اقتصاد کلان
سید امین منصوری؛ حسن فرازمند
چکیده
بررسی‌های نظری نشان میدهد روش موجک ابزار ریاضی مناسبی برای تجزیه سیگنالها و نمایش آن‌ها در سطوح مختلف است. در عین حال، روش موجک دارای مرتبه موج‌ها و ابزار متفاوت برای هموارسازی سری است. مطالعات نشان داده است که موجکهای متعامد شامل هار، دابچیس، سیملتس، کو ایفلتس، دو متعامدی جزء بهترین نوع از موجک ها هستند. از طرفی هر نوع ...
بیشتر
بررسی‌های نظری نشان میدهد روش موجک ابزار ریاضی مناسبی برای تجزیه سیگنالها و نمایش آن‌ها در سطوح مختلف است. در عین حال، روش موجک دارای مرتبه موج‌ها و ابزار متفاوت برای هموارسازی سری است. مطالعات نشان داده است که موجکهای متعامد شامل هار، دابچیس، سیملتس، کو ایفلتس، دو متعامدی جزء بهترین نوع از موجک ها هستند. از طرفی هر نوع موجک خود به مرتبه موجهای متفاوتی تقسیم می‌شوند که برای موجک هار یک مرتبه، برای موجک دابچیس نه مرتبه، برای موجک سیملتس هفت مرتبه، برای موجک کوایفلتس پنج مرتبه و برای موجک دومتعامدی پانزده مرتبه تعریف شده است. با توجه به این مطلب که هرکدام از مرتبههای موجک خود می‌تواند به‌عنوان یک موجک تلقی شود، به‌تنهایی برای موجکهای متعامد، سی‌وهفت نوع موجک قابلیت انتخاب شدن دارند. از طرفی برای هر نوع از موجک می‌توان تا ده سطح تجزیه سازی انجام داد که هر سطح از تجزیه سازی به شکلی فرایند روند اقتصادی را به شکل مختلفی نشان میدهد و این یعنی اینکه یک سری می‌تواند به سیصد و هفتاد سری تجزیه شود. به لحاظ اقتصادی این مطلب به این معنی خواهد بود که برای بررسی یک سری زمانی مانند تولید ناخالص داخلی می توان 370 نوع فرمول چرخه اقتصادی تعریف کرد که مسلماً هر کدام نتایج و تفسیر متفاوتی را خواهد داشت. این امر در برنامه ریزیهای کوتاه مدت و بلندمدت اقتصادی دارای حساسیت زیادی است.
این امر در برنامه ریزی های کوتاه مدت و بلندمدت اقتصادی دارای حساسیت زیادی است. با توجه به این مطلب که هیچ‌گونه تحقیقی درزمینه‌ی برتری نوع موجک در کارهای اقتصادی انجام‌نشده است، بسیاری از مطالعات انجام شده به دلیل کم توجهی به سوالات زیر اگرچه ارزشمند با خطا همراه هستند.
1- تعریف از روند و چرخه چیست؟
2- مناسب ترین نوع موجک کدام است؟
3- کدام مرتبه موجک مناسب تر است؟
4- کدام سطح موجک مناسب تر است؟
این مقاله برای پاسخ به این سوالات با استفاده از روش موجک از بین موجکهای متعامد هار، دابچیس، سیملتس، کوایفلتس و دو متعامدی با طول موج حداکثر 5 سطح، بهترین نوع، مرتبه و سطح موجک را به منظور هموارسازی چرخه های تجاری در ایران، طی دوره زمانی فصلی 1396-1367 با روش شبیه سازی گذشته نگر گذشته نگر (ex-post) و تحلیل همبستگی و استفاده از نرم افزار MATLABمورد بررسی قرار میدهد.
نتایج تحقیق نشان میدهد که موجک bior2.2 دارای بالاترین کیفیت در تجزیه و هموارسازی چرخههای تجاری در ایران است. بر اساس این نتایج، سری لگاریتم تولید ناخالص داخلی فصلی که با استفاده از موجک bior1.1 در سطح 2 تجزیه گردیده است، در میان تمام موجک‌ها بالاترین کیفیت در تجزیه و هموارسازی داده های اقتصادی را دارد. موجکهای bior2.2_l4، bior2.2_l1، bior3.1_l4، bior2.2_l3 و bior3.1_l5در رتبه های دوم تا ششم قرار گرفته‌اند. همچنین بدون توجه به نوع موجک سطح 4 بیشترین تکرار را در تمامی سطوح داشته است و از این حیث بهترین سطح تجزیه محسوب می شود.
بر این اساس توصیه میشود در زمانی که از دادههای سالیانه استفاده میشود، سطح موجک انتخابی پایین (حداکثر 3) و اگر داده های ماهیانه و یا فصلی باشد، سطح موجک بالا (حداقل بیشتر از 4) انتخاب گردد. همچنین برآورد چرخههای تجاری ایران نشان میدهدکه در دوره ی تحقیق، تعداد 16 چرخهی تجاری وجود داشته است که بیشترین سالهای رکود متوالی مربوط به سالهای 82-1380، 89-1387 و 93-1391 بوده است.
