده گستردهمعرفی:گرچه رفتار توده‌وار در نظریات موجود عمدتاً بر اساس نوعی تقلید و تکرار رفتار تعریف می­شود، ارائه مدل ریاضی که توانایی شناسایی این پدیده را داشته باشد، با دشواری همراه است. متدولوژی:در تحقیق حاضر تلاش می­شود، با استفاده از روش مونت‌کارلو و داده­های قیمت سهام شرکت‌های بورس و فرابورس تهران، طی سال‌های 1390 تا 1398، رفتار توده‌وار در بین شرکت‌های نمونه بررسی شود. نظر به این‌که بازار سرمایه ایران با پدیده بسته شدن نماد مواجه است و این امر می­تواند مقادیر رفتار توده­وار قیمت را تحت تأثیر قرار دهد، نتایج با بازار سهام نیویورک به‌عنوان یک بازار توسعه‌یافته از حیث رفتار توده‌وار قیمت، مقایسه شده­اند. یافتة اول بیانگر وجود رفتار توده‌وار در 29٫6 درصد از موارد ممکن در نمونة تحقیق است. یافتة دوم از وجود رفتار توده‌وار به مقدارمتوسط 4٫0۷ درصد حکایت دارد. یافتة سوم، منعکس‌کنندة افزایش مقدار رفتار توده‌وار همراه با افزایش بازده مطلق است که نشان می­دهد با افزایش تغییرات قیمت در سطح شرکت‌ها، مقدار رفتار توده‌وار نیز افزایش می­یابد. یافته­ها:نتایج برآوردها همچنین نشان می­دهد رفتار توده‌وار تقریباً به‌صورت متقارن رفتار می­کند و با افزایش مقدار مطلق بازده سهام، مقدار رفتار توده‌وار ابتدا کاهشی و سپس افزایشی است. بر این اساس، در روزهایی که تغییرات قیمت چندانی رخ نمی‌دهد، مقدار رفتار توده‌وار اندک است؛ اما با افزایش مقدار بازدهی، میانگین رفتار توده‌وار نیز مثبت و صعودی می‌شوند و بالغ‌بر 16 درصد می­شود. این موضوع بیان می‌کند که در هنگام افزایش قیمت یک سهم، قیمت سهم‌های دیگر نیز تمایل به افزایش پیدا می‌کنند و هرقدر افزایش قیمت شدیدتر باشد، مقدار تقلید رفتار قیمت­ها نیز بیشتر می­شود. در هنگام کاهش قیمت‌ها، روندی مشابه ملاحظه می‌شود. با کاهش قیمت‌ها و شدت‌گرفتن بازدهی منفی، میانگین نرخ رفتار توده‌وار نیز افزایش می‌یابد و هرقدر کاهش قیمت‌ها بیشتر شود، مقدار رفتار توده‌وار نیز افزایش می‌یابد. درنتیجه هرقدر مقدار مطلق بازده قیمت افزوده‌شده)، مقدار رفتار توده‌وار نیز افزایش‌یافته است. یافتۀ چهارم تحقیق بیانگر احتمال وجود ارتباط بین مقدار رفتار توده­وار حجم معاملات است. برای بررسی این ارتباط در شرایط افزایش شدید حجم و تعداد معاملات،  داده‌های قیمت بر اساس تعداد و حجم معاملات در 20 گروه طبقه‌بندی‌شده‌اند. سپس مقدار رفتار توده‌وار هر گروه محاسبه شد. نتایج نشان می‌دهد ارتباط بین رفتار توده‌وار با هر دو شاخص مقدار معاملات مثبت و معنی‌دار است و با افزایش شدید تعداد یا حجم معاملات، رفتار توده وار به حداکثر مقدار خود نزدیک می­شود. کسب نتایج مشابه در بورس نیویورک در ادامه توصیف می­شوند. نتیجه:شواهد رفتار توده­وار در بورس نیویورک نیز نشان می­دهد، این پدیده در بورس نیویورک تقریبا دوبرابر بازار سرمایۀ ایران رخ می­دهد. انتشار سریع‌تر و هماهنگ اخبار بنیادی و عکس‌العمل سریع‌تر به آن‌ها در بازار می­تواند دلایل اصلی بروز این امر باشد. این نتایج با مطالعۀ وانگ و سالمون (2004) مطابقت دارد که در آن مقدار رفتار توده‌وار بازار امریکا بیشتر از مقدار مشابه در بورس کرۀ جنوبی به‌دست‌آمده است. به نظر می­رسد باتوجه‌به مقدار اندک بسته‌بودن سهام در بورس نیویورک، معنادار بودن مقادیر رفتار توده‌وار قیمت در آن بازار به معنی آن است که، مقادیر به‌دست‌آمده برای بازار تهران نیز احتمالاً چندان تحت تأثیر بسته‌بودن نمادها نیست و می‌توان به رفتار توده‌وار شناسایی‌شده در بازار اتکا کرد. %U https://jqe.scu.ac.ir/article_16664_a361dac3b7fd7edf5bfb6eec612cd539.pdf